การตรวจสอบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างของกลุ่ม ออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตในผลไม้สด ในเขตกรุงเทพมหานคร

Main Article Content

เปมิกา บุญยาพรกุล
ณัฐนันท์ สุริยาเวชวงศ์
จุฬาลักษณ์ ศรีสวัสดิ์
บัญญวัต รัตนวิเชียร
ภูมิภัทร ภัทรวิตตากร
ปณวรรณ โฆษิตสกุล
แพรวา หาญสมบูรณ์เดช
เจนินา ซารนาท

บทคัดย่อ

ประเทศไทยมีการปลูกผลไม้มากมายหลายชนิด คนไทยนิยมรับประทานผลไม้ ผลไม้เป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ ผู้บริโภคสามารถหาซื้อผลไม้ได้ง่าย และสะดวก จากทั้งตลาดสด และห้างสรรพสินค้า ในการเพาะปลูกมีการใช้สารเคมียาฆ่าแมลงเพื่อป้องกันศัตรูพืช จากการสุ่มตรวจโดยคณะกรรมการอาหารและยา มีการตรวจพบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างในผลไม้อยู่บ้าง แล้วแต่พื้นที่ งานวิจัยนี้ศึกษาความชุกของสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต และคาร์บาเมตในผลไม้จากตลาดสด และห้างสรรพสินค้า ในเขตกรุงเทพมหานคร ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างตามสะดวก (Convenience Sampling) จำนวน 200 ตัวอย่าง และทดสอบด้วยชุดตรวจหาสารเคมีฆ่าแมลงตกค้าง MJPK ของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์  จากการทดสอบผลไม้ ฝรั่ง ส้ม แอปเปิ้ลแดง มะม่วง และแก้วมังกร ทั้งหมด 200 ตัวอย่าง พบว่า 33 ตัวอย่าง มีสารเคมีสารฆ่าแมลง กลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต และคาร์บาเมต คิดเป็น 16.5% จากตัวอย่างที่พบสารเคมีฆ่าแมลงออร์กาโนฟอสเฟต และคาร์บาเมตเป็นตัวอย่างผลไม้สดจากตลาดสด 32 ตัวอย่างและจากห้างสรรพสินค้า 1 ตัวอย่าง จากการวิเคราะห์ผลไม้จำแนกชนิด พบว่า แก้วมังกร มีการตรวจพบสารเคมีฆ่าแมลง กลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต และคาร์บาเมตตกค้างในปริมาณที่เป็นอันตรายทั้งหมด 7 ตัวอย่างจาก 36 ตัวอย่างคิดเป็น 19.4%  ส้มและแอปเปิ้ลแดง พบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างชนิดละ 7 ตัวอย่างจากทั้งหมดชนิดละ 41 ตัวอย่าง คิดเป็น 17% ข้อเสนอแนะจากผลการวิจัย แบ่งเป็นสองระดับคือ ระดับผู้บริโภคควรมีวิธีในการล้างผลไม้สดเพื่อลดสารพิษตกค้างอย่างมีประสิทธิภาพ  การล้างผักผลไม้เพื่อลดสารพิษตกค้าง  และระดับนโยบาย ควรมีการกำหนดหลักเกณฑ์ หรือกฎระเบียบในการตรวจสอบคุณภาพของผลไม้ หรือสินค้าทางการเกษตร ก่อนรับเข้ามาขายในแหล่งจำหน่าย ด้านการบังคับใช้กฎหมาย ควรมีการบังคับใช้ และลงโทษที่เข้มงวด


 

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
บุญยาพรกุล เ, สุริยาเวชวงศ์ ณ, ศรีสวัสดิ์ จ, รัตนวิเชียร บ, ภัทรวิตตากร ภ, โฆษิตสกุล ป, หาญสมบูรณ์เดช แ, ซารนาท เ. การตรวจสอบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างของกลุ่ม ออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตในผลไม้สด ในเขตกรุงเทพมหานคร . วารสาร สปคม. [อินเทอร์เน็ต]. 30 สิงหาคม 2022 [อ้างถึง 25 ธันวาคม 2025];7(1):36-4. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/iudcJ/article/view/254264
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. ปัจจัยการผลิต [อินเตอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 5 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.oae.go.th/view/1/ปัจจัยการผลิต/TH-TH

ศูนย์ข้อมูลและข่าวสืบสวนเพื่อสิทธิพลเมือง. 11 ปีไทยนำเข้าสารเคมีเกษตร 1.66 ล้านตัน 2.46 แสนล้านบาท เจ็บป่วยเฉลี่ยปีละ 4 พันราย [อินเตอร์เน็ต]. 2562. [เข้าถึงเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.tcijthai.com/news/2019/05/scoop/9456

สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 3. พระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2565]. เข้าถึงได้จาก: http://oard3.doa.go.th/oard3/responsive_filemanager/source/News2564/gap/พระราชบัญญัติวัตถุอันตราย.pdf

กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม.ผลกระทบต่อสุขภาพจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2565]. เข้าถึงได้จาก: http://envocc.ddc.moph.go.th/contents/view/106

Thai PBS Newsเปิดข้อมูลผู้ป่วยบัตรทองปี 2562 พบผู้ป่วยพิษสารเคมีกว่า 3 พันคน [อินเตอร์เน็ต].2562. [เข้าถึงเมื่อ 5 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://news.thaipbs.or.th/content/282399

มติชนออนไลน์. องค์การเภสัชกรรมห่วงใย ใส่ใจคุณภาพ ห่างไกลภัยจากสารเคมีผลิตชุดทดสอบสารเคมีกำจัดแมลง เพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภค [อินเตอร์เน็ต]. 2562. [เข้าถึงเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.matichon.co.th/advertorial/news_1739792

