ปัจจัยจูงใจและผลกระทบในการบริโภคคาเฟอีนของนักศึกษาแพทย์: การศึกษาในกลุ่มนักศึกษาแพทย์ชั้นปีที่ 5 ศูนย์แพทยศาสตรศึกษาชั้นคลินิก โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์
Main Article Content
บทคัดย่อ
ความเป็นมา: คาเฟอีนเป็นสารกระตุ้นที่นิยมบริโภคในกลุ่มนักศึกษาแพทย์เนื่องจากช่วยเพิ่มสมาธิและความตื่นตัว ทว่าการบริโภคในปริมาณมากอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพ เช่น อาการนอนไม่หลับ กระสับกระส่าย หรืออาการขาดคาเฟอีน การเข้าใจปัจจัยจูงใจและผลกระทบของการบริโภคจึงมีความสำคัญต่อการส่งเสริมสุขภาวะในกลุ่มนักศึกษาแพทย์
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความถี่ ประเภทของผลิตภัณฑ์ และปัจจัยจูงใจที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคคาเฟอีนในนักศึกษาแพทย์ชั้นปีที่ 5 รวมถึงประเมินผลกระทบเชิงบวกและเชิงลบจากการบริโภค ตลอดจนเสนอแนวทางการสนับสนุนและการจัดการพฤติกรรมในการบริโภคผลิตภัณฑ์คาเฟอีนของนักศึกษาแพทย์
วิธีการศึกษา: การศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง รวบรวมข้อมูลจากนักศึกษาแพทย์ชั้นปีที่ 5
ศูนย์แพทยศาสตรศึกษาชั้นคลินิก โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ จำนวน 50 คน โดยใช้การสัมภาษณ์ผ่านแบบสอบถามที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วยข้อมูลประชากร การบริโภคคาเฟอีน และผลกระทบที่ได้รับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา
ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างนักศึกษาแพทย์ ร้อยละ 97.6 มีพฤติกรรมการบริโภคผลิตภัณฑ์ที่มีคาเฟอีนโดยกาแฟเป็นผลิตภัณฑ์ที่นิยมที่สุด (ร้อยละ 81.4) ปัจจัยจูงใจสำคัญคือ ความตื่นตัว (ร้อยละ 88.4) ผลกระทบเชิงบวกและเชิงลบมากที่สุด ได้แก่ ความตื่นตัว (ร้อยละ 81.4) และอาการขาดคาเฟอีน (ร้อยละ 51.2) กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ (ร้อยละ 70) ประเมินว่า มีความเสี่ยงต่ำซึ่งนำไปสู่แผนที่จะบริโภคต่อไปในอนาคตสูง (ร้อยละ 80)
สรุปและข้อเสนอแนะ: นักศึกษาแพทย์ส่วนใหญ่บริโภคคาเฟอีนเพื่อรับมือกับภาระทางวิชาการและความเครียด แม้จะได้รับผลกระทบบางประการ แต่ส่วนใหญ่ยังคงประเมินว่าเป็นประโยชน์ จึงควรมีการส่งเสริมให้เกิดความตระหนักเกี่ยวกับการบริโภคคาเฟอีนที่เหมาะสมและปลอดภัย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Akova I, Duman EN, Sahar AE, Sümer EH, The relationship between caffeine consumption and depression, anxiety, stress level and sleep quality in medical students. Journal of Turkish Sleep Medicine. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2023;10:65-70.
Choi SW, Kim YW, Lee CY, Jang HS, Chae HS, Choi JH, et al. Caffeine consumption of medical students in Korea: amount and symptoms based on a 2023 survey. Korean J Med Educ. 2024;36(3):267-74.
lqbal TA, Maken ZH, Saleem S, Mazhar SS, Noor K, Fatima A, et al. Use of caffeine intake among medical students during examinations in a public sector medical college of Pakistan. Pakistan Journal of Public Health. Pak J Public Health. 2016;6(2):32-5.
Pandejpong D, Paisansudhi S, Udompunthurak S. Factors associated with consumption of caffeinated-beverage among Siriraj pre-clinical year medical students, a 2-year consecutive survey. J Med Assoc Thai 2014; 97 (Suppl. 3): S189-S96.
Banimustafa RA, Abuelbeh IA, Mu’nes AA, Safi MM, Nawaiseh MB. Caffeine consumption among the medical students at the University of Jordan. Arab J. Psych. 2017;28:117-22.
Dangkrajang S, Teangrangsan S. Knowledge attitude and behavior of energy-drink intake of medical students. Thammasat Medical Journal. 2017;17(4):574-83.
Manlikanon M, Dankunprasert S, Pechjaroen R. Attitude and behavior of energy drink consumption of medical students, Naresuan University. Chiangrai Medical Journal. 2020.12(3):58-67.
Lorist MM, Snel J. Caffeine, sleep, and quality of life. In: Verster JC, Pandi-Perumal SR, Streiner DL, editors. Sleep and quality of life in clinical medicine. New Jersey: Humana Press; 2008. p. 325-32.
Juliano LM, Griffiths RR. A critical review of caffeine withdrawal: empirical validation of symptoms and signs, incidence, severity, and associated features. Psychopharmacology (Berl). 2004t;176(1):1-29.
Bertasi RAO, Humeda Y, Bertasi TGO, Zins Z, Kimsey J, Pujalte G. Caffeine intake and mental health in college students. Cureus. 2021;13(4):e14313.
Rusconi AC, Valeriani G, Carluccio GM, Majorana M, Carlone C, Raimondo P, et al. Coffee consumption in depressive disorders: it's not one size fits all. Riv Psichiatr. 2014;49(4):164-71.
Nurhadi M, Hasanuddin A, Asrianto LO. Impact of coffeine consumption on sleep quality and mental health of collage student. Oshada. 2024;1(6):7-19.