ผลของโปรแกรมสุขศึกษาเพื่อส่งเสริมให้ผู้ดูแลทารกเกิดก่อนกำหนด พาทารก มารับการตรวจคัดกรองภาวะจอตาผิดปกติ โรงพยาบาลขอนแก่น

บทคัดย่อ

โรคจอตาผิดปกติในทารกเกิดก่อนกำหนดเป็นสาเหตุหนึ่งทำให้ทารกเกิดก่อนกำหนดตาบอดจำนวนมากสิ่งสำคัญในการป้องกันความเสี่ยงของการเกิดภาวะจอตาในทารกเกิดก่อนกำหนดคือการพาทารกมาตรวจตาอย่างสม่ำเสมอ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง และมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมสุขศึกษาโดยการประยุกต์ใช้ทฤษฎีแรงจูงใจในการป้องกันโรคร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมเพื่อส่งเสริมให้ผู้ดูแลพาทารกเกิดก่อนกำหนดมาตรวจคัดกรองจอตาผิดปกติตามนัด โรงพยาบาลขอนแก่น กลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 62 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 31 คน กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมสุขศึกษาเพื่อให้ผู้ดูแลมีพฤติกรรมการพาทารกเกิดก่อนกำหนด มาตรวจจอตาตามนัด ซึ่งประกอบด้วยกิจกรรมต่างๆ ได้แก่ การให้ความรู้เกี่ยวกับโรคจอตาผิดปกติในทารกเกิดก่อนกำหนด โดยใช้สื่อภาพพลิก วีดีโอ อภิปราย การประชุมกลุ่มแลกเปลี่ยนประสบการณ์ การสาธิตและฝึกปฏิบัติการดูแลและกระตุ้นสายตา แจกแผ่นพับและไหมพรมสีกระตุ้นสายตา รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนาใช้สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การแจกแจงความถี่ เปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยภายในกลุ่มด้วยสถิติเชิงอนุมาน คือ Paired Samples t-test เปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยระหว่างกลุ่มด้วยสถิติ Independent Samples t-test กำหนดระดับนัยสำคัญที่ 0.05
ผลการศึกษาพบว่าหลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนเฉลี่ยความรู้ การรับรู้ความรุนแรง การรับรู้โอกาสเสี่ยง ความคาดหวังผลการตอบสนอง ความคาดหวังในความสามารถ และพฤติกรรมการพาทารกมาตรวจจอตาตามนัดมากกว่าก่อนทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001)