ผลการรักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยกระแส Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation ร่วมกับการออกกำลังกายบริหารข้อเข่าต่ออาการปวดและการทำงานของข้อเข่าในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อม โรงพยาบาลอุดรธานี

ผู้แต่ง

  • ทรงศิริ ราศรีรัตนะ นักกายภาพบำบัดชำนาญการ กลุ่มงานเวชกรรมฟื้นฟู โรงพยาบาลอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี

คำสำคัญ:

การรักษาด้วยกระแส TENS , โรคเข่าเสื่อม , การออกกำลังกายบริหารข้อเข่า

บทคัดย่อ

การรักษาทางกายภาพบำบัดโดยใช้ Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation (TENS) และการออกกำลังกายบริหารข้อเข่า เป็นหนึ่งในทางเลือกของการลดปวดในผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อม ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบกึ่งทดลอง (Quasi-experiment) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการลดปวดและการทำงานของข้อเข่าด้วยกระแส TENS ร่วมกับการออกกำลังกายบริหารข้อเข่า ในผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมจำนวน 42 คน ที่มารับการรักษาในกลุ่มงานเวชกรรมฟื้นฟู โรงพยาบาลอุดรธานี โดยแบ่งกลุ่มอาสาสมัครออกเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 21 คน ได้แก่ กลุ่มทดลองที่รักษาด้วย TENS ร่วมกับการออกกำลังกายบริหารข้อเข่า และกลุ่มควบคุมที่รักษาด้วย TENS เพียงอย่างเดียว เป็นเวลา 4 สัปดาห์ ใช้แบบสอบถามเก็บข้อมูลส่วนบุคคล และใช้แบบประเมินความรุนแรงของโรคข้อเข่าเสื่อม Modified WOMAC Score ฉบับภาษาไทย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา Mann-Whitney U Test และ Wilcoxon Matched-Pairs Signed-Rank test ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังให้การรักษาในกลุ่มทดลอง มีค่า WOMAC ในด้านระดับอาการปวดลดลงจาก 10.40±6.38 เป็น 6.33±6.38 มีคะแนนข้อฝืดหรือข้อติดลดลง จาก 7.67±4.52 เป็น 3.29±4.19 และมีคะแนนความสามารถในการใช้งานข้อเข่าลดลง โดยลดลงจาก 45.71±27.46 เป็น 19.86±20.39 ในกลุ่มควบคุม พบว่า มีค่า WOMAC ในด้านระดับอาการปวดลดลงจาก 16.86±9.55 เป็น 12.95±9.17 มีคะแนนข้อฝืดหรือข้อติดลดลง จาก 6.71±3.61 เป็น 5.10±3.16 และมีคะแนนความสามารถในการใช้งานข้อเข่าลดลงจาก 48.33±25.99 เมื่อเปรียบเทียบผลการรักษาระหว่างกลุ่ม พบว่า กลุ่มทดลองมีค่า WOMAC ทุกองค์ประกอบดีขึ้นกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.05) สรุปได้ว่าการให้การรักษาด้วย TENS ร่วมกับการออกกำลังกายบริหารข้อเข่าเป็นเวลา 4 สัปดาห์ มีประสิทธิภาพในการลดอาการปวด ข้อฝืดหรือข้อติด ดังนั้น ควรให้การรักษาร่วมกันเพื่อเพิ่มความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน และส่งผลให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

Litwic A, Edwards MH, Dennison EM, Cooper C. Epidemiology and burden of osteoarthritis. Br Med Bull. 2013;105:185-99.

Haq SA, Davatchi F. Osteoarthritis of the knees in the COPCORD world. Int J Rheum Dis. 2011;14(2):122-9.

GBD 2019 Diseases and Injuries Collaborators. Global burden of 369 diseases and injuries in 204 countries and territories, 1990-2019: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Lancet. 2020 Oct 17;396(10258):1204-1222. Erratum in: Lancet. 2020 Nov 14;396(10262):1562.

Health Data Center, Ministry of Public Health. Screening report for osteoarthritis in the eldery 2021 [internet]. [cited 2024 Dec 11]. Available from: http://hdcservice.moph.go.th/

ราชวิทยาลัยแพทย์ออร์โธปิดิกส์แห่งประเทศไทย. แนวปฏิบัติบริการสาธารณสุขโรคข้อเข่าเสื่อม พ.ศ. 2554:1-77.

อังศุมาลิน บัวแก้ว. การดูแลสุขภาพด้วยตนเองร่วมกับแรงสนับสนุนจากครอบครัวที่มีผลต่อพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม อำเภอลอง จังหวัดแพร่. [วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาการส่งเสริมสุขภาพ]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2554.

งานเวชระเบียนและสถิติโรงพยาบาลอุดรธานี. แผนกกายภาพบำบัด ระบบสาระสนเทศ. โรงพยาบาลอุดรธานี; 2565.

แนวทางเวชปฏิบัติการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม พ.ศ.2553. สมาคมรูมาติสซั่มแห่งประเทศไทย.1-32.

Pietrosimone B, Luc-Harkey BA, Harkey MS, Davis-Wilson HC, Pfeiffer SJ, Schwartz TA, et al. Using TENS to Enhance Therapeutic Exercise in Individuals with Knee Osteoarthritis. Med Sci Sports Exerc. 2010;52(10):2086-95.

เพชรน้อย สิงห์ช่างชัย. หลักการและการใช้สถิติวิเคราะห์ตัวแปรหลายตัวสำหรับงานวิจัยทางการพยาบาล. พิมพ์ครั้งที่ 3. สงขลา: ชานเมืองการพิมพ์; 2549.

Kuptniratsaikul V, Rattanachaiyanont M. Validation of a Modified Thai version of the Western Ontario and McMaster (WOMAC) Osteoarthritis Index for Knee Osteoarthritis. Clinical Rheumatology. 2007;26(10):1641-5.

