รูปแบบและแนวโน้มอาการของโรคจิตในกรุงเทพมหานคร: การศึกษาเพื่อพัฒนาการบริการดูแลระยะแรกเริ่มที่สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกของอาการคล้ายโรคจิตในกรุงเทพมหานครเมื่อเทียบกับภูมิภาคอื่น วิเคราะห์การกระจายทางเศรษฐกิจและสังคม และระบุปัจจัยที่เกี่ยวข้องเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการพัฒนาการบริการดูแลระยะแรกเริ่มสำหรับผู้มีอาการของโรคจิตที่สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา โดยเปรียบเทียบกับผลการสำรวจระบาดวิทยาสุขภาพจิตแห่งชาติปี 2556
วิธีการศึกษา ทำการวิเคราะห์ข้อมูลจากการสำรวจระบาดวิทยาสุขภาพจิตแห่งชาติปี 2566 โดยเปรียบเทียบความชุกของอาการคล้ายโรคจิตระหว่างกรุงเทพฯ (n = 643) และภูมิภาคอื่น (n = 3,517) การวิเคราะห์หลักมุ่งเน้นข้อมูลของกรุงเทพฯ ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างอาการคล้ายโรคจิตกับตัวแปรทางเศรษฐกิจและสังคม รวมถึงการใช้สารเสพติด ด้วยการวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกแบบหลายตัวแปร และเปรียบเทียบกับข้อมูลในปี 2556
ผลการศึกษา ความชุกของอาการคล้ายโรคจิตในกรุงเทพฯ อยู่ที่ 2.9% (95% confidence interval (95% CI): 1.3 - 4.5) เมื่อเทียบกับ 3.0% (95% CI: 2.2 - 3.8) ในภูมิภาคอื่น โดยความชุกในกรุงเทพฯ ลดลงอย่างมีนัยสำคัญจาก 5.9% ในปี 2556 ปัจจัยที่สำคัญซึ่งสัมพันธ์กับอาการคล้ายโรคจิต ได้แก่ การศึกษาระดับสูง (adjusted odds ratio (aOR) 1.89, 95% CI: 1.15 - 3.12) การว่างงาน (aOR 1.76, 95% CI: 1.08 - 2.87) สถานภาพโสด (aOR 1.67, 95% CI: 1.12 - 2.49) และการใช้สารเสพติด (aOR 2.34, 95% CI: 1.42 - 3.86)
สรุป แม้ว่าความชุกของอาการคล้ายโรคจิตในกรุงเทพฯ จะลดลงอย่างมีนัยสำคัญจากข้อมูลของปี 2556 และไม่มีความแตกต่างเมื่อเทียบกับภูมิภาคอื่น แต่ปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคมหลายประการยังคงมีความสัมพันธ์ที่สำคัญกับอาการคล้ายโรคจิต การลดลงของความชุกอาจสะท้อนถึงความก้าวหน้าของระบบบริการสุขภาพจิตและการตระหนักรู้ของสังคม อย่างไรก็ตาม การพัฒนาการบริการดูแลระยะแรกเริ่มยังคงจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับระดับการศึกษา สถานะการจ้างงาน สถานภาพสมรส และการใช้สารเสพติด เพื่อสร้างความสำเร็จต่อเนื่องในการลดความชุกโดยรวม
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ส่งมาเพื่อพิจารณา ต้องไม่เคยตีพิมพ์หรือได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น และต้องไม่อยู่ระหว่างการส่งไปพิจารณาในวารสารอื่น
เอกสารอ้างอิง
Supanya S, The Thailand National Mental Health Survey Working Group, Morgan C, Reininghaus U, editors. Prevalence of Psychotic Experiences and Traumatic Events in the 2013 Thai National Mental Health Survey (SU59). Schizophr Bull 2017;43:S182.
Staines L, Healy C, Murphy F, Byrne J, Murphy J, Kelleher I, et al. Incidence and persistence of psychotic experiences in the general population: systematic review and meta-analysis. Schizophr Bull 2023; 49(4):1007-21.
Linscott RJ, van Os J. An updated and conservative systematic review and meta-analysis of epidemiological evidence on psychotic experiences in children and adults: on the pathway from proneness to persistence to dimensional expression across mental disorders. Psychol Med 2013;43(6):1133-49.
McGrath JJ, Saha S, Al-Hamzawi A, et al. Psychotic experiences in the general population: a cross-national analysis based on 31,261 respondents from 18 countries. JAMA Psychiatry 2015;72(7):697-705.
