ลักษณะภาพถ่ายรังสีโรคปอดติดเชื้อเมลิออยโดสิสในภาคเหนือของประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ภูมิหลัง : เมลิออยโดสิสเป็นโรคติดเชื้อที่ผู้ป่วยส่วนใหญ่มาด้วยอาการปอดอักเสบ ในภาคเหนือของไทยยังไม่เคยมีการศึกษาเกี่ยวกับลักษณะภาพถ่ายรังสีของผู้ป่วยโรคนี้มาก่อน
วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาลักษณะภาพถ่ายรังสีทรวงอกในผู้ป่วยภาคเหนือที่ติดเชื้อเมลิออยโดสิส โดยเปรียบเทียบตามระยะการดำเนินโรคและลักษณะการแพร่กระจายสู่ปอด
วัสดุและวิธีการ : เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบย้อนหลัง ในผู้ป่วยเมลิออยโดสิส 104 รายที่รักษาในรพ.ลำปางระหว่าง ต.ค. 2548 – มี.ค. 2552 บันทึกข้อมูลทั่วไป อาการและระยะการดำเนินโรค โรคประจำตัว ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ แปลผลภาพรังสีโดยรังสีแพทย์ 1 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะภาพทางรังสีกับระยะการดำเนินโรคและการกระจายสู่ปอดด้วย Fisher’s exact test
ผลการศึกษา : ผู้ป่วยที่ติดเชื้อเมลิออยโดสิส 104 ราย มีภาพรังสีทรวงอกผิดปกติ 78 ราย (121 รอยโรค) ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (ร้อยละ 73.1) อายุเฉลี่ย 52 ปี (พิสัย 15-83) การดำเนินโรคอยู่ในระยะเฉียบพลัน 47 ราย (60.3%), กึ่งเฉียบพลัน 25 ราย (32.0%) และเรื้อรัง 6 ราย (7.7%) มีการกระจายโรคเป็นแบบ
hematogenous 47 รายและแบบ pneumonic 31 ราย ลักษณะภาพรังสีที่พบบ่อยที่สุดคือ alveolar infiltration หรือ consolidation 37.2% รองลงมาคือ reticular infiltration 9.1%, nodular infiltration 7.4% และ reticulonodular infiltration 4.9% รอยโรค alveolar infiltration มักพบในผู้ป่วยที่มีการกระจายโรคแบบ pneumonic มากกว่า hematogenous อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) ส่วนรอยโรค reticular infiltration หรือเป็นแบบ diffuse จะพบในผู้ป่วยที่มีการกระจายโรคแบบ hematogenous มากกว่า (p=0.042 และ p=0.006 ตามลำดับ) ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างระยะการดำเนินโรคกับลักษณะหรือจำนวนกลีบปอดที่พบรอยโรค (p>0.05)
สรุป : ลักษณะภาพถ่ายรังสีทรวงอกของผู้ป่วยเมลิออยโดสิส ที่พบบ่อยที่สุดคือ alveolar infiltration หรือ consolidation โดยมักพบในผู้ป่วยที่มีการกระจายโรคแบบ pneumonic ส่วน reticular infiltration หรือรอยโรคที่เป็นแบบ diffuse มักพบในการกระจายโรคแบบ hematogenous ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างระยะการดำเนินโรคกับลักษณะหรือจำนวนกลีบปอดที่พบรอยโรค
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ส่งมาลงพิมพ์ต้องไม่เคยพิมพ์หรือกำลังได้รับการพิจารณาตีพิมพ์ในวารสารอื่น เนื้อหาในบทความต้องเป็นผลงานของผู้นิพนธ์เอง ไม่ได้ลอกเลียนหรือตัดทอนจากบทความอื่น โดยไม่ได้รับอนุญาตหรือไม่ได้อ้างอิงอย่างเหมาะสม การแก้ไขหรือให้ข้อมูลเพิ่มเติมแก่กองบรรณาธิการ จะต้องเสร็จสิ้นเป็นที่เรียบร้อยก่อนจะได้รับพิจารณาตีพิมพ์ และบทความที่ตีพิมพ์แล้วเป็นสมบัติ ของลำปางเวชสาร
เอกสารอ้างอิง
วิภา รีชัยพิชิตกุล. โรคปอดบวมจากการติดเชื้อเมลิออยโดสิส.ใน:วิภา รีชัยพิชิตกุล, บรรณาธิการ. โรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง. พิมพ์ครั้งที่ 1. ขอนแก่น:คลังนานาวิทยา; 2550. หน้า 89-108.
Mary IP, Osterberg LG, Chau PY, Raffin TA. Pulmonary melioidosis. Chest 1995; 108:1420-4.
Reechaipichikul W, Prathanee S, Chetchotisakd P, Kularbkaew C. Pulmonary melioidosis presenting with a lung mass undifferentiated from cancer : a case report. J Infect Dis Antimicrob Agents 2000;17:35-8.
Reechaipichitkul W. Clinical manifestation of pulmonary melioidosis in adults. Southeast Asian J Trop Med Public Health 2004; 35:664-9.
Hansell DM, Bankier AA, MacMahon H, McLoud TC, Muller NL, Remy J. Fleischner society: glossary of terms for thoracic imaging. Radiology 2008;246: 697-722.
Dhiensiri T, Puapairoj S, Susaengrat W. Pulmonary melioidosis : clinical-radiologic correlation in 183 cases in northeastern Thailand. Radiology 1988; 166:711-5.
Center of disease control and prevention. Imported melioidosis - South Florida 2005. JAMA 2006;296:2083-5.
Woodhead MA, Ortqvist A. Melioidosis : an important cause of pneumonia in residents of and travellers returned from endemic regions. Eur Respir J 2003; 22: 542–50.
วลั ลภ เหลา่ ไพบลู ย,์ จติ เจรญิ ไชยาคำ, นติ ยา ฉมาดล, พชั รนิ ทร ์ กติ ตวิ ฒั นโชต,ิ มนตเ์ ดช สขุ ปราณ,ี ไพฑรู ย ์ บญุ มา. ภาพรังสีปอดของผู้ป่วย melioidosis
ราย ในโรงพยาบาลศรีนครินทร์. ศรีนครินทร์เวชสาร 2529; 1: 269-75.
Puthucheary SD, Vadivelu J, Wong KT, Ong GSY. Acute respiratory failure in melioidosis. Singapore Med J 2001; 42:117-21.
Johnson TH, Gajaraj A, Feist JH. Patterns of pulmonary interstitial disease. Am J Roentgenol Radium Ther Nucl Med 1970; 109:516-21.
Lee SW, Yi J, Joo SI, Kang YA, Yoon YS, Yim JJ, et al. A case of melioidosis presenting as migrating pulmonary infiltration : the first case in Korea. J Korean Med Sci 2005; 20: 139-42.
Tanphaichitra D. Acute septicemic melioidosis with pulmonary hilar prominence: a case report with a unique chest radiographic pattern. Thorax J 1979; 34:565-6.
