ผลของการเพิ่มปริมาณยา adenosine bolus สี่ระดับขนาดผ่านทาง หลอดเลือดแดงโคโรนารีต่อการประเมินค่า fractional flow reserve

Main Article Content

ธรรมรัฐ ฉันทแดนสุวรรณ
ชยันตร์ธร ์ ปทุมานนท์
ธรรมนาถ เจริญบุญ
ดิลก ภิยโยทัย

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: ในปัจจุบันนี้การตรวจวัด fractional flow reserve (FFR) ที่รอยตีบหลอดเลือดหัวใจผ่านสายสวนหัวใจถือเป็นมาตรฐานในการประเมินภาวะหัวใจขาดเลือดที่เกิดจากรอยตีบนั้น โดยการตรวจวัด FFR จะมีการให้ยา adenosine ที่มีฤทธิ์ทำให้เส้นเลือดฝอยในหัวใจขยายตัวให้เลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจอย่างเต็มที่ (coronary maximal hyperemia) ทั้งนี้ทั้งนั้นมาตรฐานการตรวจวัดในปัจจุบันคือการให้ adenosine หยดทางหลอดเลือดดำใหญ่ทำให้มีข้อเสียคือต้องใช้ adenosine ในปริมาณมากและต้องมีการใส่สายสวนหลอดเลือดดำใหญ่ที่บริเวณขาหนีบหรือต้นคอ


วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของการตรวจวัด FFR ในรอยตีบหลอดเลือดหัวใจโดยการให้ยา adenosine สี่ระดับขนาดโดยตรง (50, 100, 150, 200 ไมโครกรัม) ในหลอดเลือดโคโรนารีด้านซ้ายและด้านขวาโดยจะศึกษาความถี่สะสมของการที่มีค่า FFR ≤0.80 ที่ระดับขนาดต่างๆดังกล่าว


วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาวิจัยย้อนหลังเชิงพรรณนาโดยเก็บข้อมูลจากเวชระเบียนผู้ป่วยของสถาบันโรคทรวงอกที่มีรอยตีบหลอดเลือดหัวใจ (30-90% diameter stenosis) ที่ได้รับการตรวจวัด FFR ตั้งแต่เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2554 จนถึงเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2564


ผลการศึกษา: จากรอยตีบหลอดเลือดหัวใจ 1,288 รอยโรคเมื่อตัดรอยโรคตามเกณฑ์การคัดออกแล้วเหลือ 1,055 รอยโรคที่นำมาวิเคราะห์ต่อพบว่าโดยรวมแล้วมีรอยตีบหลอดเลือดหัวใจที่มีค่า FFR ≤0.80 ที่เข้าได้กับการที่รอยตีบนี้มีผลทำให้กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดจำนวน 233 รอยโรค คิดเป็นร้อยละ 22.09 หรือประมาณหนึ่งในห้าของรอยโรคที่ได้รับการตรวจ โดยการเพิ่มขนาด adenosine เป็น 150 หรือ 200 ไมโครกรัมเมื่อเทียบกับการให้ adenosine ในขนาด 50 หรือ 100 ไมโครกรัมในหลอดเลือดโคโรนารีด้านซ้ายจะเพิ่มความถี่ของการที่มีค่า FFR ≤0.80 จาก 162/793 รอยโรค (ร้อยละ 20.43) เป็น 194/793 รอยโรค (ร้อยละ 24.46) และยังคงให้ผลเช่นเดียวกันในหลอดเลือดโคโรนารีด้านขวาคือพบความถี่ของการที่มีค่า FFR ≤0.80 เพิ่มขึ้นจาก 24/262 รอยโรค (ร้อยละ 9.16) เป็น 39/262 รอยโรค (ร้อยละ 14.89)


