การปฏิบัติกิจวัตรประจำวันที่จำกัดของผู้สูงอายุไทย: ข้อมูลจากการสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2560

บทคัดย่อ

     ความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันของผู้สูงอายุ คือ กิจกรรมในชีวิตประจำวันที่ผู้สูงอายุปฏิบัติโดยไม่ต้องการอุปกรณ์ หรือผู้ช่วยเหลือ ซึ่งมีความสำคัญต่อการระบุความต้องการความช่วยเหลือ และการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ การวิจัยทุติยภูมิครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อจำกัดในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ ข้อมูลจากการสำรวจประชากรผู้สูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2560 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ได้รับการอนุมัติให้ใช้ในการศึกษา กลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป จำนวน 39,032 คน ที่ตอบคำถามความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันครบถ้วนถูกใช้ในการวิเคราะห์ สถิติเชิงพรรณนา และสถิติการวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกแบบทวิ ถูกใช้วิเคราะห์ข้อมูล

     ผลการศึกษาพบว่า ในภาพรวม ร้อยละ 29.4 ของผู้สูงอายุมีข้อจำกัดในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันอย่างน้อย 1 กิจกรรมสูงถึง การกลั้นปัสสาวะ การเคลื่อนที่ภายในบ้าน คือ กิจกรรมที่ผู้สูงอายุมีข้อจำกัดมากที่สุด ผลการวิเคราะห์สถิติการวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกแบบทวิ พบว่า ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการมีข้อจำกัดในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันอย่างน้อย 1 กิจกรรม คือ เพศหญิง, ผู้สูงอายุตอนกลางและตอนปลาย, สถานภาพโสด/หม้าย/หย่า/แยกกันอยู่, ระดับการศึกษาต่ำกว่าปริญญาตรี, มีรายได้ไม่เพียงพอ, มีประวัติการหกล้ม, มีปัญหาการมองเห็น การได้ยิน และการเคี้ยว, และการไม่ออกกำลังกายเป็นประจำ จากผลการศึกษา หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข และกรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ควรมีมาตรการในการดูแลและสนับสนุนผู้สูงอายุ โดยเฉพาะในกลุ่มที่มีรายได้น้อย การคัดกรองปัญหาการเสื่อมของอวัยวะควรถูกบูรณาการในการตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อการตรวจสอบ และวางแผนในการสนับสนุนและดูแลแต่เริ่มแรก