วิจัยผสานวิธี: ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในยุคการระบาดของโควิด-19

อรอุมา แก้วเกิด; ยุทธชัย  ไชยสิทธิ์; เนตรฤทัย  ภูนากลม; นาฎนภา  อารยะศิลปธร; รัตติยา  ทองอ่อน

ผู้แต่ง

อรอุมา แก้วเกิด วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครพนม มหาวิทยาลัยนครพนม
ยุทธชัย ไชยสิทธิ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
เนตรฤทัย ภูนากลม วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครพนม มหาวิทยาลัยนครพนม
นาฎนภา อารยะศิลปธร วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครพนม นครพนม
รัตติยา ทองอ่อน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครพนม นครพนม

คำสำคัญ:

คุณภาพชีวิต , ผู้สูงอายุ, โควิด 19 , วิจัยผสานวิธี

บทคัดย่อ

บทนำ: การระบาดของโควิด-19 ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ดังนั้นการศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุจึงเป็นสิ่งสำคัญ

วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อศึกษาปัจจัยและอธิบายคุณลักษณะของปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในยุคการระบาดของโควิด-19

ระเบียบวิธีวิจัย: การวิจัยผสานวิธีแบบแผนแบบขั้นตอนเชิงอธิบาย โดยทำการวิจัยเชิงปริมาณตามด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างวันที่ 20 มิถุนายน 2565- 26 สิงหาคม 2565 กลุ่มตัวอย่างการวิจัยเชิงปริมาณคือผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไปในชุมชน จำนวน 137 คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบวัดการสนับสนุนทางสังคม แบบวัดความเครียด แบบวัดการรับรู้ความสามารถตนเอง และแบบวัดคุณภาพชีวิต กลุ่มตัวอย่างวิจัยเชิงคุณภาพคือผู้สูงอายุที่มีคะแนนคุณภาพชีวิตสูงสุดจากวิจัยเชิงปริมาณ จำนวน 6 คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัย: ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในยุคการระบาดของโควิด- 19 ได้แก่ การรับรู้ความสามารถของตนเอง ( $gif.latex?\beta$ = .494, t-value = 6.974, p = .000) และระดับเศรษฐกิจ (รายได้) ( $gif.latex?\beta$ = -.249, t-value = -3.512, p = .001) ร่วมกันทำนายคุณภาพชีวิตได้ ร้อยละ 34.7 (R² = .347) การรับรู้ความสามารถในการป้องกันตนเองจากโรคโควิด-19 ส่งผลต่อการรับรู้คุณภาพชีวิตที่ดี การระบาดของโควิดส่งผลต่อระดับเศรษฐกิจจึงกระทบต่อการรับรู้คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ

สรุปผล: ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในยุคการระบาดของโควิด-19 ได้แก่ การรับรู้ความสามารถของตนเองและระดับเศรษฐกิจ

ข้อเสนอแนะ: พยาบาลควรจัดโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้ความสามารถของผู้สูงอายุในการดูแลตนเองและส่งเสริมรายได้ของผู้สูงอายุเพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตให้ผู้สูงอายุในยุคการระบาดโควิด-19

References

Office of the National Economic and Social Development Council. Impact study report from changes in the population structure and policy recommendations for country development. [Internet]. 2023 [cited 2023 Jan 23]. Available from: https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=9814 (in Thai)

National Statistical Office Ministry of Digital Economy and Society. The 2021 survey of the older persons in Thailand. Bangkok: National Statistical Office; 2022. (in Thai)

United Nations, Economic and Social Commissiom for Asia and the Pacific. Ageing in Asia and Pacific: Key facts. [Internet]. 2022 [cited 2022 Nov 15]. Available from: https://www.population-trends-asiapacific.org/data/THA

Chanbunlawat K, Chaiyasit Y, Jitchan P. Situational analysis on capacity building among caregivers forthe elderly: a case study in Ubon Ratchathani. SEHS. 2021; 15: 21050005.

