The Effectiveness of the Applied of Health Belief Model Program for Stroke Prevention Behavior among Hypertensive Patients at Muang District, Phayao Province

Main Article Content

กรรณิการ์ เงินดี
สมคิด จูหว้า
อนุกูล มะโนทน
ทวีวรรณ ศรีสุขคำ
เทียนทอง ต๊ะแก้ว

Abstract

            Hypertension is a global problem which is a high risk of stroke, because of the changing lifestyle habits of people. Prevention needs to gain knowledge, stimulate and required appropriate behavioral adjustments so that patients can control blood pressure levels close to normal and prevent premature death. This quasi-experimental research, two group pre-posted test control group design aimed to study the effectiveness of the applied of health belief model program for stroke prevention behavior among hypertensive patients at Muang district, Phayao province and this research based on health belief model. Samples hypertensive patients, selected by purposive sampling, using Inclusion and exclusion criteria.  Received a sample of 30 people per group. After that, a simple random sampling by lottery, divided into 30 people in the experimental group and into 30 people in the control group. The experimental group received the applied program health belief model tool for 12 weeks. Data were collected by questionnaires. Statistics were using by percentage, arithmetic mean, standard deviation, Mann-Whitney U and Wilcoxon signed ranks test.


            Results revealed that the mean score of the stroke knowledge, awareness about the stroke (stroke risk, stroke severity, benefits of stroke prevention, barriers of practice for preventing stroke, self-ability to prevent stroke) and behavior in the prevention stroke after the experiment between before and after the experiment in the experimental group were significantly different 0.05 (p < 0.001, < 0.001, < 0.001, < 0.001, < 0.001, < 0.001, 0.009 respectively) and between the experimental group and comparison group were significantly different 0.05 (p < 0.001 equal). The results recommend the health belief model program affect behavior modification in stroke prevention of hypertensive patients.     

Article Details

Section
Research Article

References

1. กลุ่มพัฒนาระบบสาธารณสุขสำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. ประเด็นสารรณรงค์วันความดัน โลหิตสูงโลก ปี 2561. [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 16 พฤษภาคม 2563]. เข้าถึงได้จาก http://www.thaincd.com/document/file/info/non-communicable-disease
2. สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย. แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูงใน เวชปฏิบัติทั่วไป. [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 16 พฤษภาคม 2563]. เข้าถึงได้จาก http://www.thaihypertension.org/information.html.
3. สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. จำนวนและอัตราตายโรคหลอดเลือดสมอง. กองโรคไม่ติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 20 พฤษภาคม 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thaincd.com/2016/missiondocumentsdetail.php?id=13653&tid=32&gid=1-020
4. สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. จำนวนและอัตราป่วยโรคหลอดเลือดสมอง. กองโรคไม่ติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 20 พฤษภาคม 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thaincd.com/2016/missiondocumentsdetail.php?id=13684&tid=32&gid=1-020
5. สำนักงานงานสาธารณสุขจังหวัดพะเยา. ระบบคลังข้อมูลโรคไม่ติดต่อเรื้องรัง จังหวัดพะเยา. [อินเทอร์เน็ต]. พะเยา; 2562 [เข้าถึงเมื่อ 20 พฤษภาคม 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://203.209.96.247/chronic/report
6. Strecher VJ & Rosenstock IM. The Health Belief Model. In Health behavior and health education: Theory, research and practice. 2nd ed. San Francisco: Jossey-Bass; 1997.
7. อรุณ จิรวัฒน์กุล. ชีวสถิติ. (พิมพ์ครั้งที่ 4). ขอนแก่น: คลังนานาวิทยา; 2551.
8. Mahboobeh Khorsandi, Zohreh Fekrizadeh, Nasrin Roozbahani. Investigation of the effect of education based on the health belief model on the adoption of hypertension-controlling behaviors in the elderly. Clin Interv Aging. 2017;12:233–240.
9. Zareipour MA, Mahdi akhgar M, Baghaei R, Abbasi S, Alinejad M, Ghelichi Ghojogh M. The effect of education based on Health Belief Model in Self-control blood pressure in patients with hypertension health centers in Urmia. International Journal of Advanced Biotechnology and Research (IJBR) 2017;8:2108-2115.
10. พรพิมล อมรวาทิน, บุบผา รักษานาม, นงนารถ สุขลิ้ม, สุขุมาภรณ์ ศรีวิศิษฐ์. ประสิทธิผลของโปรแกรม CHIRP FAST ต่อความรู้ การรับรู้ ความคาดหวัง และพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ 2562;6:121-132.
11. Lihong WAN, Wenlong LIAO, Weijing SUI, Zhouyuan PENG, Ling LI, Wu LIU, et al. Effect of community-based comprehensive intervention on stroke-prevention-related knowledge belief and behavior of hypertensive patients. Modern Clinical Nursing 2015;8:26-30.
12. วิภาภรณ์ สัญจร. ประสิทธิผลของโปรแกรมสุขศึกษาโดยการประยุกต์ใช้ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพต่อความรู้ และพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลกันตัง จังหวัดตรัง. [ปริญญาสาธารณสุขศาสตรบัณฑิต]. ตรัง: วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดตรัง; 2562.
13. ขจรพรรณ คงวิวัฒน์, วาริณี เอี่ยมสวัสดิกุล, มุกดา หนุ่ยศรี. ผลของโปรแกรมพัฒนาพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง จังหวัดกาญจนบุรี. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ 2560;35:129-137.
14. พันทิพพา บุญเศษ, ลัฆวี ปิยะบัณฑิตกุล. ผลของโปรแกรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มเสี่ยงสูง ตำบลห้วยบง อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ. วารสารโรงพยาบาลสกลนคร 2561;21:28-41.
15. ณฐา เชียงปิ๋ว, วราภรณ์ บุญเชียง, ศิวพร อึ้งวัฒนา. ผลของการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมเกี่ยวกับการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองต่อความรู้และการรับรู้สมรรถนะแห่งตนของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน. พยาบาลสาร 2561;45:87-99.
16. จิรัชยา สุวินทรากร, สุรินธร กลัมพากร, ทัศนีย์ รวิวรกุล. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้ความสามารถตนเองของอาสาสมัครสาธารณสุขในการเฝ้าระวัง และป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง. วารสารพยาบาล 2562;68:39-48.
17. ศุภสวัสดิ์ รุจิรวรรธน์, จตุพร เหลืองอุบล, บัณฑิต วรรณประพันธ์. การประยุกต์ใช้แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุที่ป่วยโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหนองกะทุ่ม ตำบลจันทึก อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิชาการ สคธ 2560;23:55-63.
18. สุธิศา บุญรัตน์, ศรัณญา เบญจกุล, มณฑา เก่งการพานิช, ธราดล เก่งการพานิช. ผลของโปรแกรมส่งเสริมการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบลบึงบอน อําเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี. วารสารสุขศึกษา 2561;41:90-101.
19. ชื่นชม สมพล, ทัศนีย์ รวิวรกุล, พัชราพร เกิดมงคล. ผลของโปรแกรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองสำหรับผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง. วารสารพยาบาลสาธารณสุข 2560;31:57-73.
20. วรารัตน์ เหล่าสูง, วรรณรันต์ ลาวัง, พรนภา หอมสินธุ์. ผลของโปรแกรมการประยุกต์แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพร่วมกับ การสนับสนุนของครอบครัวต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง. วารสารการพยาบาลและการศึกษา 2562;12:32-45.