ผลการวางแผนดูแลล่วงหน้าอย่างเป็นระบบในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองต่อการตัดสินใจเลือกปฏิเสธการรักษาเพื่อการยื้อชีวิตในช่วงสุดท้าย

ผู้แต่ง

  • ประไพ บุญมรกต โรงพยาบาลหาดใหญ่
  • โสเพ็ญ ชูนวล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ จังหวัดสงขลา

คำสำคัญ:

การวางแผนดูแลล่วงหน้าอย่างเป็นระบบ, การปฏิเสธการยื้อชีวิต, การดูแลประคับประคอง, ผู้ป่วยมะเร็งระยะท้าย

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อเปรียบเทียบผลการตัดสินใจเลือกปฏิเสธการรักษาเพื่อการยื้อชีวิตในช่วงสุดท้ายของผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองและได้รับการวางแผนดูแลล่วงหน้าอย่างเป็นระบบกับผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองตามปกติ 2) เพื่อเปรียบเทียบการตัดสินใจเลือกปฏิเสธการยื้อชีวิตในช่วงสุดท้ายรายข้อระหว่างผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองและได้รับการวางแผนดูแลล่วงหน้าอย่างเป็นระบบกับผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองตามปกติ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองและพักรักษาในโรงพยาบาลหาดใหญ่ระหว่างเดือนสิงหาคม 2562–กันยายน 2563 จำนวน 60 ราย เครื่องมือที่ใช้คือ 1) แบบสอบถามความต้องการดูแลช่วงสุดท้ายของชีวิต 2) คู่มือการวางแผนการดูแลล่วงหน้าอย่างเป็นระบบ ผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่านได้ค่าระหว่าง .67 – 1.00 และหาค่าความเที่ยงแบบวัดซ้ำในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคอง 20 ราย ได้ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เท่ากับ .91 สถิติที่ใช้ในการวิจัยคือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและสถิติ Independent t-test ผลการวิจัยพบว่า

1. ผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองและได้รับการวางแผนดูแลล่วงหน้าอย่างเป็นระบบมีคะแนนเฉลี่ยการตัดสินใจเลือกปฏิเสธการรักษาเพื่อการยื้อชีวิตในช่วงสุดท้ายสูงกว่าผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 [t=-7.07]

2. ผู้ป่วยกลุ่มทดลองมีการปฏิเสธการใส่ท่อช่วยหายใจ การใช้ยากระตุ้นความดันโลหิต การให้ยาปฏิชีวนะหรือสารน้ำที่ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์และการใส่สายยางให้อาหารสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และ .001 และมีผู้ป่วยกลุ่มทดลองต้องการเสียชีวิตที่บ้าน ต้องการยุติเครื่องพยุงชีพที่ก่อให้เกิดความทุกข์ทรมานสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05 และ .001 ตามลำดับ

ดังนั้นในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคองควรให้มีการวางแผนการดูแลล่วงหน้าร่วมกันระหว่างผู้ป่วยครอบครัวและทีมสุขภาพ เพื่อให้ผู้ป่วยได้เลือกแผนการดูแลด้วยตนเองตามความต้องการเพื่อให้เกิดคุณภาพชีวิตที่ดี

References

Akkadechanunt, T., & Phornphibul, P. (2018). Effectiveness of Implementing Clinical Practice Guideline for Palliative Care in Cancer Patients. Nursing Journal, 45(3), July-September: 68-82. (in Thai).

Boonchalermvipas, S. (2015). End of Patients’ Life: A Medical Fact with Legal Limits. Public Health & Health Laws Journal, 1(3), September-December. (in Thai)

Charkaeow, P. (2013). Advance Care Planning and Living will. In Chanvej, L. (Eds), The Dawn of Palliative Care in Thailand. (pp189-198). Nonthaburi: Beyond Enterprise Company Limited. (in Thai).

Kunsongkeit, W. (2013). Good Death as Perceived by the Cancer Patients. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University, 21(4), October-December. (in Thai)

Kosolnanakorn, P. (2016). Factors Associated with Preferences for Place of Terminal Care and Death among Cancer Patients at King Chulalongkorn Memorial Hospital. Chula Med Journal, 60(3), 355-364. (in Thai).

Manasurakarn, J., Chaowalit, A., Suttharangsee, W., Isaramalai, S., & Geden, E. (2008). Values Underlying end of Life Decisions of Thai Buddhist Patients and Their Families. Songkla Med Journal, 26(6), 549-559. (in Thai)

Morkchareonpong, C. (2017). Medical Futility. In Atsawathirakul, N., Sriakkpokin, P., & Svangkul, P. (Eds). Klam Tong Kan Krang Sudtay: Living and Palliative Care. Nonthaburi: October Printing. (in Thai).

