ผลของการจัดอาหารโซเดียมต่ำในผู้ป่วยความดันโลหิตสูง ที่มีโรคไตเรื้อรังระดับ 3 ใน อ.แม่สาย จ.เชียงราย

Main Article Content

ปราณี จันธิมา
ดิลกา ไตรไพบูลย์

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: อ.แม่สาย จ.เชียงราย พบผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่มีโรคไตเรื้อรังมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง  การสอนสาธิตอาหารโซเดียมต่ำอาจช่วยชะลอความเสื่อมของไต
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของการจัดอาหารโซเดียมต่ำในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่มีโรคไตเรื้อรังระดับ 3 เปรียบเทียบระหว่างผู้ป่วยที่ได้รับการสอนสาธิตอาหารโซเดียมต่ำ และผู้ป่วยที่ได้รับการสอนสุขศึกษา
ตามปกติ
วัสดุและวิธีการ: เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบ 2 กลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลอง ในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่มีโรคไตเรื้อรังระดับ 3 ในพื้นที่บริการของ รพสต.ศรีเมืองชุม อ.แม่สาย จ.เชียงราย แบ่งเป็นกลุ่ม
ทดลอง 34 ราย ได้รับการสอนสาธิตและฝึกปฏิบัติการจัดอาหารโซเดียมต่ำ พร้อมติดตามเยี่ยมบ้านเป็นเวลา 6 เดือน (กุมภาพันธ์ - กรกฎาคม 2560) และกลุ่มควบคุม 34 ราย ได้รับการสอนสุขศึกษาตามปกติ
วัดความดันโลหิต ระดับ serum creatinine และอัตราการกรองของไต (eGFR) ก่อนและหลังการทดลอง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา เปรียบเทียบระหว่างกลุ่มด้วยสถิติ t-test และ exact probability test
ผลการศึกษา: หลังการให้สุขศึกษาในเดือนที่ 6 พบว่า กลุ่มทดลองมีความดันซิสโตลิกเพิ่มขึ้น 1.7 มม.ปรอท แต่กลุ่มควบคุมมีความดันซิสโตลิกเลดลง 4.5 มม.ปรอท (p=0.198) ทั้ง 2 กลุ่มมีความดันไดแอสโตลิกเพิ่ม
ขึ้นเล็กน้อย (0.4 vs 2.2 มม.ปรอท, p=0.531) และระดับ serum creatinine ลดลงใกล้เคียงกัน (-0.2 vs -0.1 มก./ดล., p= 0.516) แต่ eGFR ในกลุ่มทดลองเพิ่มขึ้นมากกว่ากลุ่มควบคุม (17.8 vs 13.0 ม.ล./นาที/
1.73 ตร.ม., p=0.821)
สรุป: การจัดอาหารโซเดียมต่ำในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่มีโรคไตเรื้อรังระดับ 3 พบแนวโน้มทำให้ serum creatinine ลดลงและอัตราการกรองของไตเพิ่มขึ้น จึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่อาจช่วยชะลอความเสื่อม
ของไตได้

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
จันธิมา ป., & ไตรไพบูลย์ ด. (2019). ผลของการจัดอาหารโซเดียมต่ำในผู้ป่วยความดันโลหิตสูง ที่มีโรคไตเรื้อรังระดับ 3 ใน อ.แม่สาย จ.เชียงราย. ลำปางเวชสาร, 40(1), 25–31. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/LMJ/article/view/208859
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

1. สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือปฏิบัติการเพื่อดำเนินงานลดโรคไตเรื้อรัง (CKD) ในผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2559.
2. World Health Organization. Guideline: sodium intake for adults and children. Geneva, World Health Organization, 2012.
3. วณิชา พึ่งชมภู, สถานการณ์การดูแลระยะสุดท้ายในผู้สูงอายุไทยโรคไตวายเรื้อรัง. พยาบาลสาร 2557;41(4):166-77.
4. สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. รายงานผลการทบทวนรูปแบบการดำเนินงานป้องกันการเกิดโรคไม่ติดต่อในวิถีชีวิตด้วยการลดการบริโภคเกลือ. กรุงเทพฯ:องค์การสงเคราะห์
ทหารผ่านศึก; 2556.
5. รสสุคนธ์ วาริทสกุล. การจัดการอาหารเพื่อชะลอความเสี่ยงของไตในผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังจากเบาหวาน. วารสารพยาบาลทหารบก 2557;15(1):22-8.
6. ศิริอร สินธุ, พิเชต วงรอด, บรรณาธิการ. การจัดการรายกรณีผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิต. กรุงเทพฯ:วัฒนาการพิมพ์; 2556.
7. สินีนุช เสนีวงศ์ ณ อยุธยา. ปัจจัยที่มีอิทธิพลความร่วมมือในการรับประทานอาหารโซเดียมใน
ผู้ป่วยหัวใจวาย. [วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาพยาบาลศาสตร์(นานาชาติ)].
กรุงเทพฯ:จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2557.
8. ปิ่นแก้ว กล้ายประยงค์, กรัณฑรัตน์ บุญช่วยธนาสิทธิ์. ประสิทธิผลของโปรแกรมสุขศึกษาในการสร้าง
เสริมพฤติกรรมการปฏิบัติตัวเพื่อชะลอความเสื่อมของไตสู่ภาวะไตเรื้อรังระยะสุดท้ายของผู้ป่วย
ไตเรื้อรังระยะที่ 3 และ 4 ที่แผนกผู้ป่วยนอกอายุรกรรมโรคไต.วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า
จันทบุรี 2551;19(2):49-60.