Supanya S, Morgan C, Reininghaus U, editors. Systematic review and meta-analysis of the prevalence of psychotic experience in countries outside of North America, Europe and Australasia (S145). 5th Biennial Schizophrenia International Research Society Conference; 2016; Firenze Fiera Congress Centre, Florence, Italy: NPJ Schizophrenia 2016; 2 (16009):53.
Jaya ES, Wusten C, Alizadeh BZ, van Amelsvoort T, Bartels-Velthuis AA, van Beveren NJ, et al. Comparing psychotic experiences in low-and-middle-income-countries and high-income-countries with a focus on measurement invariance. Psychol Med 2022;52:1509-16.
Beyer M, Brick TR, Kühn S. Urbanicity and psychotic experiences: social adversities, isolation and exposure to natural environments predict psychosis. J Environ Psychol 2024;96:1-14.
Williams R, Ostinelli EG, Agorinya J, Minichino A, De Crescenzo F, Maughan D, et al. Comparing interventions for early psychosis: a systematic review and component network meta-analysis. EClinicalMedicine 2024;70:102537.
Andreou C, Eickhoff S, Heide M, de Bock R, Obleser J, Borgwardt S. Predictors of transition in patients with clinical high risk for psychosis: an umbrella review. Transl Psychiatry 2023;13:286.
Radez J, Waite F, Izon E, Johns L. Identifying individuals at risk of developing psychosis: A systematic review of the literature in primary care services. Early Interv Psychiatry 2023;17:429-46.
Shadowen N, Meehan Z, Webb C, Fowles T, Beveridge R. Early intervention in youth psychosis: Novel approaches to understanding change. Psychiatry Res 2023;326:115269.
Poletti M, Pelizza L, Preti A, Raballo A. Clinical High-Risk for Psychosis (CHR-P) circa 2024: Synoptic analysis and synthesis of contemporary treatment guidelines. Asian J Psychiatr 2024;100:104142.
Kittirattanapaiboon P, Tantirangsee N, Chuta W, Assanangkornchai S, Supanya S. Thai national mental health survey 2013: methodology and procedure. J Ment Health Thai 2016;24:1-14.
Sooksompong S, Kwansanit P, Supanya S, Chutha W, Kittirattanapaiboon P, Udomittipong D, et al. The Thai national Mental Health Survey 2013: Prevalence of Mental Disorders in Megacities: Bangkok. J Psychiatr Assoc Thailand 2016;61:75-88.
Kittirattanapaiboon P, Tantirangsee N, Chuta W, Tanaree A, Kwansanit P, Assanangkornchai S, et al. Prevalence of mental disorders and mental health problems: Results from Thai National Mental Health Survey 2013. Nonthaburi, Thailand.: The Department of Mental health, Ministry of Public Health, Royal Thai government; 2017.
Kessler RC, Ustun TB. The World Mental Health (WMH) survey initiative version of the World Health Organization (WHO) composite international diagnostic interview (CIDI). Int J Methods Psychiatr Res 2004;13:93-121.
Cooper L, Peters L, Andrews G. Validity of the Composite International Diagnostic Interview (CIDI) psychosis module in a psychiatric setting. J Psychiatr Res 1998;32:361-8.
Heeringa SG, Wells JE, Hubbard F, Mneimneh ZN, Chiu WT, Sampson NA, et al. Sample designs and sampling procudures.1St ed. New York: Cambridge University Press; 2008.
Hanssen MSS, Bijl RV, Vollebergh W, van Os J. Self-reported psychotic experiences in the general population: A valid screening tool for DSM-III-R psychotic disorders? Acta Psychiatr Scand 2003;107:369-77.
Degenhardt L, Hall W, Korten A, Jablensky A. Use of a brief screening instrument for psychosis: results of an ROC analysis. Sydney: National Drug and Alcohol Research Centre, University of New South Wales; 2005.
Pederson CB, Mortensen PB. Evidence of a dose-response relationship between urbanicity during upbringing and schizophrenia risk. Arch Gen Psychiatry 2001;58:1039-46.
Heinz A, Deserno L, Reininghaus U. Urbanicity, social adversity and psychosis. World Psychiatry 2013;12:187-97.
DeVylder JE, Kelleher I, Lalane M, Oh H, Link BG, Koyanagi A. Association of Urbanicity with Psychosis in Low- and Middle-Income Countries. JAMA Psychiatry 2018;75:678-86.
Pries LK, Guloksuz S, Ten Have M, de Graaf R, van Dorsselaer S, Gunther N, et al. Evidence That Environmental and Familial Risks for Psychosis Additively Impact a Multidimensional Subthreshold Psychosis Syndrome. Schizophr Bull 2018;44:710-9.
Del-Ben CM, Shuhama R, Loureiro CM, Ragazzi TCC, Zanatta DP, Tenan SHG, et al. Urbanicity and risk of first-episode psychosis: incidence study in Brazil. Br J Psychiatry 2019;215:726-9.
