โรคไข้มาลาเรียในคน ชนิด Plasmodium knowlesi จังหวัดสงขลา ปี 2564 - 2565
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) อธิบายระบาดวิทยาของโรคไข้มาลาเรียชนิด Plasmodium knowlesi 2) ศึกษาอาการทางคลินิกของผู้ป่วยโรคไข้มาลาเรียชนิด P. knowlesi 3) วิเคราะห์นิเวศวิทยา สัตว์กักตุนโรค และกีฏวิทยาของโรคไข้มาลาเรียชนิด P. knowlesi 4) สรุปการวินิจฉัย ปรสิตในเลือด และรักษาโรคไข้มาลาเรียชนิด P. knowlesi รูปแบบการศึกษาเป็นรายงานผู้ป่วยผสมผสานกับการวิจัยเชิงสำรวจแบบศึกษาย้อนหลังเชิงพรรณนา กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาจำนวนทั้งหมด 34 คนเป็นผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยยืนยันว่าเป็นโรคไข้มาลาเรียชนิด P. knowlesi ที่มารับการรักษาที่โรงพยาบาลและหน่วยควบคุมโรคติดต่อนำโดยแมลง ในจังหวัดสงขลา ตั้งแต่ ปี 2564 - 2565 ผลการศึกษาทางระบาดวิทยา พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีประวัติการไปค้างแรมในป่าก่อนเป็นไข้ แหล่งที่ผู้ป่วยติดเชื้อในป่า และฤดูกาลขณะป่วยส่วนใหญ่เป็นฤดูร้อน ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มป่วยจนเข้ารับการตรวจเลือด เฉลี่ย 3.8 วัน ระยะเวลาในการนอนโรงพยาบาล เฉลี่ย 4 วัน ผู้ป่วยได้รับการรักษาด้วยยา Chloroquine Phosphate, Primaquine, Artesunate, Quinine, และ Dihydroartemisinin-piperaquine (40 mg DHA-320 mg PPQ) มีผู้ป่วยเสียชีวิตจำนวน 1 ราย ผู้ป่วยที่เหลือทั้งหมดได้รับการรักษาหายและตอบสนองต่อการรักษา อาการดีขึ้นภายหลังให้ยาทุกราย ไม่พบภาวะการรักษาล้มเหลว ข้อเสนอแนะจากการศึกษาครั้งนี้คือควรใช้แนวทางการตรวจด้วยวิธี Polymerase Chain Reaction (PCR) ควบคู่กับการตรวจ Thick/Thin Film และตรวจปรสิตในเลือด (Parasitaemia) เพื่อความจำเพาะของเชื้อ ความแม่นยำของการวินิจฉัย นำไปสู่การรักษาโรคได้ทันเวลาและมีประสิทธิภาพในการควบคุมโรค
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่พิมพ์ในวารสารสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง ถือว่าเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัยและวิเคราะห์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนเอง ไม่ใช่ความเห็นของสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง หรือคณะบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
References
Millar SB, Cox-Singh J. Human infections with Plasmodium knowlesi--zoonotic malaria. Clin Microbiol Infect. 2015;21(7):640-8.
Kantele A, Jokiranta TS. Review of cases with the emerging fifth human malaria parasite, Plasmodium knowlesi. Clin Infect Dis. 2011;52(11):1356-62.
Moyes CL, Henry AJ, Golding N, Huang Z, Singh B, Baird JK, et al. Defining the geographical range of the Plasmodium knowlesi reservoir. PLoS Negl Trop Dis. 2014;8(3):1–13.
Sabbatani S, Fiorino S, Manfredi R. The emerging of the fifth malaria parasite (Plasmodium knowlesi): a public health concern?. Braz J Infect Dis. 2010;14(3):299-309.
Coatney GR, Collins WE, Warren M, Contacos PG. The Primate Malarias. Atlanta, GA: CDC; 2003.
Nowak SP, Zmora P, Pielok Ł, Kuszel Ł, Kierzek R, Stefaniak J, et al. Case of Plasmodium knowlesi Malaria in Poland Linked to Travel in Southeast Asia. Emerg Infect Dis. 2019;25(9):1772-3.
Özbilgin A, Çavuş İ, Yıldırım A, Gündüz C. Türkiye'deki ilk maymun sıtması: Bir Plasmodium knowlesi olgusu [The first monkey malaria in Turkey: a case of Plasmodium knowlesi]. Mikrobiyol Bul. 2016;50(3):484-90.
Berry A, Iriart X, Wilhelm N, Valentin A, Cassaing S, Witkowski B, et al. Imported Plasmodium knowlesi malaria in a French tourist returning from Thailand. Am J Trop Med Hyg. 2011;84(4):535-8.
Mace KE, Lucchi NW, Tan KR. Malaria Surveillance - United States, 2018. MMWR Surveill Summ. 2022;71(8):1-35.
Collins WE. Plasmodium knowlesi: a malaria parasite of monkeys and humans. Annu Rev Entomol. 2012;57:107-21.
กระทรวงสาธารณสุข, กรมควบคุมโรค, สำนักโรคติดต่อนำโดยแมลง. ยุทธศาสตร์การกำจัด โรคไข้มาลาเรียประเทศไทย พ.ศ. 2560-2569 แผนปฏิบัติการกำจัดโรคไข้มาลาเรียประเทศไทย พ.ศ. 2560-2564. กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2559.
Vythilingam I, Noorazian YM, Huat TC, Jiram AI, Yusri YM, Azahari AH, et al. Plasmodium knowlesi in humans, macaques and mosquitoes in peninsular Malaysia. Parasit Vectors. 2008;1(1):1-10.
