การศึกษาเชิงสำรวจเกี่ยวกับความรู้ ความเชื่อและการตัดสินใจเข้ารับการรักษาเมื่อคาดว่าจะเกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลันของผู้สูงอายุที่อาศัยในชุมชนจังหวัดร้อยเอ็ด
คำสำคัญ:
กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน, การตัดสินใจเข้ารับการรักษา, ความรู้, ความเชื่อ, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงสำรวจนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบลักษณะพื้นฐานทางประชากรต่อความรู้ ความเชื่อและการตัดสินใจเข้ารับการรักษาของผู้สูงอายุ เมื่อคาดว่าจะเกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน โดยศึกษาในผู้สูงอายุ จำนวน 405 คน ที่อาศัยอยู่ในชุมชนเมือง กึ่งเมืองกึ่งชนบทและชนบท จังหวัดร้อยเอ็ด ทำการสุ่มเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสัมภาษณ์ที่ผู้วิจัยดัดแปลงจากต้นฉบับซึ่งมีค่าการทดสอบซ้ำและค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคอยู่ระหว่าง .78-.95 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การทดสอบทีที่เป็นอิสระต่อกัน การวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว และไคว์สแควร์
ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มตัวอย่างมีอายุเฉลี่ย 70.36 ปี (ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 4.32) ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 66.42) อาศัยอยู่ในเขตพื้นที่ชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท (ร้อยละ 44.94) ใช้สิทธิการรักษาระบบประกันสุขภาพถ้วนหน้า (ร้อยละ 80.00) ไม่เคยมีประวัติการมีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน (ร้อยละ 92.35) และไม่เคยมีประวัติการพบเห็นผู้มีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน (ร้อยละ 88.40) ด้านความรู้ กลุ่มตัวอย่างมีความรู้ในระดับต่ำทั้งด้านอาการ อาการแสดงและปัจจัยเสี่ยง ด้านความเชื่อกลุ่มตัวอย่างมีการรับรู้ว่าค่อนข้างไม่มีแนวโน้มที่จะเกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน เห็นด้วยว่าภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลันเป็นภาวะที่มีความรุนแรง เห็นด้วยว่าการโทรเรียกบริการการแพทย์ฉุกเฉินเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ ค่อนข้างเห็นด้วยว่าตนเองมีสิ่งชักนำเพียงพอในการปฏิบัติ ค่อนข้างไม่เห็นด้วยว่าตนมีอุปสรรคต่อการเข้ารับการรักษา นอกจากนี้กลุ่มตัวอย่างประมาณครึ่งหนึ่งจะเลือกโทรศัพท์ขอความช่วยเหลือจากระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน (1669) เมื่อวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานทางประชากรพบความแตกต่างของความรู้ตามสถานภาพสมรส การอยู่อาศัย พื้นที่อยู่อาศัย อาชีพ สิทธิรักษาพยาบาล และประวัติการเคยมีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน ส่วนความแตกต่างของความเชื่อพบตาม เพศ การอยู่อาศัย พื้นที่อยู่อาศัย รายได้ต่อปีของครอบครัว อาชีพ สิทธิการรักษาพยาบาล สถานะทางสุขภาพ ประวัติการเคยมีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน ประวัติการเคยพบเห็นผู้ที่มีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน ระดับการศึกษาสูงสุด ส่วนการตัดสินใจเข้ารับการรักษาพบความแตกต่างตามรายได้ต่อปีของครอบครัว และพื้นที่อยู่อาศัย
จากผลการวิจัยดังกล่าว ควรมีการพัฒนารูปแบบและเนื้อหาโปรแกรมสุขศึกษาเพื่อเพิ่มระดับความรู้เกี่ยวกับอาการและปัจจัยเสี่ยง ปรับเปลี่ยนการรับรู้เกี่ยวกับภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน และควรมีวิธีการส่งเสริมให้ผู้สูงอายุเห็นความสำคัญของการเรียกบริการการแพทย์ฉุกเฉินโดยเฉพาะเมื่อเกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน เพื่อให้ผู้สูงอายุได้รับการดูแลรักษาอย่างทันท่วงที
References
2. World Health Organization. Cardiovascular disease [Internet]. 2018. [cited 2018 Oct 28]. Available from: https://www.who. int/cardiovascular _diseases/en/
3. Benjamin EJ, Virani SS, Callaway CW, Chamberlain AM, Chang AR, Cheng S, et al. Heart disease and stroke statistics-2018 update: A report from the American Heart Association. Vol. 137, Circulation. 2018. p. 67–492.
