ผลของโปรแกรมส่งเสริมการใช้ยาฝังคุมกำเนิดต่อความรู้ ระดับความพร้อมและ การใช้ยาฝังคุมกำเนิดในมารดาวัยรุ่นหลังคลอด

บทคัดย่อ

     การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองเพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมการใช้ยาฝังคุมกำเนิดต่อความรู้เกี่ยวกับการใช้ยาฝังคุมกำเนิด ระดับความพร้อมการใช้ยาฝังคุมกำเนิดและการใช้ยาฝังคุมกำเนิดในมารดาวัยรุ่นหลังคลอด กลุ่มตัวอย่างเป็นหญิงตั้งครรภ์วัยรุ่นครรภ์แรกอายุ 10-19 ปีที่เข้ารับบริการฝากครรภ์ โรงพยาบาลแห่งหนึ่ง จังหวัดสุพรรณบุรี จำนวน 52 ราย คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์แบ่งกลุ่มตัวอย่างเป็นกลุ่มควบคุม 26 ราย กลุ่มทดลอง 26 ราย กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ กลุ่มทดลองได้รับการพยาบาลตามปกติและโปรแกรมส่งเสริมการใช้ยาฝังคุมกำเนิด จำนวน 2 ครั้ง คือในระยะตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 3 และระยะหลังคลอด เก็บรวมรวมข้อมูลในเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2561 รวบรวมข้อมูลโดยการใช้แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับการใช้ยาฝังคุมกำเนิด แบบประเมินความพร้อมการใช้ยาฝังคุมกำเนิด และแบบบันทึกการใช้ยาฝังคุมกำเนิดหลังคลอด วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา การทดสอบไคสแควร์ และการทดสอบทีแบบอิสระ

     ผลการวิจัยพบว่ามารดาวัยรุ่นในกลุ่มทดลองมีความรู้เกี่ยวกับยาฝังคุมกำเนิด (t = -6.26, p <.001) และระดับความพร้อมในการใช้ยาฝังคุมกำเนิด สูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = -6.00, p < .001) รวมทั้งมีสัดส่วนการใช้ยาฝังคุมกำเนิด สูงกว่ากลุ่มควบคมุอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (χ² = 3.82, p < .05) ผลการวิจัยครั้งนี้เสนอแนะว่าควรมีการส่งเสริมการใช้ยาฝังคุมกำเนิดในมารดาวัยรุ่นตั้งแต่ระยะตั้งครรภ์จนกระทั่งหลังคลอดเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ซํ้าที่ไม่พึงประสงค์ในช่วงวัยรุ่น