ความสอดคล้องกันของผลการประเมินภาวะทุพโภชนาการ ด้วยแบบประเมิน Bhumibol Nutritional Triage และดัชนีมวลกาย

Main Article Content

เอกวิทย์ เอี่ยมทองอินทร์

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: ภาวะทุพโภชนาการพบได้บ่อยในผู้ป่วยที่เข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลและมักถูกละเลย เครื่องมือคัดกรองที่แนะนำให้ใช้ในประเทศไทยได้แก่ Bhumibol Nutrition Triage (ฺBNT) ในขณะโรงพยาบาลหลายแห่งใช้เพียงดัชนีมวลกาย (body mass index, BMI) ขององค์การอนามัยโลก (WHO) เป็นเกณฑ์วินิจฉัยและเบิกเงินจากสำนักงานประกันสุขภาพแห่งชาติ ยังไม่มีเคยมีการศึกษาถึงความเหมาะสมในการนำ BMI มาใช้ในการวินิจฉัยและติดตามการรักษาภาวะทุพโภชนาการมาก่อนโดยเฉพาะโรงพยาบาลชุมชนหรือโรงพยาบาลจังหวัด
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาเปรียบเทียบความสอดคล้องของแบบประเมิน BNT และ BMI ในการคัดกรองภาวะทุพโภชนาการของผู้ป่วยใน รพ.จอมทอง
วัสดุและวิธีการ: เป็นการศึกษาแบบ cross-sectional study ในผู้ป่วยอายุมากกว่า 15 ปีที่รับไว้รักษาในหอผู้ป่วย รพ.จอมทองตั้งแต่ 1 กันยายน พ.ศ. 2554 - 29 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555 โดย ผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงจะได้รับการประเมินด้วย BNT และ BMI วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปด้วยสถิติเชิงพรรณนา คำนวณความชุกของภาวะทุพโภชนาการ เปรียบเทียบความสอดคล้องของผลการประเมินทั้ง 2 แบบในการจำแนกความรุนแรงของโรคโดยใช้
Kappa analysis
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยที่รับไว้ในหอผู้ป่วยมี 4,147 ราย ได้รับการคัดกรองเบื้องต้น 642 ราย (ร้อยละ 15.5) พบผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงและประเมินด้วย BNT และ BMI 473 ราย อายุเฉลี่ย 58.3 ± 18.8 ปี เพศหญิงมากกว่าชายเล็กน้อย เป็นผู้ป่วยศัลยกรรมมากที่สุด ความชุกของภาวะทุพโภชนาการ (ระดับปานกลางและรุนแรง) เมื่อประเมินด้วย BNT พบร้อยละ 14.3 และเมื่อประเมินด้วย BMI พบร้อยละ 23.8 ความสอดคล้องของผลการประเมินระหว่าง BNT กับ BMI ในการจำแนกระดับความรุนแรงของภาวะทุพโภชนาการเป็น normal, mild, moderate และ severe อยู่ในระดับต่ำมากและไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (kappa=0.008, p=0.769) เมื่อจำแนกผู้ป่วยออกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่จำเป็นต้องได้รับการรักษาทางโภชนบำบัดและกลุ่มที่ไม่ต้องให้การรักษา พบว่าBNT และ BMI มีความสอดคล้องกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติแต่อยู่ในระดับต่ำมาก (kappa=0.164, p<0.001)
สรุป: การประเมินภาวะทุพโภชนาการด้วยแบบประเมิน BNT และ BMI ตามเกณฑ์ของ WHO มีความสอดคล้องกันในระดับต่ำมากทั้งในการจำแนกระดับความรุนแรงแบบละเอียดและการจำแนกเป็น 2 กลุ่มเพื่อให้การรักษา การใช้ค่า BMI เพียงอย่างเดียวจึงไม่เหมาะสมในการประเมินติดตามภาวะทุพโภชนาการ
ของผู้ป่วย

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เอี่ยมทองอินทร์ . เ. . (2022). ความสอดคล้องกันของผลการประเมินภาวะทุพโภชนาการ ด้วยแบบประเมิน Bhumibol Nutritional Triage และดัชนีมวลกาย. ลำปางเวชสาร, 34(1), 1–10. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/LMJ/article/view/259467
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

Bruun LI, Bosaeus I, Bergstad I, Nygaard K. Prevalence of malnutrition in surgical patients: evaluation of nutritional support and documentation. Clin Nutr 1999; 18(3): 141-7.

Edington J, Boorman J, Durrant ER, Perkins A, Giffin CV, James R, et al. Prevalence of malnutrition on admission to four hospitals in England. The Malnutrition Prevalence Group. Clin Nutr. 2000; 19(3): 191-5.

Lamb CA, Parr J, Lamb EI, Warren MD. Adult malnutrition screening, prevalence and management in a United Kingdom hospital: cross-sectional study. Br J Nutr 2009; 102(4): 571-5.

Barker LA, Gout BS, Crowe TC. Hospital malnutrition: prevalence, identification and impact on patients and the healthcare system. Int J Environ Res Public Health 2011; 8(2): 514-27.

Wong S, Derry F, Jamous A, Hirani SP, Grimble G, Forbes A. The prevalence of malnutrition in spinal cord injuries patients: a UK multicentre study. Br J Nutr 2012; 108(5): 918-23.

Marco J, Barba R, Zapatero A, Matia P, Plaza S, Losa JE, et al. Prevalence of the notification of malnutrition in the departments of internal medicine and its prognostic implications. Clin Nutr 2011; 30(4): 450-4.

Rojratsirikul C, Sangkhathat S, Patrapinyokul S. Application of subjective global assessment as a screening tool for malnutrition in pediatric surgical patients. J Med Assoc Thai 2004; 87(8): 939-46.

Pisetkul C, Chanchairujira K, Chotipanvittayakul N, Ong-Ajyooth L, Chanchairujira T. Malnutrition-inflammation score associated with atherosclerosis, inflammation and short-term outcome in hemodialysis patients. J Med Assoc Thai 2010; 93 Suppl 1: S147-56.

Pibul K, Techapongsatorn S, Thiengthiantham R, Manomaipiboon A, Trakulhoon V. Nutritional assessment for surgical patients by Bhumibol Nutrition Triage (BNT) and Subjective Global Assessment (SGA). Thai J Surg 2011; 32: 45-8.

Poulia KA, Yannakoulia M, Karageorgou D, Gamaletsou M, Panagiotakos DB, Sipsas NV, et al. Evaluation of the efficacy of six nutritional screening tools to predict malnutrition in the elderly. Clin Nutr 2012; 31(3): 378-85.