ผลการใช้ท่อดูดนิ่วที่ประดิษฐ์จากท่อขยายผิวหนังในการผ่าตัดนิ่วในไตโดยการเจาะรูผ่านผิวหนัง

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง : การผ่าตัดนิ่วในไตโดยการเจาะรูผ่านผิวหนัง (percutaneous nephrolithotomy, PCNL) เป็นวิธีรักษานิ่วในไตที่เป็นมาตรฐาน มักพบปัญหาในการนำก้อนนิ่วออกมาเนื่องจากท่อดูดมีขนาดเล็ก ผู้วิจัยได้ประดิษฐ์ท่อดูดนิ่วที่ใหญ่ขึ้นโดยดัดแปลงจากท่อขยายผิวหนัง (Teflon fascial dilator) เพื่อลดระยะเวลาการผ่าตัด
วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาผลการใช้ท่อดูดนิ่วที่ประดิษฐ์ขึ้นนี้เปรียบเทียบกับการผ่าตัด PCNL แบบเดิม ภาวะแทรกซ้อน ความพึงพอใจของศัลยแพทย์และพยาบาลห้องผ่าตัด
วัสดุและวิธีการ : เป็นการศึกษาไปข้างหน้าแบบ non-randomized controlled trial ในผู้ป่วยโรคนิ่วในไตที่ได้รับการผ่าตัด PCNL ในรพ.ลำปาง ระหว่างเดือนมิ.ย.-ก.ย. 2552 แบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่มควบคุม 30 รายนำก้อนนิ่วออกมาโดยใช้วิธีมาตรฐาน และกลุ่มทดลอง 30 ราย ใช้ท่อดูดที่ประดิษฐ์ขึ้น การผ่าตัด
ทำโดยศัลยแพทย์ 5 ราย คัดเลือกตัวอย่างด้วยวิธีจับฉลากและการเลือกแบบเจาะจง ให้ได้ขนาดก้อนนิ่วใกล้เคียงกัน บันทึกข้อมูลทั่วไป ขนาดก้อนนิ่ว ระยะเวลาผ่าตัดและการบาดเจ็บของผนังกรวยไต ประเมินความพึงพอใจของศัลยแพทย์ และพยาบาลห้องผ่าตัด วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและเปรียบ
เทียบระหว่างกลุ่มด้วย t-test, Wilcoxon rank-sum test และ Fisher’s exact test
ผลการศึกษา : ประชากรมีอายุเฉลี่ย 52.9 ± 9.8 ปี (พิสัย 35-77) ทั้ง 2 กลุ่มมีอายุ เพศและขนาดก้อนนิ่วใกล้เคียงกัน กลุ่มทดลองใช้ระยะเวลาผ่าตัดน้อยกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญ (22.9±12.9 และ 37.7±26.3 นาที, p<0.01) ก้อนนิ่วที่วัดจากภาพรังสีมีขนาดเฉลี่ย 10.5±8.5 ตร.ซม. (พิสัย 2.4-46.8)
นิ่วที่ติดปลายท่อดูดที่ประดิษฐ์ขึ้นมีขนาดเฉลี่ยใหญ่กว่านิ่วที่ออกมาทางสายดูด 3 เท่า (0.6 และ 0.2 ตร.ซม.) แต่เล็กประมาณกึ่งหนึ่งของนิ่วที่ใช้ forceps คีบออกมา ศัลยแพทย์ส่วนใหญ่พบรอยแดงหรือถลอกของผนังกรวยไตโดยไม่มีเลือดออก ผู้ใช้อุปกรณ์ทุกคนเห็นว่า ขั้นตอนการใช้งานไม่มีความยุ่งยาก
หรือซับซ้อน โดยส่วนใหญ่พึงพอใจมากที่สุด
สรุป : การใช้ท่อดูดนิ่วที่ประดิษฐ์จากท่อขยายผิวหนังในการผ่าตัด PCNL ทำให้การนำก้อนนิ่วออกจาก ไตใช้เวลาน้อยกว่าการผ่าตัดแบบเดิมอย่างมีนัยสำคัญ มีการบาดเจ็บของกรวยไตเพียงเล็กน้อยศัลยแพทย์และพยาบาลพึงพอใจการใช้งาน