การประเมินสมรรถนะตนเองของเภสัชกรโรงพยาบาลประเทศไทยโดยใช้ เกณฑ์มาตรฐานผู้ประกอบวิชาชีพเภสัชกรรม ด้านการบริบาลเภสัชกรรม

Main Article Content

องอาจ มณีใหม่

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: สภาเภสัชกรรมได้ประกาศเกณฑ์มาตรฐานผู้ประกอบวิชาชีพเภสัชกรรม ด้านการบริบาลเภสัชกรรม ในปี พ.ศ. 2554 แต่ยังไม่มีการศึกษาเกี่ยวกับการประเมินสมรรถนะของเภสัชกรในประเทศไทยโดยใช้เกณฑ์ดังกล่าว


วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินสมรรถนะของเภสัชกรโรงพยาบาลโดยใช้เกณฑ์มาตรฐานผู้ประกอบวิชาชีพเภสัชกรรม ด้านการบริบาลเภสัชกรรม


วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวางในกลุ่มตัวอย่างที่เป็นเภสัชกรโรงพยาบาล จำนวน 1,204 คน สุ่มตัวอย่างโดยใช้การสุ่มแบบหลายขั้นตอน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามทางไปรษณีย์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การแจกแจงความถี่ การทดสอบที และ one-way analysis of variance (ANOVA) วิเคราะห์หาปัจจัยที่สัมพันธ์กับสมรถนะของเภสัชกรโดยใช้ multiple linear regression


ผลการศึกษา: แบบสอบถามที่สมบูรณ์และนำมาวิเคราะห์ข้อมูลมีจำนวน 476 ฉบับ (อัตราตอบกลับร้อยละ 39.5) ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนมากเป็นเพศหญิง (ร้อยละ 80.9) สำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาตรี (ร้อยละ 77.3) ผลประเมินสมรรถนะของตนเองในภาพรวมของเภสัชกรโรงพยาบาลอยู่ในระดับปานกลาง (72.18 ± 8.94) โดยผลการประเมินสมรรถนะที่มีคะแนนสูงสุดคือด้านจรรยาบรรณและทัศนคติต่อวิชาชีพ (85.60 ± 9.39) และผลการประเมินสมรรถนะที่มีคะแนนน้อยที่สุดคือด้านการจัดซื้อและบริหารคลังเวชภัณฑ์ (62.31 ± 16.02) ปัจจัยที่มีผลเชิงบวกต่อสมรรถนะของเภสัชกรโรงพยาบาล คือ การปฏิบัติงานในหอผู้ป่วยใน และการให้บริการเภสัชสนเทศ ขณะที่ปัจจัยที่มีผลเชิงลบคือ การปฏิบัติงานในหน่วยจัดซื้อและบริหารเวชภัณฑ์ และการให้บริการในแผนกผู้ป่วยนอก


สรุปและข้อเสนอแนะ: ในภาพรวม เภสัชกรโรงพยาบาลของประเทศไทยประเมินสมรรถนะทางวิชาชีพในระดับปานกลาง โดยสมรรถนะที่ต้องได้รับการพัฒนาคือ สมรรถนะด้านการจัดซื้อและบริหารคลังเวชภัณฑ์ และด้านการปฏิบัติตามกฎหมาย การศึกษานี้เป็นการศึกษาแรกที่ประเมินสมรรถนะของเภสัชกรโรงพยาบาล อาจเป็นจุดเริ่มต้นของการศึกษาอื่นต่อไป

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

James KL, Davies JG, Kinchin I, Patel JP, Whittlesea C. Understanding vs. competency: the case of accuracy checking dispensed medicines in pharmacy. Adv in Health Sci Educ. 2010;15:735-47.

McRobbie D, Webb DG, Bates I, Wright J, Davies JG. Assessment of clinical competence: designing a competence grid for junior pharmacists. Pharm Educ. 2001;1(2):67-76.

Hepler CD, Strand LM. Opportunities and responsibilities in pharmaceutical care. Am J Hosp Pharm. 1990;47(3):533-43.

