ความสัมพันธ์ระหว่างระดับของเอทานอลในเลือดหลังเสียชีวิตและน้ำวุ้นตา

Main Article Content

สุภชัย บุญยัง
ปิยาภรณ์ ศิริจันทร์ชื่น

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: การชันสูตรพลิกศพคดีอุบัติเหตุจราจรมักพบว่าเกี่ยวข้องกับระดับแอลกอฮอล์ (เอทานอล) การตรวจวัดระดับแอลกอฮอล์ในเลือด (blood alcohol concentration, BAC)มีความสำคัญในการชันสูตรพลิกศพผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุจราจร เนื่องจากระดับแอลกอฮอล์มีผลต่อความสามารถในการขับขี่แต่ในกรณีที่ผู้เสียชีวิตมีการเปลี่ยนแปลงทางสรีระหลังการเสียชีวิต การวัดระดับแอลกอฮอล์ในน้ำวุ้นตา (vitreous alcohol concentration, VAC)อาจเป็นตัวเลือกที่เหมาะสม
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างระดับ BAC และ VAC ในผู้เสียชีวิตที่ได้รับการชันสูตรพลิกศพภายใน 24 ชั่วโมงหลังการเสียชีวิต และหาระยะเวลาในการเก็บตัวอย่างที่เหมาะสมในการเก็บสิ่งส่งตรวจที่ให้ผลการตรวจแอลกอฮอล์มีความแม่นยำที่สุด เนื่องจาก VAC มีคุณสมบัติที่น่าเชื่อถือต่อระดับแอลกอฮอล์
วัสดุและวิธีการ: เป็นการศึกษาวิเคราะห์แบบย้อนหลังจากการชันสูตรพลิกศพในผู้ป่วยที่เสียชีวิตจากอุบัติเหตุจราจร 108 ราย ของ รพ. เชียงรายประชานุเคราะห์ ตั้งแต่เดือนมกราคม
พ.ศ. 2563 ถึงธันวาคม พ.ศ. 2566 แบ่งเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่มีอัตราส่วนของระดับ BAC ต่อระดับ VAC มากกว่า 1 (B/V ratio >1) และกลุ่มที่อัตราส่วนไม่เกิน 1 (B/V ratio≤1) วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่าง BAC และ VAC ด้วยการวิเคราะห์การถดถอยเชิงเส้น เปรียบเทียบระยะเวลาการเก็บตัวอย่าง ระดับ BAC และ VAC ระหว่างกลุ่มที่มี B/V ratio >1 กับกลุ่ม B/V ratio ≤1 โดยใช้สถิติ t-test และ Mann-Whitney U test
ผลการศึกษา: ผู้เสียชีวิตเป็นเพศชาย 92 ราย (ร้อยละ 85.2) อายุเฉลี่ย 38.5±16.5 ปี (พิสัย 15–75 ปี) ระดับ BAC และ VAC มีค่าเฉลี่ย 182±107 มก./ดล. และ 192±93 มก./ดล. ตามลำดับ BAC และ VAC มีความสัมพันธ์ในระระดับสูงมาก (r=0.92, p<0.001) อัตราส่วน B/V ratio มีค่าเฉลี่ย 1.1±0.2 กลุ่ม B/V ratio >1 (n=68) มีค่ามัธยฐานของระยะเวลาที่เก็บตัวอย่าง 761 นาที (พิสัยควอไทล์ 620, 933 นาที) หรือประมาณ 12 ชั่วโมง ซึ่งนานกว่ากลุ่ม B/V ratio ≤1 (n=40) ที่มีค่ามัธยฐาน 525 นาที (พิสัยควอไทล์ 306, 768 นาที, p=0.001) และมีระดับ BAC สูงกว่า (214±96 vs 163±94 มก./ดล., p=0.016) แต่ระดับ VAC ไม่แตกต่างกัน (196±92 vs 183±96 มก./ดล., p=0.525) (RR 1.49, 95% CI 1.22−1.81) ปัจจัยด้านเทคนิคการผ่าตัด ชนิดเยื่อแก้วหูเทียมที่ใช้และพยาธิสภาพที่พบขณะผ่าตัดไม่มีผลต่อผลลัพธ์การผ่าตัด
สรุป: ระดับ BAC และ VAC มีความสัมพันธ์กันในระดับสูงมาก ควรเก็บตัวอย่างน้ำวุ้นตาเพิ่มเติมจากการเก็บตัวอย่างเลือดในกรณีผู้ที่เสียชีวิตมานานกว่า 12 ชั่วโมง เพื่อเพิ่มความถูกต้องในการประเมินระดับแอลกอฮอล์