Nagaviroj, K., (2017). Living will and Advance Care Planning. Atsawathirakun. (Eds). Sukh Sudthy Thi Teuy di. (pp104-111). Bangkok: 3D Printing Equipment co.,LTD. (in Thai).

National Health Omission Office. (2017). Handbook Medical Personal Laws and Guideline in End of Life Care. (7th Ed.). Bangkok: 3D Printing Equipment co.,LTD. (in Thai).

National Health Omission Office. (2020). Operational Definition of Word Use in Palliative Care in Thailand. 2020 B.E. (in Thai).

Pairojkul, S. (2017). Training of the Trainers in Palliative Care: Communication in Palliative Care Module 5, Khonkaen: Klungnana Vitthaya Press. (in Thai).

Pairojkul, S. (2017). Training of the Trainers in Palliative Care: Goal Setting and Advance Care Planning Module 9, Khonkaen: Klungnana Vitthaya Press. (in Thai).

Pairojkul, S. (2020). Palliative Care in Thailand: The Quality of Care. Siraprapasiri, P., & Horatanarung, D. (Eds). Palliative Care Handbook and End of Life (for Medical Personnel). Nonthaburi: The War Veterans Affairs Office Printing. (in Thai).

Phetcharat, T., Kongpitee, K., Sansuktawee, D., Duangmun, S., Phromloungsri, R., Supanpasuch, S., et al., (2017). Need in End of Life Care of Surgical and Orthopedic Patients. Srinagarind Med Journal, 32(3). (in Thai).

Pokpermdee, P. (2020). Twenty-Year National Strategic Plan for Public Health (B.E.2018-2037). Journal of Health Science, 29(1), 73-86. (in Thai).

Polit, D. F., & Beck, C. T. (2017). Nursing Research: Generating and Assessing Evidence for Nursing Practice. (10th Ed.) Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins.

Pukpaijit, R., Usathaporn, S., Prutipinyo, C., & Sirichotiratana, N. (2018). Decision Making to Refuse Medical Intervention in Living Will among Veteran Patients. Public Health & Health Laws Journal, 4(1), January-April. (in Thai).

Raetong, P. (2016). Experience of Surrogate Decision Makers in Withdrawing Life-sustaining Traetment: Type of Health Needs from Physicial and Nurses. Thai Journal of Nursing Council, 31(4), 122-133. (in Thai).

Sanguanraksa, D. (2019). Molecular Biology Breast Cancer and Utilization. In O-Charoenrat, P., Yenbutra, P., Praert,W., Lohsiriwat, V., & Sanguanraksa, D. (Eds.), Breast Cancer. (pp 27). Bangkok: Bangkok Medical Publisher LTD., Part. (in Thai).

Sriratanaban, P. (2018). Ban Sudthay Khang Chiwit: The Sociology of Illness, Dying and Death, (3rd Ed.). Nonthaburi: Otober Printing. (in Thai).

Siriloadjanamanee, K., Soivong, P., & Phornphibul, P. (2019). Breaking Bad News in Palliative Care: Integrative Review. Nursing Journal, 46(3), 71-85. (in Thai).

Suwannil, L. (2012). Preferences of Patients and Their Surrogates for Advance Directives at the End of Life, A Thesis Submitted Fulfillment of the Requirement for the Degree of Master of Nursing Prince of Songkla University. (in Thai).

Thaniwattananon, P., Isaramalai, S., Naka, K., & Supansathit, J. (2016). The Living Will and Health of Elders with Chronic Illness at the End of Life. Journal of Nursing Science & Health, 39(2). (in Thai).

Tipkanjanaraykha, K., Saleekul, S., Apisitwasana, N., & Thiammok, M. (2017). Advance Care Planning for Peaceful Death. Journal of Boromarajonani College of Nursing, 33(3). (in Thai).

Vasmalenon, W. (2015). Pthanukrum Khwam Tay. (2nd Ed.). Bahgkok: 3 Lada Limited Partnership. (in Thai)

Vattanaprasan, P., Kongsuwan, W., & Nilmanat. (2019). The Lived Experiences of Thai Buddhist Family Members in Decision Making for Withholding or Withdrawing Life Sustaining Treatment for Critical Ill Patient in Terminal Stage. Songklanagarind Journal of Nursing, 39(4), 51-62. (in Thai).

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-02-07