ผลของการใช้กระบวนการกลุ่มเพื่อพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพของผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง ในคลินิกความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลลี้ จังหวัดลำพูน
คำสำคัญ:
กระบวนการกลุ่ม, พฤติกรรมสุขภาพ, โรคความดันโลหิตสูง, โรงพยาบาลลี้บทคัดย่อ
โรคความดันโลหิตสูงมีสาเหตุส่วนใหญ่มาจากปัจจัยการดำเนินชีวิตที่เปลี่ยนไป การใช้กระบวนการกลุ่มต่อ
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ช่วยให้ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงมีชีวิตยืนยาวอย่างมีคุณภาพต่อไป การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบผลของการใช้กระบวนการกลุ่มต่อพฤติกรรมสุขภาพของผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง ที่มารับการรักษา ในคลินิกโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลลี้ จังหวัดลำพูน จำนวน 60 คน เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบสุ่ม (Randomization) เป็นกลุ่มทดลองจำนวน 30 คน และกลุ่มควบคุมจำนวน 30 คน ระยะเวลา 16 สัปดาห์ โดยกลุ่มทดลองได้รับการใช้กระบวนการกลุ่ม ระยะเวลา
4 สัปดาห์ ได้แก่ การให้ความรู้ เรื่องโรคความดันโลหิตสูงและภาวะแทรกซ้อน เรื่องการควบคุมอาหารและสารเสพติด เรื่องการออกกำลังกาย การจัดการอารมณ์ และการใช้ยา และเรื่องการดูแลสุขภาพทั่วไป ในขณะที่กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ การประเมินผลพฤติกรรมสุขภาพ โดยใช้แบบประเมินพฤติกรรมสุขภาพของผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง วิเคราะห์เปรียบเทียบคะแนนพฤติกรรมสุขภาพ ก่อนและหลังได้รับการใช้กระบวนการกลุ่ม โดยใช้สถิติ Wilcoxon Signed-Rank test และระหว่างกลุ่ม ใช้สถิติ Mann-Whitney U test ผลการวิจัยพบว่า ผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงในกลุ่มทดลอง หลังได้รับการใช้กระบวนการกลุ่มมีค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมสุขภาพสูงกว่ากลุ่มก่อนได้รับการใช้กระบวนการกลุ่มที่แตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.01) และผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง หลังได้รับการใช้กระบวนการกลุ่มมีค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมสุขภาพสูงกว่ากลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ ที่แตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.01) กล่าวได้ว่าการใช้กระบวนการกลุ่ม ในผู้ป่วยโรคความดันหิตสูง สามารถเพิ่มความรู้ และปรับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพได้อย่างเหมาะสม ส่งผลให้สามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได้ ดังนั้นพยาบาล และทีมบุคลากรสุขภาพ ควรนำการเรียนรู้แบบกระบวนการกลุ่ม มาใช้ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง เพื่อให้การดูแลตนเองเกี่ยวกับพฤติกรรมสุขภาพได้ถูกต้อง
References
World Health Organization. Hypertension. [Internet]. 2020. [cited 2023 May 15]. Available from: https://www.who.int/health-topics/hyper tension#tab=tab_1
World Health Organization. Hypertension. [Internet]. 2020. [cited 2023 May 15]. Available from: https://www.who.int/data/gho/indicator-metadata-registry/imr-details/3155
World Health Organization. Hypertension. [Internet]. 2023. [cited 2023 May 15]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hypertension
สำนักโรคไม่ติดต่อ. ประเด็นสารรณรงค์วันความดันโลหิตสูงโลก ปี 2562 [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 15 พฤษภาคม 2567]; เข้าถึงได้จาก: http://www.thai ncd.com/document/hot% 2 0news/ประเด็นสารวันความดันโลหิตสูง_62.pdf
กระทรวงสาธารณสุข. ฐานข้อมูล Health Data Center (HDC) [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 25 พฤษภาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/report.php?&cat_id=6a1fdf282fd28180eed7d1cfe0155e11&id=6b9af46d0cc1830d3bd34589c1081c68&old=1 /
เวชระเบียนโรงพยาบาลลี้. สถิติผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงปี 2562-2566. โรงพยาบาลลี้ จังหวัดลำพูน; 2566
BDMS Wellness Clinic. ความดันโลหิตสูงเลี่ยงได้แค่ปรับพฤติกรรม [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 15 พฤษภาคม 2567]; เข้าถึงได้จาก: https://www.bdmswellness.com/ knowledge/world-hypertension-day-2021
อนุตตร จิตตินันทน์. หมอชวนรู้ [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; เข้าถึงได้จาก: https://tmc.or.th/pdf/tmc_knowlege-53.pdf
กัลยา ถาวงค์, เมธินี ศรีสวัสดิ์. ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคความ ดันโลหิตสูงในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านนายาง ตำบลนายาง อำเภอสบปราบ จังหวัดลำปาง. ว. วิชาการสุขภาพภาคเหนือ [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; 8(2):103-19. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/johss/article/view/248397/170683
จินดามัย อังกลมเกลียว, ผลของโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพต่อความร่วมมือในการดูแลตนเอง ของผู้ป่วยความดันโลหิตสูงรายใหม่. ว. โรงพยาบาลมหาสารคาม [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 15กันยายน 2567]; 17(3):45-53. เข้าถึงได้จาก: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MKHJ/ article/ view/242573
เฉลิมพล แซ่โล้ว, ชิรากร บุญลี. ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วย ความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้ในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลภูสิงห์ อำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ ว. อนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; 7(3):11-21. เข้าถึงได้จาก: https://he03.tci-thaijo.org/index.php/ech/article/view/755
Carey, R, Muntner, P, Bosworth, H. et al. Prevention and Control of Hypertension: JACC Health Promotion Series. JACC. 2018 Sep, 72 (11) 1278–93. doi.org/10.1016/j.jacc.2018.07.008
พานทิพย์ แสงประเสริฐ. ความดันโลหิตสูงกับการออกกำลังกาย : บทบาทของพยาบาล. ว.พยาบาล [อินเทอร์เน็ต]; 2555 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; 56(1-2):10-22. เข้าถึงได้จาก: https://search.tci-thailand.org/article.html?bBlbk FydGljbGUmaWQ9NTI2NDc
Kasl, S.V., Cobb. Health Behavior, Illness Behavior, and Sick-Role Behavior. Archives Environmental Health. 1966;12:531-41. doi.org/10.1080/00039896.1966.10664421.
สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย. แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูงในเวชปฏิบัติทั่วไป พ.ศ.2562. เชียงใหม่: ทริค ธิงค์; 2562.
สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย. แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูงในเวชปฏิบัติทั่วไป พ.ศ. 2555 ปรับปรุง พ.ศ. 2558. กรุงเทพฯ: ฮั่วน้ำพริ้นติ้ง; 2558.
Marram GD. The group approach in nursing practice. 2 nd ed. Saint Louis: The C.V. Mosby Company; 1978
วิทยา ถาวรรัตน์. ผลของโปรแกรมการสร้างเสริมสุขภาพสำหรับผู้ป่วยความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่ง เสริมสุขภาพตำบลลำผักกูด อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี. ว. วิชาการเพื่อการพัฒนาระบบสุขภาพปฐมภูมิและสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; 1(3):29-42. เข้าถึงได้จาก: https://he03.tci-thaijo.org/index.php/AJHSD/ article/view/2179/1505
วัชรพงษ์ คำหล้า. ผลของการใช้กระบวนการกลุ่มต่อความรู้ พฤติกรรมการควบคุมโรคและความดันโลหิต ของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุที่มารับบริการที่คลินิกโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาล เวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย. ว. สมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; 6(2):151-60. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci- thaijo.org/index.php/JPMAT/ article/download/151245/110650/
สำราญ กาศสุวรรณ, ทัศนีย์ บุญอริยเทพ, รุ่งกิจ ปินใจ. ผลของโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรม สุขภาพ โดยใช้กระบวนการกลุ่มในกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง ตำบลร้องเข็ม อำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่: ว. โรงพยาบาลแพร่ [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; 30(2):27-42.เข้าถึงได้จาก: https://thaidj.org/index.php/ jpph/article/view/12818
กันตินันท์ ทองแดง, ยินดี พรหมศิริไพบูลย์. ผลการใช้กระบวนการกลุ่มต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ตำบลวัดประดู่ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี. ว. การพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น [อินเทอร์เน็ต]; 2558 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; 3(2):261-71. เข้าถึงได้จาก: https://chdkkujournal.com/ count.php?a=326
ปุณญณิน เขื่อนเพ็ชร์, รุ้งลาวัลย์ กาวิละ. ผลของการให้ความรู้โดยใช้กระบวนการกลุ่มต่อพฤติกรรมสุขภาพและค่าความดันโลหิตของผู้เป็นโรคความดันโลหิตสูง. [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; เข้าถึงได้จาก: https://www.maelaohospital.com/ wp-content/uploads/2023/04/2560-8.pdf
ฐิติยา อธิคมานนท์, พัชราภรณ์ ชูแก้ว, ดุษณีย์ สุวรรณคง, ตั้ม บุญรอด, วิชชาดา สิมลา, กาญจนาภรณ์ ไกรนรา. ผลของโปรแกรมการจัดการตนเองร่วมกับการเรียนรู้แบบกระบวนการกลุ่มต่อพฤติกรรมสุขภาพ และระดับความดันโลหิตในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงรายใหม่ โรงพยาบาลทุ่งใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช. ว. วิชาการสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 19 กันยายน 2567]; 33(3):430-40. เข้าถึง ได้จาก: https://thaidj.org/index.php/JHS/article/ download/13474/12277/34550
Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: a flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods. 2007 May;39(2):175-91. doi: 10.3758/bf03193146.
Prochaska ,J.O,. DiClemente ,C.C. Stages and processes of self-change of smoking: Toward an integrative model of change. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 1983;56 (4).
Bandura, A. Self-Efficacy: The Exercise of Control. New York: W. H. Freeman. 1977
วินิจ เกตุขำ, คมเพชร ฉัตรศุภกุล. กระบวนการกลุ่ม. [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 15 กันยายน 2567]; เข้าถึงได้จาก: http://www.novabizz.com/NovaAce/ Manage/group.htm
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2025 วารสารการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมล้านนา

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.