ผู้ป่วยมะเร็งเต้านมระยะเริ่มแรกชนิดมีตัวรับเอสโตรเจนเป็นบวกและการดูแลตนเอง
คำสำคัญ:
มะเร็งเต้านมระยะเริ่มแรก, ตัวรับเอสโตรเจนเป็นบวก, การดูแลตนเอง, ผู้ป่วยบทคัดย่อ
มะเร็งเต้านมเป็นมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับหนึ่งของโลกรวมทั้งประเทศไทย มะเร็งเต้านมในระยะเริ่มแรก คือ ระยะ 0-2 ซึ่งเป็นระยะที่สามารถรักษาให้หายขาดและมีระยะปลอดโรคในช่วง 5 ปีประมาณ 80-90 เปอร์เซนต์ การตรวจพบในระยะนี้จึงมีความสำคัญต่ออัตราการรอดชีวิตอีกทั้งการวินิจฉัยอย่างเหมาะสมทางพยาธิเพื่อได้แนวทางการรักษาที่มีความจำเพาะอย่างทันท่วงทีและครบถ้วน ซึ่งการรักษาหลัก คือ การผ่าตัดก้อนมะเร็งออกซึ่งปัจจุบันสามารถผ่าตัดแบบสงวนเต้าตามด้วยรังสีรักษามีโอกาสหายไม่แตกต่างจากการผ่าตัดออกทั้งเต้า นอกจากนั้นการใช้วิธีค้นหาต่อมน้ำเหลืองเซนติเนลก็สามารถลดการตัดต่อมน้ำเหลืองออกทั้งหมดในผู้ป่วยระยะเริ่มแรกที่ยังไม่มีการลุกลามไปยังต่อมน้ำเหลืองทำให้คุณภาพชีวิตผู้ป่วยดีขึ้น ส่วนการพิจารณาการรักษาเสริมเพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำ อาทิ การให้ยาเคมีบำบัด และการใช้ยาต้านฮอร์โมนเป็นระยะเวลา 5 ปีได้แก่ยา Tamoxifen ในกลุ่มที่ยังไม่หมดประจำเดือนและให้ยากลุ่ม Aromatase inhibitors (AIs) ในกลุ่มที่หมดประเดือน หรือในกลุ่มที่มีความเสี่ยงต่อการกลับเป็นซ้ำสูงมีการใช้วิธีกดการทำงานของรังไข่ (Ovarian Function Suppression--OFS) ร่วมกับยา Tamoxifen หรือ AIs เพื่อให้รังไข่หยุดทำงาน สำหรับผู้ที่ต้องการมีบุตรหลังการรักษาต้องมีการวางแผนกับแพทย์ก่อนเริ่มการรักษา สำหรับผู้ป่วยที่ตรวจพบยีน BRCA1/BRCA2 เป็นบวกควรเข้ารับการปรึกษาเรื่องพันธุกรรม ผู้ป่วยในระยะนี้ส่วนใหญ่รักษาแบบผู้ป่วยนอก แต่ยังมีอาการข้างเคียงของการรักษาที่สำคัญโดยเฉพาะการได้รับเคมีบำบัดผู้ป่วยจะมีภูมิคุ้มกันลดลง มีโอกาสเกิดมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกหลังได้รับยา Tamoxifen ผู้ป่วยยังมีความเครียดจากโรคและการรักษาดังนั้นจึงต้องดูแลตนเองให้เข้มแข็งทั้งร่างกายและจิตใจเพื่อประสิทธิภาพในการรักษาและคุณภาพชีวิตที่ดี
References
Abdel-Razeq, H. (2019). Gonadotropin-releasing hormone agonists during chemotherapy for ovarian function and fertility preservation for patients with early-stage breast cancer. Cancer ManagementResearch, 11, 4273–4282. https://doi.org/10.2147/CMAR.S204069
American Cancer Society. (2023). Breast-cancer-hormone-receptor-status. Retrieved from https://www.cancer.org
American Society. (2022). Pregnancy after breast cancer. Retrieved from https://www.cancer.org
American Cancer Society, (2021). Possible side effects of chemo for breast cancer. Retrieved from https://www.cancer.org
American Cancer Society. (2019). Cancer facts & figures or African Americans 2019-2021. Retrieved from https://www.cancer.org.
