ปัจจัยเสี่ยงของมารดาต่อการคลอดทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยในโรงพยาบาลเถิน จังหวัดลำปาง

Main Article Content

สุรชัย พงศ์หล่อพิศิษฏ์

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง : ทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยมีอัตราป่วยและตายสูงกว่าทารกน้ำหนักปกติ การศึกษาปัจจัยเสี่ยงของมารดามีประโยชน์ในการวางแผนแก้ไขปัญหาในแต่ละโรงพยาบาล
วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อมารดาคลอดทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยในรพ.เถิน
วัสดุและวิธีการ : เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบตัดขวาง ในหญิงที่อายุครรภ์เกิน 28 สัปดาห์และคลอดทารกแรกเกิดมีชีพที่ห้องคลอด รพ.เถินระหว่าง 1 ต.ค. 2550 - 31 มี.ค. 2552 จำนวน 338 ราย โดยแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่มที่คลอดทารกแรกเกิดน้ำหนัก <2,500 กรัมจำนวน 24 ราย และกลุ่มที่คลอดทารกน้ำ
หนักแรกเกิด ≥2,500 กรัม จำนวน 314 ราย เก็บข้อมูลย้อนหลัจากเวชระเบียนผู้ป่วยใน บันทึกข้อมูลทั่วไปด้านเศรษฐกิจและสังคม ข้อมูลทางสูติกรรมและด้านโภชนาการ วิเคราะห์ odds ratio และความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยเสี่ยงด้วย Chi-square test และ multiple logistic regression analysis
ผลการศึกษา : พบอุบัติการณ์คลอดทารกน้ำหนักน้อยร้อยละ 7.12 ปัจจัยเสี่ยงของมารดาเมื่อวิเคราะห์แบบunivariate ได้แก่ อายุครรภ์ขณะคลอดน้อยกว่า 37 สัปดาห์ ส่วนสูงของมารดาน้อยกว่า 150 ซม. น้ำหนักมารดาขณะตั้งครรภ์เพิ่มขึ้นน้อยกว่า 10 กก. การไม่ฝากครรภ์หรือฝากครรภ์คุณภาพน้อยกว่า 4 ครั้ง (OR=9.1, 3.67, 3.46 และ 2.66 ตามลำดับ) เมื่อวิเคราะห์ด้วย multiple logistic regression พบว่า อายุครรภ์ขณะคลอดน้อยกว่า 37 สัปดาห์ เป็นปัจจัยเดียวที่มีผลต่อการคลอดทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย (OR= 10.01, 95%CI=3.39-29.55, p<0.05)
สรุป : อายุครรภ์ขณะคลอดน้อยกว่า 37 สัปดาห์เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการคลอดทารกน้ำหนักน้อยในรพ.เถิน การฝากครรภ์ตั้งแต่ไตรมาสแรกเพื่อให้ทราบอายุครรภ์ที่แน่นอน การป้องกันและยับยั้งการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดที่มีประสิทธิภาพ อาจช่วยลดปัญหานี้ลงได้

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พงศ์หล่อพิศิษฏ์ ส. . (2022). ปัจจัยเสี่ยงของมารดาต่อการคลอดทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยในโรงพยาบาลเถิน จังหวัดลำปาง. ลำปางเวชสาร, 30(3), 146–153. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/LMJ/article/view/259936
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

UNICEF, WHO. Low birth weight: country, regional and global estimates. NewYork: UNICEF and WHO; 2004.

Cunningham FG, Gant NF, Leveno NF, Gilstrap III LC, Hauth JC, Wenstrom KD. Williams obstetrics. 21st ed. New York: McGraw-Hill ; 2001.

Anderson MS, Hay WW Jr. Intrauterine growth restriction and the small for gestational age infant. In: Avery GB, Fletcher AM, MacDonald MG, editors. Neonatology, pathophysiology and management of the newborn. 5th ed. Philadelphia: Lippincott William & Wilkins; 1999. p.411-44.

ประภาพ ยุทธิวิสุทธ์, สมบูรณ์ เกียรตินันท์, สุภรณ์ สมหล่อ, สมบัติ นวรัตน์ธารา, เรือนแก้ว กนกพงษ์ศักดิ์. Low birth weight at Prapokklao hospital. วารสารการศึกษาแพทยศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า 2527; 1:22-8.

Koothavornrerk M. Morbidity and motality of low birth weight infant in Sonklanagarind hospital between 1987-1990. Songkhlanagarind Med J 1994; 12:167-8.

Kelly YJ, Nazoo JY, McMunn A, Boreham R, Marmot M. Birthweight and behavioral problem in children: a modifiable effect? . Int J Epidemiol 2001; 30:88-94.

สำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย. คู่มือการดำเนินงานโรงพยาบาลสายใยรักแห่งครอบครัวภายใต้ชุดสิทธิประโยชน์หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าด้านส่งเสริม ป้องกัน และเฝ้าระวังการเจ็บป่วยกลุ่มหญิงมีครรภ์และเด็กแรกเกิด – 5 ปี พ.ศ.2551. นนทบุรี: กรมอนามัย; 2550.

นพัสร ทรัพย์พิพัฒน์. ปัจจัยเสี่ยงของมารดาต่อการเกิดทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยในโรงพยาบาลกาฬสินธุ์ 2550. งานอนามัยแม่และเด็กจังหวัดมหาสารคาม. [สืบค้น 20 ก.ค. 2552]. Available from: URL: http://mkho.moph.go.th/depart/mch/downloaddata/ research/2007-08-18-13.pdf

นฤทธิ์ อ้นพร้อม. Risk factors of low birth weight infants. วารสารกรมการแพทย์ 2539; 21:136-45.

เรณู ศรีสมิต, สมบูรณ์ศักดิ์ ญาณไพศาล, จินดา วังวิญญู, ศุภพร โกรัตนะ, Kilmarx PH, ครรชิต ลิมปกาญจนารัตน์. แนวโน้มและปัจจัยเสี่ยงของน้ำหนักเด็กแรกคลอดต่ำในโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ พ.ศ. 2533 – เดือนมิถุนายน พ.ศ.2540. วารสารวิชาการวิชาสาธารณสุข 2541; 7:32-8.

สำเริง ไตรติลานันท์. ปัจจัยเสี่ยงการคลอดทารกน้ำหนักตัวน้อยในโรงพยาบาลพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข 2551; 2:886-900.

สันสนีย์ หาญพินิจศักดิ์. ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพศูนย์อนามัยที่ 6 ขอนแก่น. ขอนแก่นเวชสาร 2550; 31:34-42.

บรรจง ไวทยเมธา, รุชนีย์ ไวทยเมธา. อิทธิพลของปัจจัยที่เกี่ยวกับมารดา ต่อน้ำหนักแรกเกิดของทารกในหญิงมีครรภ์ที่มารับบริการที่โรงพยาบาลปัตตานี. วารสารการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม 2542; 22:307-12.

Arora J, Arora D, Kaewsuriya W, Boonyoohong P, Chaikawang P, Kesararat V, et al. Risk factors of low birth weight at Lampang Hospital. Lampang Med J 2002; 23:127-39.