ความรู้และทัศนคติต่อเกณฑ์คุณภาพเครือข่ายบริการปฐมภูมิ ของบุคลากรในหน่วยบริการปฐมภูมิ จังหวัดลำปาง

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: กระทรวงสาธารณสุขได้นำเกณฑ์คุณภาพเครือข่ายบริการปฐมภูมิ (Primary Care Award, PCA) มาใช้ประเมินหน่วยบริการในจังหวัดลำปางในปีงบประมาณ 2555 - 2556 พบว่าส่วนใหญ่ผ่านเกณฑ์แต่ยังพบปัญหาอุปสรรคในการดำเนินการ
วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินความรู้และทัศนคติต่อการพัฒนาคุณภาพตามเกณฑ์คุณภาพ PCA ของบุคลากรในหน่วยบริการปฐมภูมิ จังหวัดลำปาง
วัสดุและวิธีการ: เป็นการศึกษาเชิงสำรวจภาคตัดขวาง โดยเก็บข้อมูลจากบุคลากรที่ปฏิบัติงาน ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) และศูนย์สุขภาพชุมชนเขตเมือง 145 แห่งๆ ละ 2 คน ระหว่างวันที่ 16 สิงหาคม - 15 กันยายน 2556 โดยใช้แบบสอบถามเกี่ยวกับความรู้ ความเข้าใจและทัศนคติต่อการพัฒนาตามเกณฑ์คุณภาพ PCA วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการทดสอบไคแสควร์
ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างตอบแบบสอบถามกลับมา 252 คน (ร้อยละ 86.9) เป็นเพศหญิง 2 ใน 3 อายุเฉลี่ย 39.9 ± 9.5 ปี (พิสัย 20-60 ปี) เป็นผู้อำนวยการ รพ.สต. ร้อยละ 43.6 รองลงมาคือ พยาบาล ร้อยละ 26.8 และนักวิชาการสาธารณสุข ร้อยละ 14.8 ประมาณ 2 ใน 3 มีความรู้เกี่ยวกับเกณฑ์คุณภาพ PCA ในระดับปานกลางและร้อยละ 58 มีทัศนคติที่ดี กลุ่มที่เคยได้รับการอบรมเกี่ยวกับเกณฑ์คุณภาพ PCA มีร้อยละของประชากรที่มีระดับความรู้มากและปานกลาง สูงกว่ากลุ่มที่ไม่เคยได้รับการอบรมแต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.243) ตำแหน่งหน้าที่ อายุราชการและระยะเวลาที่ปฏิบัติงานในหน่วยบริการปฐมภูมิ
ปัจจุบันไม่มีความสัมพันธ์กับทัศนคติต่อการพัฒนา (p=0.915, 0.093 และ 0.066 ตามลำดับ) การมีความรู้ความเข้าใจที่ดีต่อกระบวนการพัฒนามีความสัมพันธ์กับการมีทัศนคติที่ดีต่อเกณฑ์คุณภาพ PCA อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.002)
สรุป: บุคลากรในหน่วยบริการปฐมภูมิ จังหวัดลำปาง ประมาณ 2 ใน 3 มีความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาตามเกณฑ์คุณภาพ PCA ในระดับปานกลางและร้อยละ 58 มีทัศนคติที่ดี บุคลากรที่มีความรู้ที่ดีต่อกระบวนการพัฒนาจะมีทัศนคติที่ดีต่อเกณฑ์คุณภาพ PCA ด้วยอย่างมีนัยสำคัญ