Berliner, J. L., Fay, A. M., Cummings, S. A., Burnett, B., & Tillmanns, T. (2013). NSGC practice guideline: Risk assessment and genetic counseling for hereditary breast and ovarian cancer. Journal of Genetic Counsulation, 22(2), 155-63. https://doi.org/10.1007/s10897-012-9547-1
Breastcancer. (2022). Drugs for treatment and reduction: Zoladex. Retrieved from https://www.breastcancer.org
Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2019). Genetic Testing for Hereditary Breast and Ovarian Cancer. Retrieved from https://www.cdc.gov
Choi, L. (2022). Breast cancer pathology. Retrieved from https://www.msdmanuals.com
Chula Cancer. (2023). Self-care for thoracic radiotherapy patients. Retrieved from https://www.chulacancer.net (in Thai)
DiPiro, C. V. (2015). Oncologic Diorders, Pharmacotherpy handbook (9th ed.). New York: Mc Graw Hill Education.
Gillespie, T. C., Sayegh, H. E., Brunelle, C. L., Daniell, K. M., & Taghian, A. G. (2018). Breast cancer-related lymphedema: Risk factors, precautionary measures, and treatments. Gland Surgery, 7(4), 379-403. https://doi.org/10.21037/gs.2017.11.04
Hilal-Dandan, R., & Brunton, L. L. (2014). Estrogen and Progestin. Goodman & Gilman’s: The manual of Pharmacology and Therapeutics (2nd ed.). New York: Mc Graw Hill Education.
Imsumran, W., Chaiweerawatthana, A., Manorom, D., & Thasitthichai, S. (2017). Screening guidelines diagnose and treat breast cancer, Ministry of Public Health, Kosit. Bangkok: Ministry of Public Health (in Thai)
Kuuppelomaki, M. & Lauri, S. (1998). Cancer patients’ reported experiences of suffering.Cancer Nursing, 21(5), 364-349. https://doi.org/10.1097/00002820-199810000-00008
Litière, S., Werutsky, G., Fentiman, I. S., Rutgers, E., Christiaens, M. R., Van Limbergen, E., Baaijens, M. H., Bogaerts, J., & Bartelink, H. (2012). Breast conserving therapy versus mastectomy for stage I-II breast cancer: 20 year follow-up of the EORTC 10801 phase 3 randomized trial. Lancet Oncology, 13, 412–419. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(12)70042-6
Lu, Y., Wong, A., & Kim, H., (2021). Ovarian function suppression with Luteinizing Hormone-Releasing Hormone Agonists for the treatment of hormone receptor-positive early breast cancer in premenopausal Women. Frontiers in Oncology, 11, 1-15. https://doi.org/10.3389/fonc.2021.700722
Maha Vashiralongkorn Thanyaburi Hospital, (2022). Hand out for self-care Chemotherapy Patient. McCormack, V., McKenzie, F., Foerster, M., Zietsman, A., Galukande, M., Adisa, C., Anele, A., Parham, G., Pinder, L.F., Cubasch, H., Joffe, M., Beaney, T., Quaresma, M., Togawa, K., Abedi-Ardekani, B., Anderson, B. O., Schüz, J., & Dos-Santos-Silva, I. (2020). Breast cancer survivaland survival gap apportionment in Sub-Saharan Africa (ABC-DO): A prospective cohort study. The Lancet Global Health, 8(9), e1203–e1212. https://doi.org/10.1016/S2214-109X(20)30261-8
Moffatt, C. J., Franks, P. J., Dohert, D. C., Williams, A. F., Badge, C., Jeffs E., Bosanquet, N., & Mortimer P.S. (2003). Lymphoedema: An underestimated health problem. QJM: An Internatinal Journal of Medicine, 96(10), 731–8. https://doi.org/10.1093/qjmed/hcg126.
