การทำนายจำนวนครั้งการดับไฟป่าและพื้นที่เสียหายจากไฟป่า จังหวัดเชียงใหม่

ผู้แต่ง

  • วัฒนา ชยธวัช คณะสหเวชศาสตร์ มหาวิทยาลัยปทุมธานี 0000-0002-3547-667X

คำสำคัญ:

การพยากรณ์, จำนวนครั้งการดับไฟป่า, พื้นที่เสียหายจากไฟป่า, ทฤษฎีระบบเกรย์, จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

จังหวัดเชียงใหม่เป็นจังหวัดที่มีการเกิดไฟป่าและพื้นที่เสียหายสูงสุดของประเทศอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปีงบประมาณ 2541 ถึง 2566 เพื่อประเมินสถานการณ์ในอนาคตจึงนำข้อมูลจำนวนครั้งการดับไฟป่าและพื้นที่เสียหายจากไฟป่ามาทำนายด้วยการวิเคราะห์สหสัมพันธ์เชิงเส้นตรง การวิเคราะห์การถดถอยอนุกรมเวลา และการการพยากรณ์ตามทฤษฎีระบบเกรย์

          ผลการวิคราะห์ข้อมูลพบว่า ค่าเฉลี่ยพื้นที่เสียหายจากไฟป่าต่อครั้งของการดับไฟโดยเฉลี่ยมีแนวโน้มสูงขึ้นมากกว่า 20 ไร่ต่อครั้ง จำนวนครั้งของการดับไฟป่ากับพื้นที่เสียหายมีสหสัมพันธ์กันสูง (สหสัมพันธ์เพียร์สัน 0.576 สหสัมพันธ์ Spearman's rho 0.645) จำนวนครั้งของการดับไฟป่ามีแนวโน้มลดลง (ความลาดชัน -39.071) พื้นที่เสียหาย (ไร่) มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น (ความลาดชัน 489.85) ไร่ การพยากรณ์ด้วยตัวแบบ GM(1,1) Error Periodic Correction ให้ค่าร้อยละของความคลาดเคลื่อนสัมบูรณ์ (MAPE) น้อยกว่าร้อยละ 10 ใช้พยากรณ์ได้ดีมีค่าต่ำกว่าตัวแบบ GM(1,1) ทำนายว่าปีงบประมาณ 2567 จะมีการดับไฟป่า 1,145 ครั้ง พื้นที่เสียหาย 43,966 ไร่  

Author Biography

วัฒนา ชยธวัช, คณะสหเวชศาสตร์ มหาวิทยาลัยปทุมธานี

-

References

World Meteorological Organization (WMO). Number of wildfires forecast to rise by 50% by 2100. [Online]. 2022 February 23. [Accessed 2023 October 5]; Available from: https://public.wmo.int/en/media/news/number-of-wildfires-forecast-rise-50-2100

ส่วนควบคุมไฟป่า สำนักป้องกัน ปราบปราม และควบคุมไฟป่า กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. สถิติไฟป่า. [ออนไลน์]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ วันที่ 8 ตุลาคม 2566]; เข้าถึงได้จาก:https://portal.dnp.go.th/ Content/firednp?contentId=15705

ส่วนควบคุมไฟป่า สำนักป้องกัน ปราบปราม และควบคุมไฟป่า กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. รายงานประจำปี 2564. [ออนไลน์]. (ม.ป.ท.) [เข้าถึงเมื่อ วันที่ 8 ตุลาคม 2566];เข้าถึงได้จาก: https://www. dnp.go.th/forestfire/web/frame/2566/fire_report2564.pdf

HDC v4.0 กระทรวงสาธารณสุข. กลุ่มรายงาน มาตรฐาน >> การป่วยด้วยโรคจากมลพิษทางอากาศ. [ออนไลน์]. (ม.ป.ท.) [เข้าถึงเมื่อ วันที่ 8 ตุลาคม 2566]; เข้าถึงได้จาก:https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/page.php?cat_id=9c647c1f31ac73f4396c2cf987e7448a

Deng JL. Introduction to Grey System Theory. J. Grey Syst 1989; 1: 1–24.

Lin YH, Chiu CC, Lin YJ, et al. Rainfall prediction using innovative grey model with the dynamic index. Journal of Marine Science and Technology 2013; 21(1): 63-75. DOI:10.6119/JMST-011-1116-1.

Hu X. Fire frequency analysis and prediction based on back propagation neural network model and Long-Short Term Memory model. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science 675 (2021) 012169. doi:10.1088/1755-1315/675/1/012169

Lin X, Li Z, Chen W, et al. Forest Fire Prediction Based on Long- and ShortTerm Time-Series Network. Forests. 2023; 14(4): 778. https://doi.org/10.3390/f14040778

Liu S, Lin Y. Grey Systems—Theory and Applications. Springer: Berlin, Germany; 2010.

Lin YH, Chiu CC, Lin YJ, et al. Rainfall prediction using innovative grey model with the dynamic index. Journal of Marine Science and Technology 2013; 21(1): 63-75. DOI:10.6119/JMST-0111116-1.

Andrés D. Error Metrics for Time Series Forecasting. Machine Learning Pills. [Online]. 2023 [Accessed October 3, 2023]; Available from: https://mlpills.dev/time-series/error-metrics-for-time-series-forecasting/

Lewis CD. Industrial and business forecasting methods. London: Butterworths; 2023.

The jamovi project. jamovi. (Version 2.3) [Computer Software]. 2022 [Accessed 2023 October 5]; Available from: https://www.jamovi.org

Complete DISSERTATION. Pearson’s Correlation Coefficient. [Online]. 2023 [Accessed October 3, 2023]; Available from: https://www.statisticssolutions.com/free-resources/directory-of-statistical-analyses/pearsons-correlation-coefficient

Dancey C, Reidy J. Statistics without Maths for Psychology: using SPSS for Windows. London: Prentice Hall; 2004.

Toothman J, Simon Y. 5 Common Causes of Wildfires. [Online]. 2023 August 15 [Accessed October 3, 2023]; Available from: https://science.howstuffworks.com/nature/natural-disasters/5-ways-wildfires-start.htm

Downloads

เผยแพร่แล้ว

03/11/2024

ฉบับ

บท

บทความวิจัย