สุภาพรใจ การุณ, สังวาล สมบูรณ์, และสามารถ วันชะนะ. การตกค้างของสารเคมีฆ่าแมลงในผักพื้นบ้านอีสานและอาหารท้องถิ่น. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ปีที่ 6 ฉบับที่ 3 เดือนกรกฎาคม–กันยายน 2556. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/kkujphr/article/view/117988/90539

ธนพงศ์ ภูผาลี, อรนุช วงศ์วัฒนาเสถียร,สมศักดิ์อาภาศรีทองสกุล และคณะ. ความชุกของการมีสารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้างในผักจากตลาดและห้างสรรพสินค้าในอาเภอเมืองจังหวัดมหาสารคาม. วารสารเภสัชกรรมไทย ปีที่ 8เล่มที่2ก.ค.-ธ.ค.2559. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/TJPP/article/view/169776/122109

วิจิตรา เหลียวตระกูล, วชิรญา เหลียวตระกูล, ปรียานุช เพียนเลี้ยงชีพ และคณะ. การตรวจสอบสารเคมีตกค้างกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตในผักสด ในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาและประสิทธิภาพในการล้างผักต่อสารเคมีตกค้างในผักคะน้า. วารสารเกษตรพระจอมเกล้า 2563 : 38 (1) : 131-138. เข้าถึงได้จาก: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/agritechjournal/article/view/185608/165015

พัชรี ภคกษมา, สุวรรณี สายสิน และ ศรมน สุทิน. การตรวจสอบสารเคมีฆ่าแมลงตกค้างของสารกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตในผักในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการ. APHEIT JOURNALS. ปีที่ 5 ฉบับที่ 1 เดือน มกราคม-มิถุนายน 2559. เข้าถึงได้จาก: https://apheit.bu.ac.th/jounal/science-22-1/03patcharee.pdf

วัชรภรณ์ ประทุมโพธิ์ และพัชรา สินลอยมา. การตรวจหาสารกำจัดศัตรูพืชตกค้างในกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและกลุ่มคาร์บาเมต จากผักที่ขึ้นทะเบียนเกษตรกรของสำนักงานเกษตรจังหวัดนนทบุรี. วรสารวิชาการบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยสวนดุสิต. ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 ประจำเดือนพฤษภาคม - สิงหาคม 2564. เข้าถึงได้จาก: http://www.graduate.dusit.ac.th/journal/index.php/sdujournal/article/view/947/761

สุรชัย สังข์งาม, กัมปนาท ศักรางกูล และ ลัดดาพร ครองนุช. การปนเปื้อนสารเคมีตกค้างกลุ่มออร์แกโนฟอสเฟสและคาร์บาเมต และวิธีการล้างผักสดในตลาด จังหวัดสุราษฎร์ธานี:กรณีศึกษาตลาดสดโพหวาย. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยทักษิณ 2563; 2(1) มกราคม - เมษายน. เข้าถึงได้จาก: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/HSJT/article/download/230497/164289

Biotechsci.ชุดทดสอบยาฆ่าแมลง MJPK [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 1 ตุลาคม 2564]. เข้าถึงได้จาก: https://www.biotechsci.in.th/product/170

สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.). มาตรฐานสินคาเกษตร มกษ. 9035-2553 [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 5 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.acfs.go.th/standard/download/GMP_fresh_fruits_and_vegetables.pdf

ดีไอทีซี.เจ้าหน้าที่จัดซื้อวัตถุดิบ (ผัก ผลไม้ อาหารสด เครื่องปรุง) [อินเตอร์เน็ต].2558. [เข้าถึงเมื่อ 5 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.jobdst.com/index.php?option=com_enterprise&view=detail&jid=5752&eid=2010

H2O Hydro Garden. วิธีส่งผัก-ผลไม้ไปขายในห้างสรรพสินค้า [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 5 มีนาคม 2565] เข้าถึงได้จาก: http://www.h2ohydrogarden.com/ข่าวสารต่างๆของคนปลูกไฮโดร/วิธีส่งผัก-ผลไม้-ไปขายในห้างสรรพสินค้า.html

News18.กรมวิทย์ฯตรวจพบสารตกค้างใน "ผลไม้มงคล" อื้อ [อินเตอร์เน็ต].2565. [เข้าถึงเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.newtv.co.th/news/94731

สยามรัฐ.อย.” สุ่มตรวจ 10 ผักผลไม้เจยอดฮิต พบ“ส้มสายน้ำผึ้ง” ยาฆ่าแมลงตกค้างสูง [อินเตอร์เน็ต]. 2562. [เข้าถึงเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://siamrath.co.th/n/105163

WAYMAGAZINE.ORG. ปัญหาสารตกค้างในผักผลไม้ [อินเตอร์เน็ต]. 2556. [เข้าถึงเมื่อ 5 มีนาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://waymagazine.org/สารตกค้าง/#:~:text=ผู้เชี่ยวชาญสถาบันชีววิทยาศาสตร์จาก,คือพืชหัวอย่าง%20มันฝรั่ง

ศูนย์แพทย์กาญจนาภิเษก คณะแพทย์ศาสตร์ ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. วิธีการล้างและการเลือกซื้อผักและผลไม้ ให้ปลอดภัยเพื่อลดความเสี่ยงของการมีสารเคมีตกค้าง [อินเตอร์เน็ต]. 2563. [เข้าถึงเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.gj.mahidol.ac.th/main/knowledge-2/vegetable

Sanook. ล้างผักผลไม้ ด้วยของใช้ใกล้ตัว ช่วยลดสารตกค้างได้เยอะ [อินเตอร์เน็ต]. 2564. [เข้าถึงเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.sanook.com/home/30609/