4. World Heart Federation. CVD is the world’s biggest killer [Internet]. 2017. [cited 2018 Oct 28]. Available from: https://www.world-heart-federation.org/
5. Parkphoom Y. The Annual Epidemiological Surveillance Report 2015. [Internet]. 2015. [cited 2018 Sep 3] Available from: http://www.boe.moph.go.th/Annual/AESR2015 /aesr2558/Part 1/11/cad.pdf
6. Chanchai T. The Provincial Inspection Report of Loei Province: Fiscal Year 2017 Round 1/2017 (8-10 February 2017). [Internet]. 2017. [cited 2018 Oct 15] Available from: http://203.157.71.148/hpc6/planning/สรุปผลการนิเทศผู้ตรวจ/ปี 2560/รอบที่ 1/ร้อยเอ็ด/ตก1/คณะ2/16.-ตก-1-โรคหัวใจ-
ร้อยเอ็ด.doc
7. Warisa K, Niphawa S, Pawana K. Factors Related to Decision Time for Seeking Treatment in Patient with Myocardial Infraction. Nursing Journal of the Ministry of Public Health. 2014;24(2):21–36. (in Thai).
8. Samoraphop B. Knowledge, Belief, and Decision Making about Acute Mypcardial Infraction Among Younger and Older Adult Thai and Laotian Immigrants in the United States. Saint Louis University;2017.
9. Samoraphop B, Channarong P. The effect of delaying treatment among acute myocardial infarction patients : A systematic review. Journal of Nursing Science and Health. 2017;40(4):107–20. (in Thai).
10. Chitprapai S. Perception and Expectation of Emergency Medical Service in Paknamlangsuan Hospital, Chumphon Province. Reg 11 Med J. 2017;31(2): 271-8. (in Thai).
11. Thotsaphon D, Patcharin S. An Application of Marshall H. Becker’s Health Belief Model [HBM] in the Study of Hypertension Patients in Urban Communities in Phitsanulok. Journal of Community Development Research (Humanities and Social Sciences). 2017;10(3):101–13. (in Thai).
12. Bhunyabhadh C. Sample Size Determination in Descriptive Study in Public Health. Thaksin University Journal. 2013;16(2):9–18. (in Thai).
13. Thassana P. Community Context Under the Semi-Urban, Semi-Rural Society. The Far Eastern University Gateway to Entrepreneurship. 2015;9(1):7-15. (in Thai).
14. Dracup K, McKinley S, LV D, Riegel B, Meischke H, DK M, et al. Acute coronary syndrome: what do patients know? Arch Intern Med. 2008 May 26;168(10):1049–54.
15. Swanoski, M.T, Lutfiyya, M.N, Amaro, M.L, Akers, M.F, Huot, K.L. Knowledge of heart attack and stroke symptomology: a cross-sectional comparison of rural and non-rural US adults. BMC Public Health. 2012;12(1):283
16. Hathaichanok C, Lertchai C. Knowledge and Prevention Behavior of Ischemic Heart Disease among Elders in Sikhiu District, Nakhonratchasima Province. Journal of Health Science. 2015;24(6):1051-9. (in Thai).
17. Narongkorn C. Factors Influencing Self-Management Behaviors among Acute Myocardial Infraction Patients. Thesis of Master of Nursing Science (Adult Nursing). Burapha University; 2014. (in Thai).
