พฤติกรรมการสูบบุหรี่ การติดนิโคติน และการสัมผัสควันบุหรี่มือสองของ บุคลากรและนักศึกษาวิทยาลัยพยาบาลในสังกัดสถาบันพระบรมราชชนก
คำสำคัญ:
พฤติกรรมการสูบบุหรี่, การติดนิโคติน, การสัมผัสควันบุหรี่มือสองบทคัดย่อ
บทนำ: การสูบบุหรี่ การติดนิโคติน และการสัมผัสควันบุหรี่มือสอง เพิ่มความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพในระยะสั้นและระยะยาว บุคลากรและนักศึกษาที่ศึกษาในคณะพยาบาลศาสตร์เป็นบุคลากรที่สำคัญด้านสุขภาพ ยังต้องบริการด้านวิชาการและด้านสุขภาพให้กับประชาชนโดยตรง จึงจำเป็นต้องเป็นแบบอย่างที่ดีทางสุขภาพส่งเสริมและสนับสนุนให้ประชาชนเลิกสูบบุหรี่
วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อสำรวจพฤติกรรมการสูบบุหรี่ ระดับการติดนิโคติน และการสัมผัสควันบุหรี่มือสองของบุคลากรและนักศึกษาวิทยาลัยพยาบาลในสังกัดสถาบันพระบรมราชชนก
ระเบียบวิธีวิจัย: การวิจัยเชิงสำรวจ กลุ่มตัวอย่าง คือ บุคลากรและนักศึกษาพยาบาลใน 8 วิทยาลัยพยาบาลในสังกัดสถาบันพระบรมราชชนก ปีการศึกษา 2567 สุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน โดยแบ่งชั้นประชากรตาม 4 ภูมิภาค สุ่มวิทยาลัยพยาบาลในแต่ละภูมิภาคอย่างน้อย 2 วิทยาลัย และสุ่มระดับชั้นปีเพื่อเก็บข้อมูล เลือกตามคุณสมบัติของกลุ่มตัวอย่างที่กำหนด จำนวน 1,520 คน (นักศึกษา 1,400 คน บุคลากร 120 คน) เครื่องมือที่ใช้ใน ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามพฤติกรรมการสูบบุหรี่ แบบสอบถามการติดนิโคติน และแบบสอบถามการสัมผัสควันบุหรี่มือสอง เก็บข้อมูลโดยการตอบแบบสอบถามผ่านออนไลน์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา
ผลการวิจัย: พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 89.80 มีพฤติกรรมการสูบบุหรี่ ร้อยละ 1.20 โดยเป็นเพศชายทั้งหมด เหตุผลที่สูบบุหรี่ คือ ทำให้ดูบุคลิกภาพดี ร้อยละ 66.67 คลายเครียด ร้อยละ 55.56 กลุ่มตัวอย่างที่สูบบุหรี่ทั้งหมดสูบบุหรี่ที่ห้องพักนอกสถานศึกษา และเคยพยายามเลิกบุหรี่แต่ไม่สำเร็จ ในภาพรวมผู้สูบบุหรี่ติดนิโคติน ในระดับต่ำ ร้อยละ 100 การสัมผัสควันบุหรี่มือสองพบได้บริเวณด้านหน้าหรือด้านหลังประตูรั้วของวิทยาลัย ร้อยละ 90.80
สรุปผล: นักศึกษาและบุคลากรในวิทยาลัยพยาบาลในสังกัดสถาบันพระบรมราชชนกมีผู้ที่มีพฤติกรรมการสูบบุหรี่จำนวนน้อย ผู้ที่สูบบุหรี่ใช้บุหรี่ไฟฟ้ามีระดับการติดนิโคตินในระดับต่ำ เคยพยายามเลิกบุหรี่แต่ไม่สำเร็จ เนื่องจากมีความเครียดและมีทัศนคติที่ไม่ถูกต้องเกี่ยวกับการสูบบุหรี่
ข้อเสนอแนะ: ควรเพิ่มการรณรงค์ให้นักศึกษาและบุคลากรมีความรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับบุหรี่และบุหรี่ไฟฟ้า รวมถึงจัดโปรแกรมหรือกิจกรรมที่เหมาะสมให้ผู้ที่สูบบุหรี่เลิกสูบได้สำเร็จ
Downloads
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization (WHO). Orientation programme on adolescent health for health care providers [Internet]. 2006 [cited 2025 Apr 26]. Available from: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/42868/9241591269_Guide_eng.pdf?sequence=1
Garcia M, Lipskiy N, Tyson J, Watkins R, Esser ES, Kinley T. Centers for disease control and prevention 2019 novel coronavirus disease (COVID-19) information management: addressing national healthcare and public health needs for standardized data definitions and codified vocabulary for data exchange. Journal of the American Medical Informatics Association 2020;27(9):1476-87. Available from: https://doi.org/10.1093/jamia/ocaa141
US Preventive Services Task Force. Interventions for tobacco smoking cessation in adults, including pregnant persons. JAMA 2021;325(3):265-79. Available from: https://doi.org/10.1001/jama.2020.25019.
