ปัจจัยเสี่ยงของการกลับมาเป็นซ้ำหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาของผู้ป่วยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด diffuse large B-cell lymphoma ในโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์
Main Article Content
บทคัดย่อ
ปัจจัยเสี่ยงของการกลับมาเป็นซ้ำหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาของผู้ป่วยมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด diffuse large B-cell lymphoma ในโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์
ปิยะพงษ์ กัญญา พ.บ., ปิยาภรณ์ ศิริจันทร์ชื่น พ.บ., นลวันท์ เชื้อเมืองพาน ป.ธ.ด
บทคัดย่อ
โรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด diffuse large B-cell lymphoma (DLBCL) เป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่พบได้บ่อยที่สุดในประเทศไทย โดยหนึ่งในสามของผู้ป่วยไม่ตอบสนองต่อการรักษาหรือกลับมาเป็นซ้ำหลังจากที่รักษาหายแล้ว
วัตถุประสงค์
ศึกษาปัจจัยเสี่ยงของการกลับมาเป็นซ้ำหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาของผู้ป่วย DLBCL อัตราการอยู่รอดโดยรวมที่ 3 ปีของผู้ป่วย DLBCL และความชุกของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองแต่ละชนิดตามเกณฑ์ World Health Organization 2008
วิธีการศึกษา
การศึกษาย้อนหลังโดยเก็บข้อมูลจากเวชระเบียนของผู้ป่วยมะเร็งต่อมน้ำเหลือง ในโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ ตั้งแต่ 1 มกราคม พ.ศ. 2556 ถึง 31 ธันวาคม พ.ศ. 2562 วิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงโดย Cox Proportional Hazard Regression Analysis โดยแสดงช่วงความเชื่อมั่นร้อยละ 95 กำหนดนัยสำคัญทางสถิติโดยใช้ P-value น้อยกว่า 0.05
ผลการศึกษา
ผู้ป่วย DLBCL 101 ราย อายุเฉลี่ย 58.82 ปี พบผู้ป่วยกลับมาเป็นซ้ำหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษา 41 ราย (40.59%) โดยปัจจัยเสี่ยงของการกลับมาเป็นซ้ำหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาของผู้ป่วย DLBCL ได้แก่ ระยะของโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองตาม Ann Arbor staging system ที่ 3-4 (HR 2.21; 95% CI 1.06-4.62, p=0.035) และระดับ Lactate dehydrogenase (LDH) ในเลือดที่สูงกว่าปกติ [hazard ratio (HR) 4.01; 95% CI 1.66-9.68, p=0.002] อัตราการอยู่รอดโดยรวมที่ 3 ปี ของผู้ป่วย DLBCL ที่มีระยะของโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองตาม Ann Arbor staging system ที่ 1-2 มากกว่ากลุ่มที่มีระยะโรคที่ 3-4 (74% และ 46% ตามลำดับ, p=0.005) ผู้ป่วยที่มีระดับ LDH ในเลือดปกติมากกว่ากลุ่มที่มีระดับ LDH ในเลือดที่สูงกว่าปกติ (75% และ 52% ตามลำดับ, p=0.008) ความชุกของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่พบได้บ่อยได้แก่ DLBCL Extranodal marginal zone B-cell lymphoma of mucosa-associated lymphoid tissue [MALT-lymphoma] และ Peripheral T-cell lymphoma, not otherwise specified (PTCL, NOS) (51.80%, 9.23%, และ 6.15% ตามลำดับ)
สรุปและข้อเสนอแนะ
ระยะของโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองตาม Ann Arbor staging system ที่ 3-4 และระดับ LDH ในเลือดที่สูงกว่าปกติ เป็นปัจจัยเสี่ยงของกลับมาเป็นซ้ำหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาผู้ป่วย DLBCL โดยปัจจัยดังกล่าวมีผลต่ออัตตราการอยู่รอดโดยรวมของผู้ป่วย
คำสำคัญ: การกลับมาเป็นซ้ำหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาผู้ป่วย DLBCL ปัจจัยเสี่ยง ระดับ LDH ในเลือด ระยะของโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
Article Details
References
2. Bunworasate U, Siritanaratkul N, Khuhapinant A, et al. A nationwide prospective multicenter study of clinical features and outcomes on non-Hodgkin lymphoma in Thailand: an analysis of 939 cases. Blood 2011;118(Suppl. 1): Abstract 2064.
3. Sehn LH, Donaldson J, Chhanabhai M, et al. Introduction of combined CHOP plus Rituximab therapy dramatically improved outcome of diffuse large B-cell lymphoma in British Columbia. J Clin Oncol. 2005;23(22):5027-5033.