Anderson C, Bates I, Beck D, Brock T, Futter B, Mercer H, et al. The WHO UNESCO FIP pharmacy education taskforce. Hum Resour Health. 2009;7(1):45.

Austin Z, Marini A, Croteau DA, Violato C. Assessment of pharmacist’s patient care competencies: validity evidence from Ontatio (Canada)’s quality assurance and peer review process. Pharm Educ. 2004;4(1):23-32.

Bruno A, Bates I, Brock T, Anderson C. Towards a global competency framework. Am J Pharm Educ. 2010;74(3):56.

Carrington C, Weir J, Smith P. The development of a competency framework for pharmacists providing cancer services. J Oncol Pharm Prac. 2010;17(3):168-78.

Stojkov S, Tadic I, Crnjanski T, Krajnovic D. Assessment and self-assessment of the pharmacists’s competencies using the global competency framework (GbCF) in Serbia. Vojnosanit Pregl. 2016;73(9):803-10.

Siriluck Rojsutee. Assessment of hospital pharmacist professional competency and value proposition of outpatient pharmacy service [dissertation]. Bangkok: Mahidol University; 2007.

The Pharmacy Council of Thailand. Standard criteria for pharmacy practitioners: pharmaceutical care 2011 [Internet]. Bangkok: 2011 [cited 2014 Mar 16]. Available from: http://www.pharmacycouncil.org/share/file/file_192.pdf.

Rutter V, Wong C, Coombes I, Cardiff L, Duggan C, Yee ML, et al. Use of a general level framework to facilitate performance improvement in hospital pharmacists in Singapore. Am J Pharm Educ. 2012;76(6):Article 107.

Coombes I, Avent M, Cardiff L, Bettenay K, Commbes J, Whitefield K, et al. Improvement in pharmacists’ performance facilitated by and adapted competency-based general level framework. J Pharm Pract Res. 2010;40:111-8.

Maitreemit P, Pongcharoensuk P, Kapol N, Armstrong E. Pharmacist perceptions of new competency standards. Pharmacy Practice. 2008;6(3):113-20.

Prapunwattana M. Thailand pharmacy profession assembly (99 years). Nonthaburi: The Pharmacy Council of Thailand; 2012.

Koster ES, Blom L, Philbert D, Rump W, Bouvy ML. The Utrecht pharmacy practice network for education and research: a network of community and hospital pharmacies in the Netherlands. Int J Clin Pharm. 2014;36(4):669-74.

Ronghirun S. Factors affecting job competency of professional nurses in community hospital, Pathumthani province. EUA Heritage Journal. 2012;6(1):109-20.

Chamchan Claywong. Relationships between personal factors, job satisfaction, job characteristic, and organization commitment with job performance of staff nurses in hospitals under Samitivej company [dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University; 1997.

Worada Khaikaew. Relationships between personal factors, perception of job characteristics and critical thinking with administrative roles performance competencies of head nurses, governmental hospitals, Bangkok Metropolis [dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University; 1999.

Thasanee Thongruksri. Relationships between personal factors, job characteristics, job empowerment and job performance of professional nurses, community hospital, northeast region. [dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2001.

Wongprayoon U, Uthis P. Relationships between personal factors, situational factors, job characteristics, and role performance of professional nurses in primary care units, community hospitals. Journal of Nursing Sciences Chulalongkorn University. 2004;16(1): 49-61.

Chanakrit T, Low BY, Wongpoowarak P, Moolasarn S, Anderson C. Hospital pharmacist’s perceptions of the suitability of doctor of pharmacy graduates in hospital settings in Thailand. BMC Med Educ. 2015;15:181.

The Pharmacy Council of Thailand. Rules on continuing pharmacy education 2015 [Internet]. Bangkok: 2015 [cited 2014 Mar 16]. Available from: http://www.pharmacycouncil.org/.

Jullasat J, Polprarert W. Factors affecting pharmacist standard performance in community hospitals, public health inspection region 6. Isan J Pharm Sci. 2012;8(2):60-57.