สรุปผลและข้อเสนอแนะ: การตรวจวัด fractional flow reserve (FFR) โดยใช้ adenosine สี่ระดับขนาดที่ให้โดยตรงในหลอดเลือดโคโรนารีเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการประเมินภาวะหัวใจขาดเลือด โดยการให้ adenosine ถึงระดับขนาด 150 และ 200 ไมโครกรัมจะช่วยเพิ่มความถี่สะสมของการตรวจพบรอยตีบที่มีค่า FFR ≤0.80 ทั้งในการตรวจ FFR ของหลอดเลือดหัวใจโคโรนารีฝั่งซ้ายและฝั่งขวา

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

REFERENCES

Pijls NH, De Bruyne B, Peels K, Van Der Voort PH, Bonnier HJ, Bartunek J Koolen JJ, et al. Measurement of fractional flow reserve to assess the functional severity of coronary-artery stenoses. N Engl J Med. 1996;334(26):1703-8.

Pijls NH, Sels JW. Functional measurement of coronary stenosis. J Am Coll Cardiol.2012;59(12):1045-57.

Kolh P, Wijns W, Danchin N, Di Mario C, Falk V, Folliguet T, et al. Guidelines on myocardial revascularization. Eur J Cardiothorac Surg. 2010;38 Suppl:S1-52.

Levine GN, Bates ER, Blankenship JC, Bailey SR, Bittl JA, Cercek B, et al. 2011 ACCF/AHA/SCAI guideline for percutaneous coronary intervention: a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines and the Society for Cardiovascular Angiography and Interventions. J Am Coll Cardiol. 2011;58(24):e44–122.

Lotfi A, Jeremias A, Fearon WF, Feldman MD, Mehran R, Messenger JC, et al. Expert consensus statement on the use of fractional flow reserve, intravascular ultrasound, and optical coherence tomography: a consensus statement of the Society of Cardiovascular Angiography and Interventions. Catheter Cardiovasc Interv. 2014;83(4):509-18.

Neumann FJ, Sousa-Uva M, Ahlsson A, Alfonso F, Banning AP, Benedetto U, et al. 2018 ESC/EACTS Guidelines on myocardial revascularization. Eur Heart J. 2019;40(2):87-165.

De Bruyne B, Pijls NH, Barbato E, Bartunek J, Bech JW, Wijns W, et al. Intracoronary and intravenous adenosine 5'-triphosphate, adenosine, papaverine, and contrast medium to assess fractional flow reserve in humans. Circulation. 2003;107(14):1877-83.

McGeoch RJ, Oldroyd KG. Pharmacological options for inducing maximal hyperaemia during studies of coronary physiology. Catheter Cardiovasc Interv. 2008;71(2):198-204.

Vranckx P, Cutlip DE, McFadden EP, Kern MJ, Mehran R, Muller O. Coronary pressure-derived fractional flow reserve measurements: recommendations for standardization, recording, and reporting as a core laboratory technique. Proposals for integration in clinical trials. Circulation Cardiovascular interventions. 2012;5(2):312-7.

Wilson RF, Wyche K, Christensen BV, Zimmer S, Laxson DD. Effects of adenosine on human coronary arterial circulation. Circulation. 1990;82(5):1595-606.

Jeremias A, Whitbourn RJ, Filardo SD, Fitzgerald PJ, Cohen DJ, Tuzcu EM, et al. Adequacy of intracoronary versus intravenous adenosine-induced maximal coronary hyperemia for fractional flow reserve measurements. Am Heart J. 2000;140(4):651-7.

Casella G, Rieber J, Schiele TM, Stempfle HU, Siebert U, Leibig M, et al. A randomized comparison of 4 doses of intracoronary adenosine in the assessment of fractional flow reserve. Z Kardiol 2003;92(8):627-32.

Lopez-Palop R, Saura D, Pinar E, Lozano I, Pérez-Lorente F, Picó F, et al. Adequate intracoronary adenosine doses to achieve maximum hyperaemia in coronary functional studies by pressure derived fractional flow reserve: a dose response study. Heart. 2004;90(1):95-6.

