ผลของความรอบรู้ด้านสุขภาพและการรับรู้ภาวะสุขภาพของตนเองต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในสามจังหวัดชายแดนใต้ประเทศไทย
คำสำคัญ:
ผู้สูงอายุ, ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, การรับรู้ภาวะสุขภาพ, คุณภาพชีวิตบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณานี้เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพ การรับรู้ภาวะสุขภาพและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ เก็บข้อมูลจากผู้สูงอายุ 433 คนที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปในสามจังหวัดชายแดนใต้ประเทศไทย คัดเลือกอาสาสมัครจากกลุ่มตัวอย่างใน 17 องค์การบริหารส่วนตำบลที่สมัครใจเข้าร่วมการดำเนินการตามนโยบายส่งเสริมสุขภาพผู้สูงวัยไทยให้แข็งแรง เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพ แบบประเมินคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ (WHOQOL-BREF-THAI) และประเมินภาวะสุขภาพด้วยตนเอง การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์การถดถอย ผลวิจัยพบว่า
ผู้สูงอายุ 416 คน (ร้อยละ 96.07) สะท้อนความรอบรู้ด้านสุขภาพของตนเองในระดับปานกลางถึงระดับเพียงพอ ระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพที่สูงและการรับรู้ภาวะสุขภาพที่ดีสามารถพยากรณ์การเพิ่มขึ้นของคุณภาพชีวิตโดยรวมอย่างมีนัยสำคัญ (p<.01) โดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พหุคูณเป็น .649 และสามารถพยากรณ์คุณภาพชีวิตได้ร้อยละ 42.10 โดยมีค่าสัมประสิทธิ์การถดถอยในรูปคะแนนมาตรฐาน (b, β) เป็น .007 , .590 และ .096 , .145 ตามลำดับ นอกจากนี้พบว่าอาชีพและระดับการศึกษา มีความสัมพันธ์ทางบวกกับความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ .136 และ .136 ตามลำดับ สามารถพยากรณ์ความรอบรู้ด้านสุขภาพได้ร้อยละ 13.40 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
ควรให้ความสำคัญกับการดูแลส่งเสริมให้บุคคลมีความแตกฉานด้านสุขภาพโดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีระดับความแตกฉานด้านสุขภาพในระดับที่ไม่เพียงพอ และที่รายงานตนเองว่าคุณภาพชีวิตต่ำนอกจากนี้ควรให้ความสำคัญกับการพัฒนาให้บุคคลมีความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพในระดับไม่เพียงพอและรายงานคุณภาพชีวิตตนเองต่ำ
References
Assanchai, P. (2009). Health Problems and Health Prevention in Elders. Bangkok: Union Creation. (in Thai)
Baker, D. W., Wolf, M. S., Feinglass, J., & Thompson, J. A. (2008). Health Literacy, Cognitive Abilities, and Mortality among Elderly Persons. Journal of General Internal Medicine, 23(6), 723–726. Doi:10 1007/11606-008-0566-4.
Bennett, I. M., Chen, J., Soroui, J. S., & White, S. (2009). The Contribution of Health Literacy to Disparities in Self-Rated Health Status and Preventive Health Behaviours in Older Adults. Annals of Family Medicine, 7, 204–211. Doi:10.1370/afm.940.
Chesser, A. K., Woods, N. K., Smothers, K., & Rogers, N. (2016). Health Literacy and Older Adults: A Systematic Review. Gerontology and Geriatric Medicine, 2, 1-13. Doi:10.1177/2333721416630492.
Cho, Y. I., Lee, S. D., Arozullah, A. M., & Crittenden, K. S. (2008). Effects of Health Literacy on Health Status and Health Service Utilization amongst Elderly. Social Science & Medicine, 66, 1809-1816. Doi:10.1016/j.socscimed.2008.01.003.
Cutilli, C. (2007). Health Literacy in Geriatric Patients: An Integrative Review of the Literature. Orthopaedic Nursing, 26, 43-48.
Department of Mental Health, Ministry of Public Health. (2007). The World Health Organization’s WHOQOL-BREF-THAI, Quality of Life Assessment. Retrieved April 19, 2018 from https://www.dmh.go.th/test/whoqol/thanks1.asp?id=7177. (in Thai)
Foundation of Thai Gerontology Research and Development Institute (TGRI) (2017). Situation of the Thai Elderly 2016. Retrieved April 19, 2018 from: http://www. thaitgri.org/?p=38427. (in Thai)
Hongthai, K., Treesorn, K., & Pongpoottipat. R. (2014). Factors Correlated Quality of Life of the Elderly People in Residential Homes for the Elderly. Review of Integrative Business and Economics Research, 3(NRRU), 16-23.
Howard, D. H., Garmararian, J., & Parker, R. M. (2005). The Impact of Low Health Literacy on Medical Costs of Medicare Managed Care Enrollees. The American journal of Medicine, 118(4), 371-7.
Khuu, B. P., Lee, H. Y., & Zhou, A. Q. (2018). Health Literacy and Associated Factors among American Immigrants: Addressing the Health Disparities. Journal of Community Health, 43(1), 11-18. Doi: 10.1007/s10900-017-0381-0.
