หลักการประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ โดยวิธี Rapid Entire Body Assessment (REBA)

ผู้แต่ง

  • วรพล สงชุม นักศึกษา หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมความปลอดภัยอาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อม คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง
  • ปิยะรัตน์ ปรีย์มาโนช รองศาสตราจารย์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง
  • เสรีย์ ตู้ประกาย รองศาสตราจารย์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง
  • นันท์นภัสร อินยิ้ม ผู้ช่วยศาสตราจารย์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง
  • โกวิท สุวรรณหงษ์ รองศาสตราจารย์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา
  • วัฒนา จันทะโคตร อาจารย์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธนบุรี

คำสำคัญ:

การยศาสตร์, การประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์, Rapid entire body assessment (REBA)

บทคัดย่อ

การประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์เป็นกระบวนการสำคัญในการวิเคราะห์และป้องกันการบาดเจ็บที่เกิดจากการทำงานที่ไม่เหมาะสม Rapid entire body assessment (REBA) เป็นเครื่องมือหนึ่งที่ใช้ประเมินความเสี่ยงในการทำงานโดยมุ่งเน้นการประเมินท่าทางของร่างกายทั้งหมดอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ Rapid entire body assessment (REBA) ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อให้ผู้ประเมินสามารถประเมินท่าทางการทำงานของร่างกายได้อย่างรวดเร็ว โดยไม่จำเป็นต้องมีอุปกรณ์พิเศษหรือความรู้เฉพาะทางในการประเมินมากนัก เครื่องมือนี้ถูกออกแบบมาเพื่อประเมินทั้งท่าทางการทำงานของร่างกายส่วนบนและส่วนล่าง รวมถึงการเคลื่อนไหวและการทำงานที่ซับซ้อน

หลักการของ Rapid entire body assessment (REBA) คือการแยกการประเมินออกเป็นส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น คอ, ไหล่, แขน, หลัง, ขา และข้อมือ จากนั้นผู้ประเมินจะให้คะแนนท่าทางในแต่ละส่วนตามระดับความเสี่ยงที่กำหนดไว้ และนำคะแนนมาคำนวณรวมกันเพื่อหาค่าความเสี่ยงรวมของท่าทางการทำงานนั้น ๆ การประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ โดยวิธี Rapid entire body assessment (REBA) ช่วยให้ผู้ประกอบการและผู้ดูแลด้านความปลอดภัยในการทำงาน สามารถระบุและปรับปรุงท่าทางการทำงานที่มีความเสี่ยงสูงได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงในการบาดเจ็บและปรับปรุงประสิทธิภาพการทำงานของพนักงานในระยะยาว

References

Abdulrahman MB. Investigation of work-related Musculoskeletal Disorders (MSDs) in warehouse workers in Saudi Arabia. Procedia Manufacturing 3. 2015; p. 4643-649.

รำแพน พรเทพเกษมสันต์. กายวิภาคศาสตร์และสรีรวิทยา ของมนุษย์ (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: ศิลปาบรรณาการ; 2556.

ลักษณา เหล่าเกียรติ. การบาดเจ็บความผิดปกติและโรคจากการทำงาน การป้องกัน (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2560.

จิตรา รู้กิจการพานิช. วิศวกรรม ความปลอดภัย สำหรับวิศวกรรม อุตสาหการ (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2561.

นันทพร ภัทรพุทธ. การประเมินความเสี่ยงในงานอาชีวอนามัยและความปลอดภัย (พิมพ์ครั้งที่ 1). ชลบุรี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยบูรพา; 2556.

เนตรชนก เจริญสุข. การยืนและการนั่งแบบการยศาสตร์. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2558; 7(1): 11-5.

สถาบันส่งเสริมความปลอดภัยฯ. ความปลอดภัย สำหรับลูกจ้าง หลักสูตรความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน สำหรับลูกจ้างทั่วไปและลูกจ้างเข้าทำงานใหม่ (พิมพ์ครั้งที่1). กรุงเทพฯ: สถาบันส่งเสริม ความปลอดภัยฯ; 2563.

สมาคมอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการทำงาน. การยศาสตร์และปัจจัยเสี่ยงทางการยศาสตร์ที่ทำให้เกิด Musculoskeletal Disorders. [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [สืบค้นเมื่อ 15 ก.พ. 67] เข้าถึงจาก:https://www.ohswa.or.th/17805876/ergonomics-and-workstation-design-series-ep1

วรวุฒิ ฟูกูม่า. การประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ในพนักงานแผนกหนึ่งของโรงงานผลิตวงล้อยานพาหนะ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนอร์ทเทิร์น 2564; 3 (2): 79-87.

นภานันท์ ดวงพรม, สุนิสา ชายเกลี้ยง. การรับรู้ความผิดปกติ ของระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อ ในพนักงานผลิตชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์แห่งหนึ่งในจังหวัดอุดรธานี. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น 2556; 18 (5): 880-91.

สุทธิ์ ศรีบูรพา. เออร์กอนอมิกส์ วิศวกรรมมนุษย์ปัจจัย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ซีเอ็ดยูเคชั่น; 2540.

สุดาว เลิศวิสุทธิไพบูลย์. การยศาสตร์สำหรับพนักงานร้านสะดวกซื้อ. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ 2559; 4(15): 79-86.

สมาคมอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการทำงาน. การประเมินความเสี่ยงจากการทำงานโดยการใช้การประเมินด้านการยศาสตร์เพื่อการปรับปรุงงาน. [อินเตอร์เน็ต]. 2563 [สืบค้นเมื่อ 1 ก.พ. 67] เข้าถึงจาก: https://www.ohswa.or.th/17644133/ergonomics-make-it-simple-ep4

ชวนากร เครือแก้ว. เครื่องมือประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์จากท่าทางการทำงานของเกษตรกรเปรียบเทียบกับแบบประเมินความเสี่ยงทั้งร่างกายของ REBA. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ 2566; 16 (1): 26-39.

Stephen P. Bodyspace Anthropometry Ergonomics and the Design of Work (2nd Edition). London: Taylor & Francis Group. 2003.

สำนักโรคจากการประกอบอาชีพ และสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค. คู่มือการพัฒนาศักยภาพเครือข่ายการจัดบริการอาชีวอนามัยให้กับแรงงานในชุมชนด้านการยศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 1). นนทบุรี: สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม; 2559.

Hignett S. McAtamney L. Rapid entire body assessment (REBA). Applied Ergonomics. 2000; 31: 201-5.

อนามัย ธีรวิโรจน์ เทศกะทึก. อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์; 2556. 19. ปวีณา มีประดิษฐ์. การประเมิน ความเสี่ยงทางด้านการยศาสตร์. กรุงเทพฯ: บริษัท โอ. เอส. พริ้นติ้ง เฮ้าส์ จำกัด; 2559.

กิตติ อินทรานนท์. การยศาสตร์ ERGONOMICS (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2559.

สราวุธ สุธรรมาสา, จรวยพร ธรณินทร์. เออร์กอนอมิคส์และจิตวิทยาในการทำงาน (พิมพ์ครั้งที่ 1). นนทบุรี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช; 2534.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

31-12-2024

How to Cite

สงชุม ว., ปรีย์มาโนช ป., ตู้ประกาย เ., อินยิ้ม น., สุวรรณหงษ์ โ., & จันทะโคตร ว. (2024). หลักการประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ โดยวิธี Rapid Entire Body Assessment (REBA). วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและการสาธารณสุขชุมชน, 7(2), 131–144. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jhscph/article/view/272558