การใช้ยาในผู้สูงอายุ
คำสำคัญ:
ภาวะขาดสมดุลทางสรีรภาพ, การเปลี่ยนแปลงในวัยสูงอายุ, ผู้สูงอายุกับการใช้ยาบทคัดย่อ
ผู้สูงอายุมักมีความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยา เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางสรีรภาพของเซลล์และเนื้อเยื่อต่างๆ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่นำไปสู่การสูญเสียภาวะสมดุลของร่างกาย และทำให้เกิดภาวะไม่สุขสบาย จึงทำให้ผู้สูงอายุต้องสรรหาวิธีการแก้ไขโดยการใช้ยา (Rochon, 2014) แต่การเปลี่ยนแปลงของเซลล์และเนื้อเยื่อในผู้สูงอายุนั้นทำให้ร่างกายมีความไวต่อฤทธิ์ของยา ทั้งในด้านเภสัชจลนศาสตร์ คือกระบวนการที่ร่างกายกระทำกับยา และด้านเภสัชพลศาสตร์คือกระบวนการออกฤทธิ์ของยาที่กระทำต่อร่างกาย (บุษบา จินดาวิจักษณ์และคณะ, 2547). ซึ่งเป็นผลให้ผู้สูงอายุเผชิญกับความเสี่ยงต่อปฏิกิริยาอันเนื่องมาจากฤทธิ์ของยาค่อนข้างมาก นอกจากนี้ผู้สูงอายุมักมีแนวโน้มที่จะรับประทานยาหลายชนิดในเวลาเดียวกันเพื่อแก้ปัญหาของพยาธิสภาพอันเกิดเนื่องจากโรคเรื้อรังและความเสื่อมถอยของอวัยวะต่างๆ ทำให้ความเสี่ยงดังกล่าวเพิ่มขึ้นเป็นทวีคูณ ความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับเภสัชจลนศาสตร์ และเภสัชพลศาสตร์ จะช่วยอำนวยประโยชน์ให้ผู้ให้บริการทางสุขภาพแก่ผู้สูงอายุสามารถพิจารณาเลือกวิธีการใช้ยาได้เหมาะสมมากยิ่งขึ้น (Cho, et al., 2011) ซึ่งจะให้ผลดีในการช่วยประคับประคองภาวะสมดุลของร่างกาย และปฏิบัติกิจกรรมต่างๆ เพื่อลดผลกระทบที่ไม่พึงปรารถนาอันสืบเนื่องมาจากการใช้ยาได้อย่างมีประสิทธิภาพ