4. Coiffier B, Thieblemont C, Van Den Neste E, et al. Long-term outcome of patients in the LNH-98.5 trial, the first randomized study comparing Rituximab-CHOP to standard CHOP chemotherapy in DLBCL patients: a study by the Groupe d’Etudes des Lymphomes de l’Adulte. Blood.2010;116(12):2040-2045.
5. Larouche JF, Berger F, Chassagne-Clement C, et al. Lymphoma recurrence 5 years or later following diffuse large B-cell lymphoma: clinical characteristics and outcome. J Clin Oncol. 2010;28(12):2094-2100.
6. A predictive model for aggressive non-Hodgkin’s lymphoma. The International Non-Hodgkin’s Lymphoma Prognostic Factors Project. N Engl J Med. 1993;329(14):987-994.
7. Shipp, et al. A predictive model for aggressive non-Hodgkin's lymphoma. N Engl J Med. 1993;329(14):987-994.
8. Zhou Z1, Sehn LH, Rademaker AW, et al. An enhanced International Prognostic Index (NCCN-IPI) for patients with diffuse large B-cell lymphoma treated in the Rituximab era. Blood. 2014 Feb 6;123(6):837-842.
9. R.Vaidya, T.E. Witzig. Prognostic factors for diffuse large B-cell lymphoma in the R(X)CHOP era. Ann Oncol. 2014; 25(11): 2124-2133.
10. Pfreundschuh M1, Trümper L, Osterborg A, et al. CHOP-like chemotherapy plus Rituximab versus CHOP-like chemotherapy alone in young patients with good-prognosis diffuse large-B-cell lymphoma: a randomised controlled trial by the MabThera International Trial (MInT) Group. Lancet Oncol. 2006;7(5):379-391.
11. Coiffier B1, Lepage E, Briere J, et al. CHOP chemotherapy plus Rituximab compared with CHOP alone in elderly patients with diffuse large-B-cell lymphoma. N Engl J Med. 2002;346(4):235-242.
12. Rosenwald A, Wright G, Chan WC, et al. The use of molecular profiling to predict survival after chemotherapy for diffuse large-B-cell lymphoma. N Engl J Med. 2002;346(25):1937-1947.
13. Shipp MA, Ross KN, Tamayo P, et al. Diffuse large B-cell lymphoma outcome prediction by gene-expression profiling and supervised machine learning. Nat Med. 2002;8(1):68-74.
14. Intragumtornchai T, Bunworasate U, Siritanaratkul N, et al. Inferior progression-free survival for Thai patients with diff use large B-cell lymphoma treated under Universal Coverage Scheme: the impact of Rituximab inaccessibility. Leukemia and lymphoma. 2013; 54(1): 83–89.
15. George DG, Matthew NM, Kamran AA, et al. Radiotherapy for early stage diffuse large B-cell lymphoma with or without double or triple hit genetic alterations. Leuk Lymphoma. 2019; 60(4): 886–893.
16. Norasetthada L, Nawarawong W, Lekhakula A, et al. Consolidation Radiotherapy Improved Survival in Limited Stage Diffuse Large B-Cell Lymphoma (DLBCL): A Nationwide Multi-Institutional Registry of 816 Cases in Thailand. Blood.2015;126 (23): 2712.
17. Fluge Ø, Mannsåker B, Torp A, et al. Consolidative Radiotherapy to Residual Masses After Chemotherapy Is Associated With Improved Outcome in Diffuse Large B-Cell Lymphoma. A Retrospective, Population-Based Study. Clin Lymphoma Myeloma Leuk. 2018;18(2):125-135.e3.
18. Yap E, Law ZK, Aslan Abdullah NM, et al. Consolidation radiotherapy for advanced-stage aggressive B-cell non-Hodgkin lymphoma: A systematic review and meta-analysis. EXCLI J. 2017; 16: 1233-1248.
19. Campo E, Swerdlow SH, Harris NL, et al. The 2008 WHO classification of lymphoid neoplasms and beyond: evolving concepts and practical applications. Blood. 2011;117(19):5019-5032.
20. Cheson BD, Fisher RI, Barrington SF, et al. Recommendations for initial evaluation, staging, and response assessment of Hodgkin and non-Hodgkin lymphoma: the Lugano classification. J Clin Oncol. 2014 Sep 20;32(27):3059-3068.
21. Ichiki A, Carreras J, Miyaoka M, et al. Clinicopathological Analysis of 320 Cases of Diffuse Large B-cell Lymphoma Using the Hans Classifier. J Clin Exp Hematop. 2017;57(2):54-63.
22. Chang ST, Chen SW, Ho CH, et al. Immunophenotypic and genetic characteristics of diffuse large B-cell
lymphoma in Taiwan. Journal of the Formosan Medical Association. 2016; 115: 961-967.