Factors Related to Tuberculosis Prevention Behaviors among Secondary School Students in Bangkok Metropolitan Schools

Main Article Content

รำไพ รอยเวียงคำ
Manirat Therawiwat
Nirat Imamee

Abstract

Tuberculosis (TB) remains one of the most significant threats of public health worldwide, including in Thailand. This cross-sectional survey research aimed to assess factors affecting tuberculosis preventive behaviors among secondary school students. The PRECEDE Model and Health Belief Model were applied for determining factors. The sample consisted of 313 junior high school students in Bangkok Metropolitan schools. A self-administered questionnaire was used to collect data and was analyzed using frequency, percentage, arithmetic mean, and standard deviation; Chi-Square test were used to test research hypotheses.


The result found that the sample was 47.6% male and 52.4% female with a mean age of 14.24 years. Most of the sample lived with their parents, 56.5 percent. and 61.7 percent had received knowledge about tuberculosis (TB) or a communicable disease. The majority of the sample had a low level of knowledge about TB (76.7%) and had a fair level of TB prevention behaviors (50.5%). Factors that were significantly associated with tuberculosis prevention behaviors were prior knowledge about tuberculosis or communicable disease
(p=0.007) perceived susceptibility of Tuberculosis (p = 0.034), enabling and reinforcing factors (p <0.001).  Suggestions from research results, schools and public health agencies should develop intervention for enhancing knowledge about TB prevention in order to promote students to have preventive practice and to prevent the spread of TB infection.

Article Details

Section
Research Article

References

World Health Organization. Global tuberculosis report 2020. Geneva: n.p.; 2020.

กองควบคุมโรคเอดส์ วัณโรค และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร. รายงานผลการดำเนินงานวัณโรคในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ประจำปี 2562. กรุงเทพฯ: ลักษมีนานาภัณฑ์; 2563.

กองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. [อินเตอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 21 มกราคม 2563]. เข้าถึงได้จาก: http://tbcmthailand.ddc.moph.go.th/uiform/dashboardtb.aspx

ศูนย์บริการสาธารณสุข 14 แก้ว ศรีบุญเรือง สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร. รายงานสถานการณ์การระบาดของวัณโรคในโรงเรียนชายแห่งหนึ่งในเขตสาทร ประจำวันที่ 14 มิถุนายน 2562. 2562

นวลนิตย์ แก้วนวล. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันการติดเชื้อวัณโรคในบุคลากรผู้ส่งมอบยา. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต,มหาวิทยาลัยศิลปากร); 2557.

พนิดา ว่าพัฒนวงศ์, ชมพูนุช สุภาพวานิช, อรรณพสนธิไชย. พฤติกรรมป้องกันการติดเชื้อวัณโรคจากการทำงานในกลุ่มบุคลากรทางการแพทย์ที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลนราธิวาสราชนครินทร์ จังหวัดนราธิวาส. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ 2560;9(1):74-85.

ฐานิตา พึ่งฉิ่ง และพรศิริ พันธสี. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคติดต่อในนักเรียนจ่าอากาศ. แพทยสารทหารอากาศ 2562;65(2):27-36.

ภาวนา บุญมุสิก, ปรีย์กมล รัชนกุล, ศิริพร ขัมภลิขิต. พฤติกรรมสุขภาพและความต้องการการดูแลด้านสุขภาพของวัยรุ่นเร่ร่อน. วารสารสภาการพยาบาล 2555;26(ฉบับพิเศษ มกราคม-มีนาคม):81-94.

ศูนย์บริการสาธารณสุข 14 แก้ว ศรีบุญเรือง สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร. รายงานสถานการณ์การระบาดของวัณโรคในโรงเรียนชายแห่งหนึ่ง ในเขตยานนาวา ประจำวันที่ 28 พฤศจิกายน 2560. 2560.

World Health Organization. [Internet]. 2020[cited 2019 Dec 12]. Available from: https://www. who.int/ tb/features_archive/UNGA_HLM_ending_TB/en/

น้ำทิพย์ ผู้ภักดี และคณะ. การสอบสวนวัณโรคในเด็กนักเรียนในโรงเรียนมัธยมศึกษาตอนปลายแห่งหนึ่ง ในตำบลย่านยาวอำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย วันที่ 14 กันยายน - 22 ธันวาคม 2554. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ 2556;44 (ฉบับพิเศษ):57-S63.

สุพัตรา สิมมาทัน, วิวรรธน์ มุ่งการดี และภัศรา อมรพิสิทธิกูล. สถานการณ์และผลการดำเนินงานวัณโรคเด็กในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ เขตตรวจราชการที่ 10 และ 12 ปีงบประมาณ 2550-2552. สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 6 ขอนแก่น 2556;20(1):82-90.

Green, L., & Kreuter, M. Health Promotion Planning An Educational Approach. (4th ed). New York: Mc Graw-Hill book;2005.

Becker, M. H., Drachman, R. H., & Kirscht, J. P. A new approach to explaining sick-role behavior in low-income populations. American journal of public health 1974;64(3):205-16.

สุปรียา ตันสกุล. ทฤษฎีและโมเดลการประยุกต์ใช้นงานสุขศึกษาและพฤติกรรมศาสตร์(ฉบับปรับปรุง). กรุงเทพ:ยุทธรินทร์การพิมพ์;2548.

Bandura A. Organisational Applications of Social Cognitive Theory. Australian Journal of management 1988;13:275-302.

สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร. [อินเตอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 25 เมษายน 2563]. เข้าถึงได้จาก: http://www.bangkok.go.th/bangkokeducation/page/sub/14726/%E0%B8%9E%E0%B8%A82562

Daniel WW, Cross CL. Biostatistics: Basic Concepts and Methodology for the health Sciences (9th ed). New York:John Wiley & Sons;2010.

Anderson, L. W., Krathwohl, D. R. A taxonomy for learning, teaching, and assessing: A Revision of Bloom’s Taxonomy of Educational Objectives. New York: Longman; 2001.

เบญจพร ธิหลวง, วราภรณ์ ศิริสว่าง และรพีพร เทียมจันทร์. พฤติกรรมสุขภาพของนักเรียน มัธยมศึกษาตอนปลายในอำเภอดอยหล่อ จังหวัดเชียงใหม่. วารสารบัณฑิตวิจัย 2558;6(1):77-91

Puspitasari, R., NurlaelaHadi, E., & Setio, K. A. D. Tuberculosis (TB)-preventive behavior and its determinants among students boarded in Islamic boarding schools (pesantren) in Garut, West Java, Indonesia. KnE Life Sciences 2018;281-287.

ศุภกร หวานกระโทก และจุไรรัตน์ วัชรอาสน์. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น สังกัดเขตพื้นที่การศึกษาเขต 18 จังหวัดชลบุรี. วารสารพยาบาลตำรวจ 2561;10(1):132-141.

สำนักสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ข่าวสารเพื่อมวลชน. [เว็ปบล็อก]. สืบค้น 7 พฤศจิกายน 2563, จาก https://ddc.moph.go.th/brc/newsmass.php

สรวงทิพย์ ภู่กฤษณา, กัญญาวีณ์ โมกขาว, สุริยา ฟองเกิด. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการสร้างเสริมสุขภาพของวัยรุ่นในเขตพื้นที่รับผิดชอบของโรงพยาบาลเมืองชลบุรี. วิทยาการวิจัยและวิทยาการปัญญา 2559;14(2):114–24.

นงนุช เสือพูมี. ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล ความรู้กับพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคปอดของประชาชน ตำบลสวนกล้วยอำเภอบ้านโป่งจังหวัดราชบุรี. พยาบาลกระทรวงสาธารณสุข 2556;23(2):79-93.

ธานี กล่อมใจ, จรรยา แก้วใจบุญ และทักษิกา ชัชวรัตน์. ความรู้และพฤติกรรมของประชาชน เรื่องการป้องกันตนเองจากการติดเชื้อไวรัส โคโรนา สายพันธุ์ใหม่ 2019. วารสารการพยาบาล การสาธารณสุขและการศึกษา 2563;21(2):29-39.

จารุวรรณ แหลมไธสง. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมป้องกันโรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจของผู้ดูแลเด็กปฐมวัยในศูนย์เด็กเล็ก กรุงเทพมหานคร. วารสารพยาบาลสาธารณสุข 2562;33(1):1-19.

Rosenstock IM. Historical Origins of the Health Belief Model. Health education Monographs 1974;2:328-35.

ขวัญใจ มอนไธสง, จีราภรณ์ กรรมบุตร, วนลดา ทองใบ. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคของผู้สัมผัสร่วมบ้านกับผู้ป่วยวัณโรคปอดที่พักอาศัยในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. วารสารพยาบาลทหารบก 2560;18(ฉบับพิเศษ):306-14.

Li, Z. T., Yang, S. S., Zhang, X. X., Fisher, E. B., Tian, B. C., & Sun, X. Y. Complex relation among Health Belief Model components in TB prevention and care. public health 2015;129(7):907-915.

ฮูดา แวหะยี. การรับรู้ความรุนแรงและพฤติกรรมการป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 (โควิด-19) ของวัยรุ่นในเขตตำบลสะเตงนอก อำเภอเมือง จังหวัดยะลา. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน 2563;6(4):158 -168.

Fathian-Dastgerdi, Z., Tavakoli, B., & Jaleh, M. Factors associated with preventive behaviors of COVID-19 among adolescents: Applying the health belief model. Research in Social and Administrative Pharmacy. 2021Feb3

Alsulaiman, S. A. & Rentner, T. L. The health belief model and preventive measures: A study of the ministry of health campaign on coronavirus in Saudi Arabia. Journal of International Crisis and Risk Communication Research 2018;1(1):27–55.

วรวุฒิ แสงเพชร, เกรียงศักดิ์ เวทีวุฒาจารย์, กฤชกันทร สุวรรณพันธุ์.ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการป้องกันวัณโรคของผู้ต้องขังในเรือนจำ จังหวัดบึงกาฬ ปี พ.ศ. 2560. สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 ขอนแก่น 2561;25(3):99-108.

สุริยา ฟองเกิด, สรวงทิพย์ ภู่กฤษณา, มนทรา ตั้งจิรวัฒนา และสิบตระกูล ตันตลานุกูล. ปัจจัย ที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการสร้างเสริมสุขภาพของวัยรุ่นไทย. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข 2560;27:196-209.

ชมพูนุช สุภาพวานิช, ฮาซามี นาแซ, อัญชลี พงศ์เกษตร, มะการิม ดารามะ, จามรี สอนบุตร และสมบูรณ์ คชาภรณ์วงศกร. พฤติกรรมการป้องกันตนเองจากการติดเชื้อวัณโรคจากการทำงานของบุคลากรทางการพยาบาลในโรงพยาบาลชุมชน จังหวัดนราธิวาส. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ 2563;7(1):293-305.

Wang M, Han X, Fang H, Xu C, Lin X, Xia S, et al. Impact of health education on knowledge and behaviors toward infectious diseases among students in Gansu Province, China. BioMed research international 2018; 2018:1-12.