Pignon B, Szoke A, Ku B, Melchior M, Schurhoff F. Urbanicity and psychotic disorders: Facts and hypotheses. Dialogues Clin Neurosci 2023;25:122-38.
Kittipong R. The urban-rural income inequality in Thailand: 1996-2011. The Economic Science 2012;60:25-43.
Fang Z, Sakellariou C. Evolution of urban-rural living standards inequality in Thailand: 1990-2006. Asian Econ J 2013;27:285-306.
Suavansri P, Pichayayothin N, Espinosa PR, Areekit P, Nilchantuk C, Jones TS, et al. Well-being in Thailand: A Culturally driven grounded inquiry exploration of a complex construct. ARQOL 2022;17:3327-47.
Zhan C, Mao Z, Zhao X, Shi J. Association between parents’ relationship, emotion-regulation strategies, and psychotic-like experiences in adolescents. Children 2022;9:815.
Pholphirul P. Labour migration and the economic sustainability in Thailand. J Curr Southeast Asian Aff 2012;31:59-83.
O'Keeffe D, Turner N, Foley S, Lawlor E, Kinsella A, O'Callaghan E, et al. The relationship between mental health literacy regarding schizophrenia and psychiatric stigma in the Republic of Ireland. J Ment Health 2016;25:100-8.
Sutton M, O'Keeffe D, Frawley T, Madigan K, Fanning F, Lawlor E, et al. Feasibility of a psychosis information intervention to improve mental health literacy for professional groups in contact with young people. Early Interv Psychiatry 2018;12:234-9.
Skrobinska L, Newman-Taylor K, Carnelley K. Psychosis and help-seeking behaviour-a systematic review of the literature. Psychol Psychother 2024;97:583-605.
Reininghaus U, Kempton MJ, Valmaggia L, Craig TK, Garety P, Onyejiaka A, et al. Stress sensitivity, aberrant salience, and threat anticipation in early psychosis: An experience sampling study. Schizophr Bull 2016;42:712-22.
Ayesa-Arriola R, Miguel-Corredera M, de La Foz VO G, Neergaard KD, Correa-Ghisays P, Setién-Suero E, et al. Education and long-term outcomes in first episode psychosis: 10-year follow-up study of the PAFIP cohort. Psychol Med 2023;53:66-77.
Chan SKW, Chan HYV, Pang HH, Hui CLM, Suen YN, Chang WC, et al. Ten-year trajectory and outcomes of negative symptoms of patients with first-episode schizophrenia spectrum disorders. Schizophr Res 2020;220:85-91.
Neill E, Tan EJ, Toh WL, Selvendra A, Morgan VA, Rossell SL, et al. Examining which factors influence age of onset in males and females with schizophrenia. Schizophr Res 2020;223:265-70.
Arayeshgari M, Roshanaei G, Ghaleiha A, Poorolajal J, Tapak L. Investigating factors associated with the number of rehospitalisations among patients with schizophrenia disorder using penalised count regression models. BMC Med Res Methodol 2022;22:170.
Lin D, Kim H, Wada K, Aboumrad M, Powell E, Zwain G, et al. Unemployment, homelessness, and other societal outcomes in patients with schizophrenia: a real-world retrospective cohort study of the United States Veterans Health Administration database. BMC Psychiatry 2022;22:458.
Butter S, Shevlin M, McBride O, Bentall RP, Hyland P, Leavey G, et al. Functioning, symptom expression and risk along the psychosis continuum. Psychol Med 2023;53:7407-17.
Rognli EB, Bramness JG, Skurtveit S, Bukten A. Substance use and sociodemographic background as risk factors for lifetime psychotic experiences in a non-clinical sample. J Subst Abuse Treat 2017;74:42-7.
Hielscher E, DeVylder J, Hasking P, Connell M, Martin G, Scott JG. Mediators of the association between psychotic experiences and future non-suicidal self-injury and suicide attempts: results from a three-wave, prospective adolescent cohort study. Eur Child Adolesc Psychiatry 2020;30:1351-65.
Matheson SL, Laurie M, Laurens KR. Substance use and psychotic-like experiences in young people: a systematic review and meta-analysis. Psychol Med 2023;53:305-19.
Paquin V, Malla AK, Iyer SN, Lepage M, Joober R, Shah JL. Combinations and temporal associations among precursor symptoms before a first episode of psychosis. Schizophr Bull 2024;50:860-70.
Barlati S, Nibbio G, Vita A. Evidence-based psychosocial interventions in schizophrenia: a critical review. Curr Opin Psychiatry 2024;37:131-9.
