พฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูงในชนเผ่าปกาเกอะญอ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
Main Article Content
บทคัดย่อ
ภูมิหลัง: อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ พบความชุกของโรคความดันโลหิตสูงเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ประชากรส่วนใหญ่เป็นชนเผ่าปกาเกอะญอ สองในสามของประชากรอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นมีความดันโลหิตอยู่ในกลุ่ม
เสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูง
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาพฤติกรรมเสี่ยงของชาวเผ่าปกาเกอะญอที่เป็นกลุ่มเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูง
วัสดุและวิธีการ: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา ในประชากรชนเผ่าปกาเกอะญอ 198 ราย ในเขตรับผิดชอบของ รพสต.แม่นาจร ที่เป็นกลุ่มเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูง เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์พฤติกรรม
เสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูง 5 ด้าน ได้แก่ พฤติกรรมการบริโภคอาหาร, กิจกรรมทางกาย, การสูบบุหรี่, การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และพฤติกรรมด้านความเครียด วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา
ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างอายุเฉลี่ย 49.4 ± 10.4 ปี (พิสัย 35-82 ปี) เป็นเพศชาย ร้อยละ 52.0 การบริโภคอาหารส่วนใหญ่ (ร้อยละ 71.7) พบความเสี่ยงในระดับปานกลาง ระดับกิจกรรมทางกายส่วนใหญ่
(ร้อยละ 60.1) อยู่ในระดับปานกลาง กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 43.9 สูบบุหรี่และร้อยละ 38.9 ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งส่วนใหญ่ดื่มในระดับความเสี่ยงต่ำ, ร้อยละ 98.5 ไม่มีความเสี่ยงด้านความเครียด
สรุป: ชนเผ่าปกาเกอะญอที่เป็นกลุ่มเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูง มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารอยู่ในระดับเสี่ยงปานกลาง มีกิจกรรมทางกายอยู่ในระดับปานกลาง สองในห้าสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และ
เกือบทั้งหมดมีความเครียดอยู่ในระดับที่ไม่มีความเสี่ยง การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงด้านการบริโภคและเพิ่มกิจกรรมทางกายอาจช่วยลดอัตราป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูงในชุมชน
Article Details
บทความที่ส่งมาลงพิมพ์ต้องไม่เคยพิมพ์หรือกำลังได้รับการพิจารณาตีพิมพ์ในวารสารอื่น เนื้อหาในบทความต้องเป็นผลงานของผู้นิพนธ์เอง ไม่ได้ลอกเลียนหรือตัดทอนจากบทความอื่น โดยไม่ได้รับอนุญาตหรือไม่ได้อ้างอิงอย่างเหมาะสม การแก้ไขหรือให้ข้อมูลเพิ่มเติมแก่กองบรรณาธิการ จะต้องเสร็จสิ้นเป็นที่เรียบร้อยก่อนจะได้รับพิจารณาตีพิมพ์ และบทความที่ตีพิมพ์แล้วเป็นสมบัติ ของลำปางเวชสาร
เอกสารอ้างอิง
2. วิชัย เอกพลากร, บรรณาธิการ. การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย ครั้งที่ 4 พ.ศ. 2551-2. นนทบุรี: เดอะกราฟิโกซิสเต็มส์; 2553.
3. วิชัย เอกพลากร, บรรณาธิการ. การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย ครั้งที่ 5 พ.ศ. 2557. กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์, 2559.
4. Joint National Committee VII. The seventh report of the Joint National Committee on prevention, detection, and treatment of high blood pressure. U.S. Department of Health and Human
Services Centers; 2004.
5. กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. แบบสัมภาษณ์การเฝ้าระวังพฤติกรรมสุขภาพ (ฉบับปรับปรุง กันยายน 2556). [อินเตอร์เน็ต]. 2556 [เข้าถึงเมื่อ 22 พฤษภาคม 2558].
เข้าถึงได้จาก http://164.115.22.119/hbac/doc/form _1013.pdf
6. อัจฉรา ปุราคม, มยุรี ถนอมสุข, สุพรทิพย์ พูเพนียด, จันทมณี จันทร์แย้ม, ปวีณ์ภัสร เศรษฐสิริโชติ. คู่มือการจัดกิจกรรมทางกายสำหรับผู้สูงอายุไทย. นครปฐม: คณะศึกษาศาสตร์และพัฒนศาสตร์
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน; 2556.
7. ปริทรรศ ศิลปะกิจ, พันธุ์นภา กิตติรัตนไพบูลย์. แบบประเมินปัญหาการดื่มสุรา แนวปฏิบัติสำหรับสถานพยาบาลปฐมภูมิฉบับปรับปรุงครั้งที่สอง. กรุงเทพฯ: ทานตะวันเปเปอร์; 2552.
8. กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. แบบประเมินความเครียด (ST5). [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 24 มิถุนายน 2559]. เข้าถึงได้จาก http://www.dmh.go.th
9. กัตติกา ธนะขว้าง, กุศล สุนทรธาดา. ภาวะความดันโลหิตสูง ของประชากรวัยผู้ใหญ่และผู้สูงอายุในชุมชนชนบท. วารสารประชากรและสังคม 2548;14:34-42.
10. ณิชารีย์ ใจคำวัง. พฤติกรรมเสี่ยงของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง: กรณีศึกษา โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านปากคะยาง จังหวัดสุโขทัย. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพ
ชีวิต 2558;3:173-84.
11. ธนาภรณ์ วงษา. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับความดันโลหิตที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคความดันโลหิตสูงของประชาชนในเขตรับผิดชอบของสถานีอนามัยจรเข้สามพัน. [การค้นคว้าอิสระ วิทยาศาสตร
มหาบัณฑิต สาขาวิทยาการสังคมและการจัดการระบบสุขภาพ]. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2551.
12. สุภรณ์ สุขพรั่งพร้อม. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม. [วิทยานิพนธ์ วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชา
สุขศึกษา]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์; 2551.
13. ณัฐรินีย์ หนูเทพ, สกาวเดือน ขาวล้วน. การศึกษาความรู้ พฤติกรรม ทัศนคติ การบริโภคอาหารและการออกกำลังกายของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน เส้นเลือดในสมอง และภาวะอ้วน
ตำบลบ่อหิน อำเภอสีเกา จังหวัดตรัง. [วิทยานิพนธ์ วิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาสาธารณสุขชุมชน]. ภูเก็ต: มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต; 2553.