ผลของโปรแกรมประยุกต์ทฤษฎีพฤติกรรมตามแผนต่อการส่งเสริมการหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์สำหรับนักเรียนชาย มัธยมศึกษาตอนต้น

ขวัญเรือน  ล้วนดี; อาภาพร  เผ่าวัฒนา; สุนีย์  ละกำปั่น

ผู้แต่ง

ขวัญเรือน ล้วนดี คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
อาภาพร เผ่าวัฒนา คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
สุนีย์ ละกำปั่น คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

พฤติกรรมการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ , วัยรุ่นชาย , ทฤษฎีพฤติกรรมตามแผน , มัธยมศึกษาตอนต้น

บทคัดย่อ

บทนำ: การเริ่มดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ก่อนอายุ 15 ปี พบว่ามีความเสี่ยงต่อการติดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มาก ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพ พฤติกรรมและเชาวน์ปัญญา โดยเฉพาะสมองที่ยังไม่เจริญเติบโตเต็มที่ จึงได้ศึกษาโปรแกรมที่นำทฤษฎีพฤติกรรมตามแผนมาประยุกต์ใช้เพื่อป้องกันนักดื่มหน้าใหม่

วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยภายในกลุ่มทดลอง และระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ ในระยะก่อนและหลังเข้าร่วมโปรแกรม และระยะติดตามผลการทดลอง 4 สัปดาห์

ระเบียบวิธีการวิจัย: การวิจัยกึ่งทดลองมีกลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชายมัธยมศึกษาตอนต้น จังหวัดเลย จำนวน 72 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง 34 คน และกลุ่มเปรียบเทียบ 38 คน โปรแกรมมีการประยุกต์ใช้ทฤษฎีพฤติกรรมตามแผน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยตอบแบบสอบถามด้วยตัวเองก่อนการทดลอง หลังการทดลอง และระยะติดตามผล 4 สัปดาห์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา Chi-Squares, Independent t-test และ Paired t-test

ผลการวิจัย: กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความรู้เกี่ยวกับการหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ทัศนคติ การคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง การรับรู้ความสามารถ และความตั้งใจในการหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ดีกว่าก่อนการทดลอง (p-value < 0.05) และดีกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ (p-value < 0.05)

สรุปผล: ผลของโปรแกรมประยุกต์ทฤษฎีพฤติกรรมตามแผนทำให้ความตั้งใจในการหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ดีขึ้น

ข้อเสนอแนะการนำผลวิจัยไปใช้: สามารถนำรูปแบบโปรแกรมการประยุกต์ทฤษฎีพฤติกรรมตามแผนบูรณาการกิจกรรมไปใช้ได้กับกลุ่มนักเรียนทั้งเพศชายและเพศหญิง โดยปรับกิจกรรมให้มีความเหมาะสม

References

Atsanangkornchai S. Stereotypes and trends drinking behavior of Thai population. Songkhla: Center of Alcohol Studies; 2002.

Center of Alcohol Studies. The public research project on public opinion on important issues related to alcohol and public drinking plans. 1st ed. Songkhla: Faculty of Medicine Prince Songkhla University; 2019. (in Thai).

Chowchalard P, Benjakul S, Kengganpanich M, Kengganpanich T. Effects of an alcohol use prevention program applying self-efficacy theory among 7th grade students in Nakhon Pathom province. Ramathibodi Nursing journal 2018;24(2):210-24. (in Thai).

Tumarungsri T. Associations between alcohol consumption and injuries in emergency room patients. Nontaburi: Center of Alcohol Studies; 2013. (in Thai).

Kunteeya W, Homsin P, Srisuriyawet R. Factors related to alcohol drinking among male vocational students in Chai Nat province. Journal of Nursing and Education 2015; 8(1):11-26. (in Thai).

Chiraparadispol R, Pichayapinyo P, Lagampan S, Dusit S. Prevalence and factors associated with new students drinker in Bangkok metropolitan high schools. Journal of Public Health Nursing 2018; 32(2):155-71. (in Thai).

Ajzen I. The theory of planned behavior. Organization Behavior and Human Decision Processes 1991;50(2):179-211

Chaosurin S, Phuphaibul R, Nintachan P, Kongsaktraktrakul C. Effects of the planned behavior program on attitudes, norms, perceived behavior control, intentions, and alcohol use in adolescents [master’s thesis]. Nakhon Pathom: Mahidol University; 2011. (in Thai).

Hunnirun P, Suwan P, Worapong S, Malarat A. Basic textbooks, health education, secondary 2. 1st ed. Bangkok: Aksorn Charoen Tat; 2009. (in Thai)

Sukkum S, Powwattana A, Auemaneekul N. Effects of the program with the information motivation behavioral skill model toward the preventive behavior in alcohol drinking among the female vocational students in Bangkok. Journal of Health and Nursing Research 2020;36(3):57-68. (in Thai).

Phalasarn A, Duangsong R. The effective of health education program by application of theory of planned behavior and social support for prevention alcohol drinking behavior among secondary level 4 Khongchaipattana sub-district, Khongchai district, Kalasin province. KKU Research Journal 2011;11(1):83-92. (in Thai).

Junyaem U, Yuttatri P. Prediction of undergraduate freshmen’s international abstinence of alcohol: application of the theory of planned behaviour. Thai Journal of Nursing Council 2016;31(2):28-40. (in Thai).