Kenthongdee V, Kaewkerd O, Chayasit Y, Chaitonthueg C, Armartpundit T, Sanrang P, et al. Factors affecting the spiritual well-being of the elderly. ECH Journal 2022; 7(1): 1-8. (in Thai)

Klaodee J, Naksuwan S, Sukmaitree J. Factors affecting the life quality of the elderly in Nakhon Si Thammarat Province. Ratchaphruek Journal 2017; 15(1): 27-32. (in Thai)

Kulprasutidilok A, Jirawongnusorn S, Chitmanasak N, Supawantanakul D. Path analysis of factors affecting quality of life in the elderly in Bang Khen district, Bangkok. J Hlth Sci Res 2014; 8(2): 35-46. (in Thai).

Chuanpreecha S, Jarujittipan P. Factors affecting quality of life of old inmates in prisons And Correction establishments in Bangkok. JKBU 2016; 17(1): 110-26. (in Thai).

Suksri S, Settheetham D. Health literacy and self care related to qualityof llife of elderly in Amnatcharoen Municipality Amnatcharoen Province. KKU Research Journal (Graduate Study) 2017; 17(4): 73-84. (in Thai).

Yamwong N. Quality of life and physical activities of daily living among elderly patients at HRH Princess Maha Chakri Sirindhorn Medical Center. J Med Health Sci 2014; 21(4): 37-44. (in Thai).

Khamwong W, Hnoosawutt J, Pratanvorapunya W, Siripanya J. Factors relating to quality of life of elderly. J Health Sci Res 2011; 5(2): 32-40. (in Thai).

Naulthaisong D, Sudnongbua S. Quality of life among elderly people in the responsibility of Wangmaikon Sub-district Administrative Organization, Sawankhalokdistrict, Sukhothai Province. JSSRA 2016; 11(Supplement): 89-104. (in Thai).

Chalermpolyothin L, Rattanamanee N, Pasunon P. Factors affecting occupational in the quality of life of the elderly in Laem Yai, Muang District Samutsongkhram Province: A mixed method. Veridian E-Journal, Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and Arts) 2018; 11(2): 3280-94. (in Thai).

Srisombut K, Sajjasophon R, Niamhom W. Factors affecting the quality of life of the Elderly In Ruamjai Patthana Community, Watprayakrai Sub District, Bang Kho Laem District, Bangkok. Veridian E-Journal, Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and Arts) 2019; 12(4): 99-118. (in Thai).

Prakash S, Kumar S. Perceived stress and quality of life of elderly living separately from their adult children-a cross-sectional comparative study. Int J Health Sci Res 2019; 9(4): 7-13.

Worldometer. COVID-19 Coronavirus pandemic [Internet]. 2022 [cited 2022 Nov 15]. Available from: https://www.worldometers.info/coronavirus/

Carmona-González M, Flores-Garnica A, Sánchez-Ramos MA, Ortiz-Rodríguez MA, Arenas-Ocampo ML, García-Serrano LA, et al. Impact of the COVID-19 pandemic on the quality of life of older adults. J Glob Health 2022; 6: e2022032.

Khorani H, Mohammadi F, Hosseinkhani Z, Motalebi SA. Predictive factors of Quality of Life in older adults during the COVID-19 pandemic. BMC Psychology 2022; 10: 176.

Creswell JW, Plano Clark VL. Designing and conducting mixed methods research. 2nd ed. Sage publishing: Los Angeles; 2011.

Creswell JW, Plano Clark VL. Designing and conducting mixed methods research. 3nd ed. Sage publishing: Los Angeles; 2018.

Department of Mental Health. WHOQOL-BREF-THAI [Internet]. 2022 [cited 2022 Nov 16]. Available from: https://www.worldometers.info/coronavirus/. (in Thai)

Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods 2007; 39 (2): 175-91.

Chantarawongsa Y. Social support, person-environment fit, and working engagement: a case study of a fligth attendant in one airline company. Bangkok: Thammasat University; 2015. (in Thai).

Netimetee S. Hope, nursing care behaviors, social support, and spiritual well-being in postpartum mothers with HIVinfection. Chonburi: Burapha University; 2004. (in Thai).

Mahatnirankul S, Pumpaisalchai W, Tapanya P. The construction of Suan Prung Stress Test for Thai population. Bulletin of Suanprung 1997; 13(3): 1-20. (in Thai).

Bandura A. Self-efficacy: the exercise of control. New York: W.H. Freeman and Company; 1997.