Lee KS, Divis PC, Zakaria SK, Matusop A, Julin RA, Conway DJ, et al. Plasmodium knowlesi: reservoir hosts and tracking the emergence in humans and macaques. PLoS Pathog. 2011 Apr;7(4):1–11.
Barber BE, Grigg MJ, Cooper DJ, van Schalkwyk DA, William T, Rajahram GS, et al. Clinical management of Plasmodium knowlesi malaria. Adv Parasitol. 2021;113:45-76.
Grigg MJ, William T, Barber BE, Rajahram GS, Menon J, Schimann E, et al. Age-Related Clinical Spectrum of Plasmodium knowlesi Malaria and Predictors of Severity. Clin Infect Dis. 2018;67(3):350-9.
Anstey NM, Grigg MJ, Rajahram GS, Cooper DJ, William T, Kho S, et al. Knowlesi malaria: Human risk factors, clinical spectrum, and pathophysiology. Adv Parasitol. 2021;113:1-43.
Fornace KM, Herman LS, Abidin TR, Chua TH, Daim S, Lorenzo PJ, et al. Exposure and infection to Plasmodium knowlesi in case study communities in Northern Sabah, Malaysia and Palawan, The Philippines. PLoS Negl Trop Dis. 2018;12(6):1–16.
Lee WC, Cheong FW, Amir A, Lai MY, Tan JH, Phang WK, et al. Plasmodium knowlesi: the game changer for malaria eradication. Malar J. 2022;21(1):1–24.
Davidson G, Chua TH, Cook A, Speldewinde P, Weinstein P. The Role of Ecological Linkage Mechanisms in Plasmodium knowlesi Transmission and Spread. Ecohealth. 2019;16(4):594-610.
Scott J. Proposed Integrated Control of Zoonotic Plasmodium knowlesi in Southeast Asia Using Themes of One Health. Trop Med Infect Dis. 2020 Nov 20;5(4):1-17.
Grigg MJ, Cox J, William T, Jelip J, Fornace KM, Brock PM, et al. Individual-level factors associated with the risk of acquiring human Plasmodium knowlesi malaria in Malaysia: a case-control study. Lancet Planet Health. 2017 ;1(3):e97-e104.
Herdiana H, Cotter C, Coutrier FN, Zarlinda I, Zelman BW, Tirta YK, et al. Malaria risk factor assessment using active and passive surveillance data from Aceh Besar, Indonesia, a low endemic, malaria elimination setting with Plasmodium knowlesi, Plasmodium vivax, and Plasmodium falciparum. Malar J. 2016 Sep 13;15(1):1–15.
Cox-Singh J, Davis TM, Lee KS, Shamsul SS, Matusop A, Ratnam S, et al. Plasmodium knowlesi malaria in humans is widely distributed and potentially life threatening. Clin Infect Dis. 2008;46(2):165-71.
Barber BE, William T, Grigg MJ, Menon J, Auburn S, Marfurt J, et al. A prospective comparative study of knowlesi, falciparum, and vivax malaria in Sabah, Malaysia: high proportion with severe disease from Plasmodium knowlesi and Plasmodium vivax but no mortality with early referral and artesunate therapy. Clin Infect Dis. 2013;56(3):383-97.
Daneshvar C, Davis TM, Cox-Singh J, Rafa'ee MZ, Zakaria SK, Divis PC, et al. Clinical and laboratory features of human Plasmodium knowlesi infection. Clin Infect Dis. 2009;49(6):852-60.
Kotepui M, Kotepui KU, Milanez GD, Masangkay FR. Prevalence of severe Plasmodium knowlesi infection and risk factors related to severe complications compared with non-severe P. knowlesi and severe P. falciparum malaria: a systematic review and meta-analysis. Infectious Diseases of Poverty. 2020;9(106):1–14.
Fornace KM, Brock PM, Abidin TR, Grignard L, Herman LS, Chua TH, et al. Environmental risk factors and exposure to the zoonotic malaria parasite Plasmodium knowlesi across northern Sabah, Malaysia: a population-based cross-sectional survey. Lancet Planet Health. 2019;3(4):e179-e186.
Brock PM, Fornace KM, Parmiter M, Cox J, Drakeley CJ, Ferguson HM, et al. Plasmodium knowlesi transmission: integrating quantitative approaches from epidemiology and ecology to understand malaria as a zoonosis. Parasitology. 2016;143(4):389-400.
Straat BVD, Sebayang B, Grigg MJ. Staunton K, Garjto TA, Vythilingam I, et al. Zoonotic malaria transmission and land Use Change in Southeast Asia: what is known about the vectors. Malaria Journal. 2022;21(109):1–13.
Luchavez J, Espino F, Curameng P, Espina R, Bell D, Chiodini P, et al. Human Infections with Plasmodium knowlesi, the Philippines. Emerg Infect Dis. 2008;14(5):811-3.
Rajahram GS, Barber BE, William T, Menon J, Anstey NM, Yeo TW. Deaths due to Plasmodium knowlesi malaria in Sabah, Malaysia: association with reporting as Plasmodium malariae and delayed parenteral artesunate. Malar J. 2012 Aug 20;11(284):1–7.
Barber BE, Grigg MJ, William T, Piera KA, Boyle MJ, Yeo TW, et al. Effects of Aging on Parasite Biomass, Inflammation, Endothelial Activation, Microvascular Dysfunction and Disease Severity in Plasmodium knowlesi and Plasmodium falciparum Malaria. J Infect Dis. 2017 Jun 15;215(12):1908-17.