National Cancer Institute. (2023). Breast cancer treatment (PDQ®)–Health professional version. Retrieved from https://www.cancer.gov.
National Cancer Institute. (2023). Recommendation for Gene BRCA1/BRCA2 examination in breast cancer patients and direct relative with mutation gene. Retrieved from https://nci.go.th (in Thai)
National Cancer Institute. (2021). Hospital based cancer registry 2021. Retrieved from http://www.nci.go.th. (in Thai)
National Cancer Institute. (2017). CPG for breast cancer screening and treatment. Retrieved from https://nci.go.th. (in Thai)
Ramachanel, Faculty of Medicine Ramathibodi Hospital Mahidol University. (2023). How to care after breast cancer surgery. Retrieved from https://www.rama.mahidol.ac.th. (in Thai)
Promkamsao, N., Thongkrajai, E., & Tangworaphongchai, J. (2015). Experience of young women with breast cancer. Journal of Nursing Science & Health, 38(2), 86-94. (in Thai)
Sancarn, T., & knkthes, T. (2019). Breast cancer literacy in prevention and breast self-examination. EAU Heritage Journal Science and Technology, 13(3), 14–21. (in Thai)
Sinthuwongsanon, D. (2015). The Integration of caring for the end-of-life stage cancer patients by the application of Buddhadhamma in Theravada Buddhasasana. The Journal of Boromarajonani College of Nursing, Nakhonratchasima, 21(1),54-64. (in Thai)
Singer, S., Blettner, M., Kreienberg, R., Janni, W., Wöckel, A., Kühn, T., Felberbaum, R., Flock, F., Schwentner, L., & BRENDA II study group. (2015). Breast cancer patients’ fear of treatment: Results from the multicenter longitudinal study BRENDA II. Breast care (Basel, Switzerland), 10(2), 95–100. https://doi.org/10.1159/000381933
Sung, H., Ferlay, J., & Siegel, R. L. (2021). Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. A Cancer Journal for Clinicians, 71, 209-249. https://doi.org/10.3322/caac.21660
Thai Health Promotion Foundation, Ministry of Public health. (2021). Thai health report 2021. Retrieved from http://www.infocenter.nationalhealth.or.th (in Thai)
Thai Breast Society. (2023). Signs and symptoms of breast cancer. Retrieved from https://www.thaibreast.org. (in Thai)
Thanyarak center, Siriraj Hospital. (2022). Clinical Practice Guidelines (CPG) for diagnosis and treatment of breast cancer. Retrieved From https://thanyarak.or.th (in Thai)
Xiang, W., Wu, C., Wu, H., Fang, S., Liu, N., & Yu, H. (2022). Survival comparisons between breast conservation surgery and mastectomy followed by postoperative radiotherapy in stage I–III breast cancer patients: Analysis of the surveillance, epidemiology, and end results (Seer) program database. Current Oncology, 29(8), 5731–5747. https://doi.org/10.3390/curroncol29080452
Yi, A., Kim, H. H., Shin, H. J., Huh, M. O., Ahn, S.D., & Seo, B. K. (2009). Radiation-induced complications after breast cancer radiation therapy: A pictorial review of multimodality imaging findings. Korean Journal of Radiology, 10(5), 496–507. https://doi.org/10.3348/kjr.2009.10.5.496
Yottavee, W., Kaewkong, N., LowThumma, P., Chidnayee, S., Chaiwongnakpun, C., & Tummee, S. (2019). Adaptation of Woman with Breast Cancer. Boromarajonani College of Nursing, Uttaradit Journal, 11(2), 272-283. (in Thai)