ประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองเพื่อลด ความรุนแรงอาการผลข้างเคียงจากการรับยาเคมีบำบัดในผู้ป่วยมะเร็ง

บทคัดย่อ

การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองเพื่อลดความรุนแรง อาการผลข้างเคียงจากการรับยาเคมีบำบัดในผู้ป่วยมะเร็ง ใช้ทฤษฎีแบบจำลองการวางแผนส่งเสริมสุขภาพ ทำการวิจัยแบบ กึ่งทดลอง แบบวัดก่อนหลังหนึ่งกลุ่มการทดลอง กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาเป็นผู้ป่วยมะเร็งรับยาเคมีบำบัด อายุ 18-70 ปี ที่ โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช กรมแพทย์ทหารอากาศ จำนวน 40 คน จะได้รับการให้โปรแกรมฯ และทำการวิเคราะห์ ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติอนุมานเพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างก่อนและหลังการได้รับโปรแกรมฯ ด้วยการทดสอบความแตกต่างค่าเฉลี่ยของกลุ่มตัวอย่าง 2 กลุ่มไม่อิสระ

ผลการศึกษาพบว่า

1. คะแนนเฉลี่ยของคะแนนระดับความรุนแรงของอาการผลข้างเคียงจากการรับยาเคมีบำบัดในผู้ป่วยมะเร็งในระยะ ก่อนการทดลองและหลังการทดลอง 2 สัปดาห์ พบว่าผู้ป่วยมีคะแนนเฉลี่ยของคะแนนระดับความรุนแรงอาการคลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหารและอ่อนเพลียลดลงกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) อาการแผลในปาก ลดลงกว่าก่อนการทดลองอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p> .05, t=0.22)

2. คะแนนเฉลี่ยของคะแนนระดับความรุนแรงของอาการผลข้างเคียงจากการรับยาเคมีบำบัดในผู้ป่วยมะเร็งในระยะ หลังการทดลอง 2 สัปดาห์และหลังการทดลอง 4 สัปดาห์ พบว่าผู้ป่วยมีคะแนนเฉลี่ยของคะแนนระดับความรุนแรงอาการ เบื่ออาหารและอ่อนเพลียลดลงกว่าหลังการทดลอง 2 สัปดาห์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< .001) อาการคลื่นไส้อาเจียน และแผลในปากลดลงกว่าหลังการทดลอง 2 สัปดาห์อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p> .05)

ผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าโปรแกรมฯ มีประสิทธิผลในการลดความรุนแรงของอาการข้างเคียงจากการรับยาเคมี บำบัดได้