Kim, Hyang-Soo. (2017). Effect of Pain, Nutritional Risk, Loneliness, Perceived Health Status on Health-Related Quality of Life in Elderly Women Living Alone. Journal of the Korea Convergence Society, 8(7), 207-218. Doi.org/10.15207/JKCS.2017.8.7.207.
Kreps, G. L., & Sparks, L. (2008). Meeting the Health Literacy Needs of Immigrant Populations. Patient education and counseling, 71(3), 328-332.
Marathe, J., Ogden, K., & Woodroffe, J. (2014). Health Literacy, Genetic Literacy and Outcomes in Patients with Genetic Cardiac Disease: A Review of the Literature. Heart, Lung and Circulation, 23(Suppl2), 12.
Miller, D. B., Cage, J. L., Nowacki, A. S., Jackson, B., & Modlin, C. S. (2018). Health Literacy (HL) & Health-Related Quality of Life (HRQL) among Minority Men. Journal of the National Medical Association, 110(2), 124-129.
Nutbeam, D. (2008). The Evolving Concept of Health Literacy. Social Science and Medicine, 67, 2072-2078.
Paasche-Orlow, M. K., Parker, R. M., Gazmararian, J. A., Nielsen-Bohlman, L. T., & Rudd, R. R. (2005). The Prevalence of Limited Health Literacy. Journal of General Internal Medicine, 20(2), 175-184.
Pattani Provincial Administrative Organization. (2016). Strategic Development Plan 2016-2020. Pattani: Budget Planning Division. Retrieved April 9, 2017 from http://www.pattanipao .go.th/documents/5/1435719420_6695.pdf. (in Thai)
Phan-Ubol, P. (2010). A study of Relationship Between Health Perception and Health Self-Caring Behaviour of Thai Andropausal Police Officers in Chonburi Province. A Master’s Project Submitted in Partial Fulfilment of the Requirement for the Master of Education Degree in Developmental Psychology Faculty of Graduate School, Srinakharinwirot University (in Thai).
Plianbumroong, D. (2016). Health Perceptions and Health Behaviours of Pre-Hypertension Client. Journal of Nursing and Health Care, 34(1), 83-92. (in Thai)
Ratnatilaka Na Phuket, P. (2013). From Problems to Policy: A Case Study of the Elderly in Southern Border Provinces. Romphruek Journal, 31(3), 1-25. (in Thai)
Sritgalin, P. (2008). Elderly Rights. Retrieved April 26, 2020, from https://www.stou.ac.th/stoukc /elder/main2_15.html. (in Thai)
Suksri, S., & Dariwan, S. (2017). Health Literacy and Self-Care Related to Quality of Life of Elderly in Amnatc-haroen Municipality, Amnatcharoen Province. KKU Research Journal, 17(4), 73-84. (in Thai)
Sukanun, T., Jariyasilp, S., Thummanon, T., & Jitpakdee, P. (2011). Quality of Life of the Elderly in Bansuan Municipality, Chonburi Province, Thailand. Journal of Public Health, 41(3), 240-9. (in Thai)
Tangpaisarn, P., Punchuea, R., Oraboot, A., & Sridach, R. (2007). Health-Promoting Behaviour and Quality of Life of the Elderly in Khowrai Primary Care Units, Na Chueak District, Maha Sarakham Province. Journal of Health Systems Research, 1(3-4, Supplement 2), 89-96.
Tongdee, J., Rongmuang, D., & Nakchatree, C. (2013). Health Status and Quality of Life among the Elderly in the Southern Border Provinces of Thailand. Nursing Journal of the Ministry of Public Health, 22(3), 88-99. (in Thai)
Tung, H., Lu, T., Chen, L., Liang, S., Wu, S., & Chu, K. (2014). Health Literacy Impact on Elderly Patients with Heart Failure in Taiwan. Journal of Clinical Gerontology & Geriatrics, 5, 72-76.
Von Wagner, C., Knight, K., Steptoe, A., & Wardle, J. (2007). Functional Health Literacy and Health Promoting Behavior in a National Sample of British Adults. Journal of Epidemiology Community Health, 61, 1086-1090. Doi: 10.1136/jech.2006.053967.
Waebuesa, N. (2008). Relationship Between Perception of Health Status and Self - Care of Diabetes Mellitus Patients in Amphoe Panarea Changwat Pattani. A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Education in Health Promotion, Prince of Songkla University. (in Thai).
Watcharanat, P., Tanpichai, P., & Sajjasophon, R. (2019). The Relationship Between the Perception of Elderly’s Health Status and Health Behaviors in Nakhon Nayok Province, Thailand. The Open Public Health Journal, 12, 420-423. DOI: 10.2174/1874944501912010420.
Yamane, T. (1973). Statistics: An Introductory Analysis. (Third edition). New York: Harper and Row.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
1. บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารเครือข่าย วิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการหรือเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและวิทยาลัยการสาธารณสุขภาคใต้ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
2. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้