18. Chonlada W. Factors related to the Happiness of Single women in Bangkok. [Master Project]. Bangkok: Srinakhrinwirot University. 2010. (in Thai).
19. Kamal SO, Ibrahim HD, Hasanali H, Soad A, Mahmoud SR. Educational Program for Myocardial Infarction Patients after Primary Percutaneous Coronary Intervention at Outpatient. 2019;8(3):58–66.
20. Samoraphop B, Tyler Z, Hisako M. Public Knowledge about Risk Factors, Symptoms, and First Decision-making in Response to Symptoms of Heart Attack among Lay People. Pacific Rim Int J Nurs Res. 2018;22(1):18–29. (in Thai).
21. Intas G, Tsolakoglou J, Stergiannis P, Chalari E, Eleni C, Fildissis G. Do Greek Citizens have Minimum Knowledge about Heart Attack? A Survey. Heal Sci J. 2015;9(5):1–6.
22. Siriporn S, Sawitri L, Porntippa S. The Correlational Study between Knowleadge, risk behavior and risk of Osteoporosis in Elderly. Journal of Nursing and Education. 2014;7(2):83–94. (in Thai).
23. Leanne L. L, Jean C. M, Kimberly K. “Missing Pieces”: Exploring Cardiac Risk Perceptions in Older Women. Res Gerontol Nurs. 2013;6(2):107–15.
24. Narongkorn C. Self-Management in Coronary Artery Disease. Thai Pharmaceutical and Health Science Journal. 2017;12(3):147–56. (in Thai).
25. Sasiwimon B, Pimrat T, Kainapa K, Monpanee K. Health Status and Health Service Accessibility: SAMSEN Community. Journal of Boromarajonani College of Nursing, Bangkok. 2017;33(2):54–63. (in Thai).
26. Waraporn Y, Nitiya S. Community participation for the Surveillance ofemergencycardiovascular disease, Thepkeeresub-district, Na Wang, Nongbua Lamphu. Nursing, Health, and Education Journal. 2018;1(2):49–56. (in Thai).
27. Natthaya P, Jareesri K, Arun N, Kittisak L. Factors Influencing Cardiovascular Disease Prevention Behaviors Among the Risk Group in SuphanBuri Province, Thailand. HCU. Journal. 2018;22(43–44):55–69. (in Thai).
28. McSweeney JC, Cleves MA, Fischer EP, Pettey CM, Beasley B. Using the McSweeney Acute and Prodromal Myocardial Infarction Symptom Survey to Predict the Occurrence of Short-Term Coronary Heart Disease Events in Women. Women’s Heal Issues. 2017;27(6):660–5.
29. Thongchai A, Nipon M, Intanin C, Sowanee S, Bodin B. A Systematic Review: Factors Related to Pre-Hospital Emergency Medical Service Utilization. 2017;11(1):37-46. (in Thai).
30. Piyanuch C, Pireudee P, Surachat NN, Kittipichau V. Utilization of Elderly Health Services, Tambon VIHARN KHAO, Amphor THA-CHANG, SING BURI. Vajira Nursing Journal. 2016;18(2):42–50. (in Thai).
31. Supian P, Siriporn C. Perceptions of Symptoms of Myocardial Infarction among I-Saan Women:Ubonrachathani context. Journal of Nursing Science & Health. 2012;35(2):43–52. (in Thai).
32. Ornwanya P. Risk factors and perception of coronary heart disease risk among Thai Patients with Type 2 Diabetes. The Journal of Boromarajonani College of Nursing, Nakhonratchasima. 2012;18(2):34–47. (in Thai).
33. Surapa K. The Study of Factors Related to Use Emergency Medical Services, Ratchaburi Province. Journal PCK. 2019;2(1):30-44. (in Thai).
34. Chitprapai S. Perception and expectation of emergency medical service in Paknamlangsuan hospital, Chumphon province. Reg 11 Med J. 2017;31(2):271-8. (in Thai)
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล (วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ) ไม่สามารถนำไปตีพิมพ์ซ้ำในวารสารฉบับอื่น