นิลุบล ไชยโกมล. ผลของโปรแกรมบริหารกล้ามเนื้อและข้อเข่าในผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมหลังผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า. วารสารการแพทย์ โรงพยาบาลอุดรธานี. 2563;28(3):384-96.

กันยา ปาละวิวัฒน์. การรักษาด้วยเครื่องไฟฟ้าทางกายภาพบำบัด. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์เดอะบุคส์; 2543.

Heidari B. Knee osteoarthritis prevalence, risk factors, pathogenesis and features: Part I. Caspian J Intern Med. 2011 Spring;2(2):205-12.

ยุวดี สารบูรณ์, สุภาพ อารีเอื้อ, สุจินดา จารุพัฒน์ มารุโอ.อาการโรคข้อเข่าเสื่อม ความรู้เกี่ยวกับโรคข้อเข่าเสื่อม และการรับรู้ความเจ็บป่วยด้วยโรคข้อเข่าเสื่อมของผู้สูงอายุในชุมชน: การศึกษานําร่อง. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี. กรุงเทพฯ:. 2557;30(2):12-24.

สุวรรณี สร้อยสงค์, อังคณา เรือนก้อน, ภัณฑิรชา เฟื่องทอง, ผุสดี สระทอง.การพยาบาลผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11.2562;33(2):197-210.

รักสกุลชัย ทองจันทร์, กิตติวรรณ จันทร์ฤทธิ์, ธนากร ธนวัฒน์. ปัจจัยทำนายความเสี่ยงต่อการเกิดโรคข้อเข่าเสื่อมของผู้สูงอายุในพื้นที่รับผิดชอบ สถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี งิ้วงาม.วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน. 2564;7(2):118-28.

Kim S, Lee B, Park M, Oh S, Chin HJ, Koo H. Prevalence of chronic disease and its controlled status according to income level. Medicine (Baltimore). 2016 Nov;95(44):e5286.

Hmamouchi I, Allali F, Tahiri L, Khazzani H, Mansouri LE, Ali Ou Alla S, et al. Clinically important improvement in the WOMAC and predictor factors for response to non-specific non-steroidal anti-inflammatory drugs in osteoarthritic patients: a prospective study. BMC Res Notes. 2012;23:5-58.

สมชาย รัตนะทองคำ. คู่มือการกระตุ้นด้วยกระแสไฟฟ้าความถี่ต่ำ : ปฏิบัติการและการประยุกต์ใช้ทางคลินิก. คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2537.

Iijima H, Eguchi R, Shimoura K, Yamada K, Aoyama T, Takahashi M. Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation Improves Stair Climbing Capacity in People with Knee Osteoarthritis. Sci Rep. 2020;10(1):7294.

Lawson D, Degani AM, Lee K, Beer EI, Gohlke KE, Hamidi KN, et al. Use of transcutaneous electrical nerve stimulation along with functional tasks for immediate pain relief in individuals with knee osteoarthritis. Eur J Pain. 2022;26(3):754-65.

Chen WL, Hsu WC, Lin YJ, Hsieh LF. Comparison of intra-articular hyaluronic acid injections with transcutaneous electric nerve stimulation for the management of knee osteoarthritis: a randomized controlled trial. Arch Phys Med Rehabil. 2013;94(8):1482-89.

Naumthong D, Leepitakwattana W, Patpreeyakool I. A comparison of knee functional ability between pre and post knee strengthening program in patients with osteoarthritis knee, Chaophrayayommarat Hospital, Suphanburi. J Boromarjonani College of Nursing Suphanburi. 2019;2(1):64-84.

ภูริชญา วีระศิริรัตน์, กฤติกา หงษ์โต, พรพิมล เหมือนใจ, จันทร์ทิพย์ นามสว่าง. รายงานฉบับสมบูรณ์ผลของการจัดการทางกายภาพบำบัดในพระสงฆ์ที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อม. มหาวิทยาลัยบูรพา; 2557.

ดวงพร สุรินทร์, สยัมภู ใสทา. ประสิทธิผลของโปรแกรมการจัดการตนเองด้วยการออกกำลังกายกล้ามเนื้อ รอบข้อเข่าร่วมกับการประคบร้อนในผู้สูงอายุภาวะข้อเข่าเสื่อมเครือข่ายบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลห้าง ฉัตร จังหวัดลำปาง. วารสารกายภาพบำบัด. 2566;45(2):1-15.

Herberhold C, Faber S, Stammberger T, Steinlechner M, Putz R, Englmeier KH, et al. In situ measurement of articular cartilage deformation in intact femoropatellar joints under static loading. J Biomech. 1999;32:1287-95.

Susko AM, Fitzgerald GK. The pain-relieving qualities of exercise in knee osteoarthritis. Open Access Rheumatology. 2013;5:81-91.

Syahputra I, Nurwijayanti N. Effect of Isometric and Isotonic Exercise Program on Increased Strength of Quardriceps Muscles in Osteoarthritis Patients in Singgasana Rama Physiotherapy Clinic Blitar. J Quality Public Health. 2021;5(1):42-8.

American College of Sport Medicine (ACSM). ACSM 's guidelines for exercise testing and prescription.8th ed. Philadelphia: Lippincott William &Wilkins; 2010.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-22

รูปแบบการอ้างอิง

ราศรีรัตนะ ท. (2025). ผลการรักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยกระแส Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation ร่วมกับการออกกำลังกายบริหารข้อเข่าต่ออาการปวดและการทำงานของข้อเข่าในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อม โรงพยาบาลอุดรธานี. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 8(1), 1–13. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jmpubu/article/view/273386

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความต้นฉบับ