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
บุญยัง ส., & ศิริจันทร์ชื่น ป. (2025). ความสัมพันธ์ระหว่างระดับของเอทานอลในเลือดหลังเสียชีวิตและน้ำวุ้นตา. ลำปางเวชสาร, 46(1), 38–43. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/LMJ/article/view/273397
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

Le Dare B, Gicquel T. Therapeutic applications of ethanol: a review. J Pharm Sci. 2019; 22:525–35.

World Health Organization. Global status report on alcohol and health 2018. Geneva: World Health Organization; 2018.

Saengcharoensap K, Ratchadapunnathikul C. Drinking and driving: possibilities of escaping from legal proceedings. Int J Crime Law Soc Issues. 2019;6(1):72–80.

Savini F, Tartaglia A, Coccia L, Palestini D, D’Ovidio C, Grazia UD, et al. Ethanol determination in post-mortem samples: correlation between blood and vitreous humor concentration. Molecules. 2020;25(12):2724.

Honey D, Caylor C, Luthi R, Kerrigan S. Comparative alcohol concentrations in blood and vitreous fluid with illustrative case studies. J Anal Toxicol. 2005;29(5):365–9.

Pounder DJ, Kuroda N. Vitreous alcohol is of limited value in predicting blood alcohol. Forensic Sci Int. 1994;65(2):73–80.

Jones AW, Holmgren P. Uncertainty in estimating blood ethanol concentrations by analysis of vitreous humour. J Clin Pathol. 2001;54(9):699–702.

Lin Z, Wang H, Jones AW, Wang F, Zhang Y, Rao Y. Evaluation and review of ways to differentiate sources of ethanol in postmortem blood. Int J Legal Med. 2020;134:2081–93.

Kugelberg FC, Jones AW. Interpreting results of ethanol analysis in postmortem specimens: a review of the literature. Forensic Sci Int. 2007;165(1):10–29.

McCleskey BC, Dye DW, Davis GG. Review of postmortem interval estimation using vitreous humor: past, present, and future. Acad Forensic Pathol. 2016;6(1):12–8.

Rujirojkul W, Sukkasem S, Chonumpai V. Validation of a quantitative determination method of blood alcohol by gas chromatography-headspace with dual column. J Criminol Forensic Sci. 2023;9(1):91–107.

Jones AW, Pounder DJ. Measuring blood-alcohol concentration for clinical and forensic purposes. In: Drug abuse handbook. 2019. p.327.

Jones AW. Forensic science aspects of ethanol metabolism. In: Forensic science progress. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg; 1991. p.31–89.

Rodda LN, Beyer J, Gerostamouls D, Drummer OH. Alcohol congener analysis and the source of alcohol: a review. Forensic Sci Med Pathol. 2013;9:194–207.

Sreeganjant P. A comparative study of the ethyl alcohol concentration in vitreous humor and blood with headspace gas chromatography. J Criminol Forensic Sci. 2020;6(1):48–58.

สุดใจ นันตารัตน์, ดวงใจ จิปิภพ. การเตรียมตัวอย่างทดสอบความชำนาญสำหรับการตรวจระดับแอลกอฮอล์ในเลือดในประเทศไทย. วารสารกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. 2562;61(3):121–32.

Chao TC, Lo DS. Relationship between postmortem blood and vitreous humor ethanol levels. Am J Forensic Med Pathol. 1993;14(4):303–8.

Wu Chen NB, Donoghue ER, Schaffer MI. Methanol intoxication: distribution in postmortem tissues and fluids including vitreous humor. J Forensic Sci. 1985;30(1):213-6.

O’Neal CL, Carol L, Poklis A. Postmortem production of ethanol and factors that influence interpretation: a critical review. Am J Forensic Med Pathol. 1996;17(1),8–20.