Rioufol G, Caignault JR, Finet G, Staat P, Bonnefoy E, de Gevigney G, et al. 150 microgram intracoronary adenosine bolus for accurate fractional flow reserve assessment of angiographically intermediate coronary stenosis. EuroIntervention 2005;1(2):204-7.

De Luca G, Venegoni L, Iorio S, Giuliani L, Marino P. Effects of increasing doses of intracoronary adenosine on the assessment of fractional flow reserve. JACC Cardiovasc Interv. 2011;4(10):1079-84.

Adjedj J, Toth GG, Johnson NP, Pellicano M, Ferrara A, Floré V, et al. Intracoronary Adenosine: dose-response relationship with hyperemia. JACC Cardiovasc Interv. 2015;8(11):1422-30.

Rigattieri S, Biondi Zoccai G, Sciahbasi A, Di Russo C, Cera M, Patrizi R, et al. Meta-analysis of head-to-head comparison of intracoronary versus intravenous adenosine for the assessment of fractional flow reserve. Am J Cardiol. 2017;120(4):563-8.

Gili S, Barbero U, Errigo D, De Luca G, Biondi-Zoccai G, Leone AM, et al. Intracoronary versus intravenous adenosine to assess fractional flow reserve: a systematic review and meta-analysis. J Cardiovasc Med (Hagerstown) 2018;19(6):274-83.

Jong CB, Lu TS, Yan-Tyng Liu P, Hsieh MY, Meng SW, et al. High dose escalation of intracoronary adenosine in the assessment of fractional flow reserve: a retrospective cohort study. PLoS One. 2020;15(10):e0240699.

Toth GG, Johnson NP, Jeremias A, Pellicano M, Vranckx P, Fearon WF, et al. Standardization of fractional flow reserve measurements. J Am Coll Cardiol. 2016;68(7):742-53.

Fihn SD, Gardin JM, Abrams J, Berra K, Blankenship JC, Dallas AP, et al. 2012 ACCF/AHA/ACP/AATS/PCNA/SCAI/STS Guideline for the diagnosis and management of patients with stable ischemic heart disease: a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines, and the American College of Physicians, American Association for Thoracic Surgery, Preventive Cardiovascular Nurses Association, Society for Cardiovascular Angiography and Interventions, and Society of Thoracic Surgeons. J Am Coll Cardiol. 2012;60(24):e44-164.

Beard JR, Officer AM, Cassels AK. The world report on ageing and health. Gerontologist. 2016 ;56 Suppl 2:S163-6.

Patel KS, Christakopoulos GE, Karatasakis A, Danek BA, Nguyen-Trong PK, Amsavelu S, et al. Prospective evaluation of the impact of side-holes and guide-catheter disengagement from the coronary ostium on fractional flow reserve measurements. J Invasive Cardiol. 2016;28(8):306-10.

Walsh R, Fang J, Fuster V, O’Rourke R. Hurst’s the Heart Manual of Cardiology.13th ed. US: McGraw-Hill Professional;2012.

Angkananard T, Wongpraparut N, Tresukosol D, Panchavinin P. Fractional flow reserve guided coronary revascularization in drug-eluting era in Thai patients with borderline multi-vessel coronary stenoses. J Med Assoc Thai. 2011;94 Suppl 1:S25-32.

Vichairuangthum K, Chotenopratpat P. Strategy of FFR-guided coronary intervention for jailed side branch offered better outcome in patients with coronary bifurcation lesions. . Bangkok Med J 2015;9(1):12-5.

Chamnarnphol N, Cheewatanakornkul S, Suwan-ugsorn S. Coronary angiography (CAG) and fractional flow reserve (FFR) in asymptomatic patients with prior acute ST- segment elevation myocardial infarction (STEMI), who were successfully treated with fibrinolysis, and had normal post discharge exercise stress test. J Med Assoc Thai 2017; 100 (12):1261-5.