ผลของการฝึกปฏิบัติการเยี่ยมบ้านโดยใช้เทคนิคการสะท้อนคิดของ Gibbs ต่อทักษะการคิดวิจารณญาณของนักศึกษาพยาบาล
The Effects of Home visit practice by using Gibbs's Reflection Techniques on Critical Thinking of Nursing Students
คำสำคัญ:
การสะท้อนคิด, การคิดวิจารณญาณ, นักศึกษาพยาบาล, การพยาบาลครอบครัวและชุมชนบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การศึกษากึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบทักษะการคิดวิจารณญาณของนักศึกษาพยาบาลศาสตร์ก่อนและหลังการใช้เทคนิคการสะท้อนคิดของ Gibbs กลุ่มตัวอย่างคือ นักศึกษาพยาบาลศาสตร์ ชั้นปีที่ 3 จากวิทยาลัยพยาบาลจำนวน 130 คน ที่ฝึกปฏิบัติการเยี่ยมบ้าน วิชาปฏิบัติการพยาบาลครอบครัวและชุมชน 1 เครื่องมือวิจัยคือ การสะท้อนคิดของ Gibbs ทั้ง 6 ขั้นตอน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบทดสอบความสามารถในการคิดวิจารณญาณ ทำการทดสอบก่อนและหลังสอนการสอน 1 เดือน ตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือค่าความเชื่อมั่น 0.74 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา Wilcoxon Signed Ranks Test และ Kruskal-Wallis Test
ผลการศึกษาพบว่า นักศึกษาหลังจากการใช้เทคนิคการสะท้อนคิดของ Gibbs คะแนนเฉลี่ยภาพรวมของทักษะการคิดวิจารณญาณเพิ่มขึ้นจาก 50.16 ± 5.59 เป็น 50.40 ± 5.44 เมื่อพิจารณารายด้าน ด้านการประเมินข้อโต้แย้ง มีคะแนนหลังการสอนเพิ่มขึ้นจากก่อนการสอนโดยใช้เทคนิคการสะท้อนคิดมากที่สุด รองลงมาคือ ด้านการระบุข้อตกลงเบื้องต้น ผลการทดสอบภาพรวมของทักษะการคิดวิจารณญาณคะแนนหลังการใช้เทคนิคการสะท้อนคิดสูงกว่าคะแนนก่อนใช้เทคนิคการสะท้อนคิดอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p > .05) แต่คะแนนทักษะการคิดวิจารณญาณของนักศึกษาพยาบาลหลังการใช้เทคนิคการสะท้อนคิดของ Gibbs มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) ตามกลุ่มอาจารย์ผู้สอนภาคปฏิบัติ ผลการวิจัยครั้งนี้สนับสนุนว่าผู้สอนโดยใช้การสะท้อนคิดต้องมีทักษะในการตั้งคำถามที่ดี เพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนมีการคิดที่ซับซ้อน วิเคราะห์ สังเคราะห์ หาข้อสรุปที่มีประสิทธิผล จึงจะเกิดการคิดอย่างมีวิจารณญาณได้
References
1. Ministry of Education. Thailand Qualifications Framework for Bachelor of nursing
science curriculum in 2017. 2018 [cited 2019/3/19]. Available from:
http://www.mua.go.th/users/tqf-hed/news/data6/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%
B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8-%E0%B8%A8%E0%B8%98-NQF-2560-
%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%
E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C-
%E0%B8%9B-%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5.PDF. (in Thai)
2. Facione PA.. Critical Thinking What It Is and Why It Counts. 2015. [cited 2018/3/19].
Available from: http://go.roguecc.edu/sites/go.roguecc.edu/files/
dept/nursing/PDF/Nursing/Critical%20Thinking-What%20it%20is%20and%20Why%
20it%20Counts--to%20be%20linked%20to%20HSRT%20info.pdf.
3. Phaktoop, M. & Khuinak, U. Critical Thinking in Nursing. J Nurs Educ. 2018; 11(2): 1-12.
(in Thai)
4. Cottrell, S. Critical Thinking Skills: Developing Effective Analysis and Argument [online].
2nd Revised edition. United Kingdom: Palgrave MacMillan. 2016. [cited 2019/4/1].
Available from: https://www.bookboxpdf.com/critical-thinking-skills-by-stella-cottrell-
pdf/
5. Panettieri, R.C. Can Critical-Thinking Skills Be Taught? Radiol Technol. 2015; 86(6): 686-
688.
6. Horton-Deutsh, S. & Sherwood, G.D. Reflective Practice: Transforming Education and
Improving Outcomes. 2nd Edition. USA: Dustin Sillivan; 2017.
7. Sherwood, G.D. & Horton-Deutsh, S. Reflective Organizations On the Front Lines of
QSEN & Reflective Implementation. USA: Dustin Sillivan; 2015.
8. Zhang, C., Fan, H., Xia, J., Guo, H., Jiang, X. & Yan, Y. The Effects of Reflective Training
on the Disposition of Critical Thinking for Nursing Students in China: A Controlled Trial.
Asian Nurs Res. 2017; 11(3): 194-200.
9. Khorphon, S., Pankeaw, J., Sorobol, T., Choopun, K., Chomchan, S. & Boonlue, N.
Promoting of Critical Thinking Skills in Nursing Students Through Reflective Thinking.
Nurs J (Manila). 2019; (46): 87-101. (in Thai)
10. Schon, A. D. The Reflective Practitioner. Aldershot: Ashgate Publishing Ltd; 1991.
11. Magnussen L, Ishida D & Itano J. The impact of the use of inquiry-based learning as a
teaching methodology on the development of critical thinking. J Nurs Educ. 2000;
39(8): 360-364.
12. Chaiya S. Effects of clinical teaching by using portfolio on critical thinking ability and
self directed learning readiness of nursing students. [Thesis], Faculty of Nursing.
Chulalongkorn University. 1998. 1-146. (in Thai)
13. Thongsen, A., Teeraputon, D. & Hingkanont, P. Development of Learning Model
Through Online Social Networks using Reflective Process to Enhance Creative
Problem Solving Ability in Nursing. J Nurs Health Sci. 2018; (12): 133-147. (in Thai)
14. Wichainate, K. Reflective Thinking: Teaching Students to Develop Critical Thinking in
Nursing Practice. J Police Nurse. 2014; 6(2): 188-199. (in Thai)
15. Kittiboonthawal, P., Cheanchum, J., Srithanya S. & Umereweneza, S. Reflection:
Transformation from valuable experiences. J Health Sci Res. 2018; 12(1): 102-110. (in
Thai)
16. Naber, J & Markley, L. A guide to nursing students’written reflections for students and
educators. Nurse Educ Pract. 2017; 25: 1-4.
17. Sinthuchai, S., Dejpituksirikul, S. & Yoksuriyan, P. Reflective Practice in Nursing
Education. Jounal R Thai Army Nurses. 2018; 19(2): 15-23. (in Thai)