Almeida-da-Silva CLC, Dakafay HM, O'Brien K, Montierth D, Xiao N, Ojcius DM. Effects of electronic cigarette aerosol exposure on oral and systemic health. Biomedical journal 2021;44(3):252-59. Available from: https://doi.org/10.1016/j.bj.2020.07.003.
Kioi Y, Tabuchi T. Electronic, heat-not-burn, and combustible cigarette use among chronic disease patients in Japan: A cross-sectional study. Tobacco induced diseases 2018;16:41. Available from: https://doi.org/10.18332/tid/94455
Annual Report. Office of Tobacco Products Control Committee. 2023 [cited 2025 Apr 26]. Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1528320240129105408.pdf (in Thai)
Tong EK, Strouse R, Hall J, Kovac M, Schroeder SA. National survey of US health professionals’ smoking prevalence, cessation practices, and beliefs. Nicotine & Tobacco Research 2010;12(7):724-33. Available from: https://doi.org/10.1093/ntr/ntq071
Preechawong S, Panpakdee O, Pitayarangsarit S, Palipudi KM, Sinha DN. Tobacco use, exposure to second-hand smoke and cessation training among nursing students: Thailand global health professions student survey, 2006–2011. Pacific Rim International Journal of Nursing Research 2014 [cited 2025 Apr. 26];18(2):88-99. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/PRIJNR/article/view/13719
Thangkratok P, Chaimo E, Yingyoud P, Trainattawan W. Prevalence of tobacco smoking among nursing students: A systematic review. Journal of Health Science 2019 [cited 2025Apr.26];28(4):601-9. Available from: https://thaidj.org/index.php/JHS/article/view/7671
Suteerangkul P, Saradhuldhat G. Second-hand smoking exposure, nicotine dependence, and support for smoke-free university of students and academic staff in private university. EAU Heritage Journal Science and Technology 2021;15(1):205-17. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/EAUHJSci/article/view/246097 (in Thai)
Fagerstrom KO, Schneider NG. Measuring nicotine dependence: a review of the Fagerstrom Tolerance Questionnaire. Journal of behavioral medicine 1989;12:159-82. Available from: https://doi.org/10.1007/BF00846549
Rahman AU, Mohamed MHN, Jamshed S, Mahmood S, Baig MAI. The development and assessment of modified Fagerstrom test for nicotine dependence scale among Malaysian single electronic cigarette users. Journal of Pharmacy and Bioallied Sciences 2020;12(Suppl 2): S671-75. Available from: https://doi.org/10.4103/jpbs.JPBS_245_19
Vathesatogkit K. Tobacco addiction treatment manual for nurses. Nonthaburi: Manipriya Graphic 2016. (in Thai)
Matrakul M, Singkhorn O, Phadaennok N. The implementation of a smoke-free campus policy at Mae Fah Luang University. Thai Journal of Nursing 2018;67(1):11-18. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TJN/article/view/215294/149834 (in Thai)
Ngamjarus C, Pattanittum P. n4Studies: application for sample size calculation in health science research. Version 2.3. App store; 2024.
National Statistical Office Ministry of Digital Economy and Society. Health behavior of population survey 2021. Available from: https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2023/20230505110449_84709.pdf (in Thai)
Srimoragot P, Phosri Y., Kittithanyatheraku P. Factors predicting successful smoking cessation among juvenile offenders. Christian University Journal 2021;27(2):109-19. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/CUTJ/article/view/246247 (in Thai)
Mallol J, Urrutia-Pereira M, Mallol-Simmonds MJ, Calderón-Rodríguez L, Osses-Vergara F, Matamala-Bezmalinovic A. Prevalence and determinants of tobacco smoking among low-income urban adolescents. Pediatric Allergy, Immunology, and Pulmonology 2021;34(2):60-67. Available from: https://doi.org/10.1089/ped.2021.0018
Ng’ombe JN, Nedson NR, Tembo NFP. “Look at Me, I Plan to Quit Smoking”: Bayesian Hierarchical Analysis of Adolescent Smokers’ Intention to Quit Smoking. Healthcare 2020;8(2):76.
Aghdam FB, Alizadeh N, Nadrian H, Aligner C, Mohammadpoorasl A. Effects of a multi-level intervention on hookah smoking frequency and duration among Iranian adolescents and adults: an application of socio-ecological model. BMC Public Health 2021;21:1-9. Available from: https://doi.org/10.1186/s12889-021-10219-8
Lee S, Park H. Effects of positive-negative antismoking messages to quit smoking among male college students: A randomized field study. Japan Journal of Nursing Science 2020; 17(4):e12349. Available from: https://doi.org/10.1111/jjns.12349
Klein JD, Gorzkowski J, Resnick EA, Harris D, Kaseeska K, Pbert L, et al. Delivery and impact of a motivational intervention for smoking cessation: a PROS study. Pediatrics 2020;146(4):1-10. Available from: https://doi.org/10.1542/peds.2020-0644
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล (วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ)
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล (วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ) ไม่สามารถนำไปตีพิมพ์ซ้ำในวารสารฉบับอื่น
