กำลังขยายของภาพรังสีดิจิทัลบริเวณข้อสะโพกในการผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียม : การศึกษาในเวชปฏิบัติจริง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ภูมิหลัง : การวางแผนก่อนผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียม โดยใช้แม่แบบพลาสติกวางทาบกับภาพรังสีดิจิทัลบนจอคอมพิวเตอร์ มีความแม่นยำสูงในการคาดคะเนขนาดข้อเทียม นักวิจัยบางกลุ่มพบว่า ภาพรังสีส่วนใหญ่มีกำลังขยายคงที่ คือ ร้อยละ 15 หรือ 20 การนำแม่แบบที่มีกำลังขยายดังกล่าวมาทาบกับภาพรังสีโดยไม่ต้องสอบเทียบ อาจมีความเหมาะสมในเวชปฏิบัติจริง
วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษากำลังขยายในภาพรังสีรังสีดิจิทัลบริเวณข้อสะโพกของผู้ป่วยไทย โดยเปรียบเทียบกับเกณฑ์ที่ยอมรับได้ในการคาดคะเนขนาดเบ้าสะโพกเทียม (± ร้อยละ 4 หรือ 2 มม.)
วัสดุและวิธีการ : เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบย้อนหลัง ในภาพรังสี anteroposterior view of both hips ของผู้ป่วย 199 รายที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียมในรพ.ลำปาง ตั้งแต่ พ.ค. 2558 - ก.ค. 2562 วัดเส้นผ่าศูนย์กลางของส่วนหัวสะโพกเทียมโดยใช้เครื่องมือในโปรแกรม PACS เปรียบเทียบกับขนาดที่ใช้จริงจากเวชระเบียน คำนวณร้อยละของภาพรังสีที่มีกำลังขยายอยู่ในช่วงร้อยละ 15±4 และ 20±4 เปรียบเทียบปัจจัยทางคลินิกระหว่างกล่มุ ที่มีกำลังขยายอย่ใู นและนอกช่วงดังกล่าว วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อกำลังขยายของภาพรังสีด้วยการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติก
ผลการศึกษา : ผู้ป่วยอายุเฉลี่ย 58.6±12.2 ปี เป็นเพศหญิงร้อยละ 51.3 ดัชนีมวลกายเฉลี่ย 22.3±3.9 กก./ตร.ม. กำลังขยายของภาพรังสีมีค่าเฉลี่ยร้อยละ 14.1±4.1 (พิสัย 5.8 - 22.6) ภาพรังสี 115 ภาพ (ร้อยละ 57.8) มีกำลังขยายอยู่ในช่วงร้อยละ 15±4 และ 82 ภาพ (ร้อยละ 41.2) มีกำลังขยายอยู่ในช่วงร้อยละ 20±4 ไม่พบความแตกต่างของอายุ เพศ ดัชนีมวลกายระหว่างกลุ่มที่มีกำลังขยายของภาพรังสีอยู่ในและนอกช่วงร้อยละ 15±4 (p=0.848, 0.347 และ 0.158 ตามลำดับ) กลุ่มที่มีกำลังขยายของ ภาพรังสีอยู่ในช่วงร้อยละ 20±4 มีอายุสูงกว่ากลุ่มที่มีกำลังขยายต่ำกว่าร้อยละ16 (60.5±11.6 vs 56.0±12.6 ปี, p=0.009) อายุเป็นปัจจัยที่มีผลต่อการมีกำลังขยายของภาพรังสีอยู่ในและนอกช่วงร้อยละ 20±4 (OR 0.97, 95%CI 0.95-0.99, p=0.022)
สรุป : ภาพรังสีติจิทัลของข้อสะโพกมีกำลังขยายเฉลี่ยร้อยละ 14 โดยประมาณสามในห้าของภาพรังสีมีกำลังขยายอยู่ในช่วงร้อยละ 15±4 และมีเพียงสองในห้าที่กำลังขยายอยู่ในช่วงร้อยละ 20±4 การคาดคะเนขนาดของข้อสะโพกเทียมก่อนผ่าตัดจึงควรสอบเทียบกำลังขยายก่อนนำแม่แบบมาวางทาบ หรืออาจใช้แม่แบบกำลังขยายร้อยละ 15 ซึ่งมีความเหมาะสมกว่าแม่แบบกำลังขยายร้อยละ 20
Article Details
บทความที่ส่งมาลงพิมพ์ต้องไม่เคยพิมพ์หรือกำลังได้รับการพิจารณาตีพิมพ์ในวารสารอื่น เนื้อหาในบทความต้องเป็นผลงานของผู้นิพนธ์เอง ไม่ได้ลอกเลียนหรือตัดทอนจากบทความอื่น โดยไม่ได้รับอนุญาตหรือไม่ได้อ้างอิงอย่างเหมาะสม การแก้ไขหรือให้ข้อมูลเพิ่มเติมแก่กองบรรณาธิการ จะต้องเสร็จสิ้นเป็นที่เรียบร้อยก่อนจะได้รับพิจารณาตีพิมพ์ และบทความที่ตีพิมพ์แล้วเป็นสมบัติ ของลำปางเวชสาร
เอกสารอ้างอิง
Kosashvili Y, Shasha N, Olschewski E, Safir O, Larry W, Gross A. Digital versus conventional templating techniques in preoperative planning for total hip arthroplasty. Can J Surg. 2009;52(1):6-11.
Petretta R, Strelzow J, Ohly NE, Misur P, Masri BA. Acetate templating on digital images is more accurate than computer-based templating for total hip arthroplasty. Clin Orthop Relat Res. 2015;473:3752–9.
Shin JK, Son SM, Kim TW, Shin JK, Son SM, Kim TW. Accuracy and reliability of preoperative onscreen
templating using digital radiographs for total hip arthroplasty. Hip Pelvis. 2016;28(4):201-7.
Brew CJ, Simpson MP, Whitehouse SL, Donnelly W, Crawford RW, Hubble MJW, F. Scaling digital radiographs for templating in total hip arthroplasty using conventional acetate templates independent of calibration markers. J
Arthroplasty. 2012;27(4):643-7.
Franken M, Grimm B, Heyligers I. A comparison of four systems for calibration when templating for total hip replacement with digital radiography. J Bone joint surgery(Br). 2010; 92(1)136-41.
Archibeck MJ, Cummins T, Tripuraneni KR, Carothers JT, Murray-Krezan C, Hattab M, et al. Inaccuracies in the use of magnification markers in digital hip radiographs. Clin Orthop Relat Res. 2016;474:1812-7.
Masionis P, Justinas J, Karneckas M, Uvarovas V, Porvaneckas N. Accuracy of predictive magnification factor preoperative templating in total hip arthroplasty. MOJ Orthop Rheumatol. 2018;10(2):100-2.
Pickard RJ, Higgs D, Ward N. The accuracy of the PACS for pre-operative templating. J Bone Joint Surg [Br] 2006;88-B:264.
Riddick A, Smith A, Thomas DP. Accuracy of preoperative templating in total hip arthroplasty. J Orthop Surg (Hong Kong). 2014;22(2):173-6.
White SP, Bainbridge J, Smith EJ. Assessment of magnification of digital pelvic radiographs in total hip arthroplasty using templating software. Ann R Coll Surg Engl. 2008;90(7):592-6.
Wayne W D, Biostatistics: A foundation of analysis in the health sciences.6th ed. John Wiley&Sons,
Inc.,1995. p.177-8.
Ngamjarus C, Chongsuvivatwong V. n4Studies: Sample size and power calculations for iOS. The Royal Golden Jubilee Ph.D. Program - The Thailand Research Fund & Prince of Songkla University. 2014.
Paul L, Docquter P, Cartlaux O, Banse X. Measurement of radiographic magnification in the pelvis using archived CT scans. Acta. Orthopædica Belgica. 2008;74(5).623-6.
Heinert G, Hendricks J, Loeffler MD. Digital templating in hip replacement with and without radiological markers. J. Bone joint Surg (Br). 2009;91-B(4):459-62.
Descamps S, Livesey C, Learmonth ID. Determination of digitised radiograph magnification factors for
pre-operative templating in hip prosthesis surgery. Skeletal Radiol. 2010;39(3):73-7.
Boese CK, Lechler P, Rose L, Dargel J, Oppermann J, Eysel P, et al. Calibration markers for digital templating in total hip arthroplasty. PLoS One. 2015;10(7).
Frank K, Casabona G, Gotkin RH, Kaye KO, Lorenc PZ, Schenck TL, et al. Influence of age, sex, and body mass index on the thickness of the gluteal subcutaneous fat: implications for safe buttock augmentation procedures. Plast Reconstr Surg. 2019;144(1):83-92.
