วัณโรคปอด....โรคร้ายใกล้ตัว

บทคัดย่อ

ท่ามกลางการระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา โรคระบาดที่ติดต่อผ่านระบบทางเดินหายใจเป็นส่วนใหญ่ ประชาชนทั่วโลกต่างตระหนักระมัดระวังและป้องกันตนเองจากไวรัสโคโรนา ทำให้หลายคนไม่ได้นึกถึงโรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจอื่น ๆ ที่เป็นอันตรายต่อระบบทางเดินหายใจ และยังส่งผลเสียให้แก่ระบบต่าง ๆ ของร่างกายไม่น้อยกว่าไวรัสโคโรนา เช่น การติดเชื้อวัณโรค ถึงแม้ว่าวัณโรคจะเป็นโรคที่เกิดการระบาดมาอย่างช้านาน แต่จำนวนของผู้ป่วยด้วยโรควัณโรคกลับไม่ได้ลดลง มีแต่จำนวนที่เพิ่มมากขึ้น จากการคาดประมาณขององค์การอนามัยโลกพบว่า ทั่วโลกมีผู้ป่วยวัณโรคประมาณ 10 ล้านคน
และในปี พ.ศ. 2560 (World Health Organization, 2018) และยังพบมีผู้ป่วยเสียชีวิตจากวัณโรคประมาณ 1.6 ล้านคน และยังมีการคาดประมาณว่า 1 ใน 4 ของประชากรโลกติดเชื้อวัณโรคระยะแฝง (LTBI) (Houben & Dodd, 2016) ผู้ที่ติดเชื้อวัณโรคระยะแฝงจะไม่มีอาการและไม่แพร่กระจายเชื้อต่อผู้อื่น แต่มีความเสี่ยงต่อการป่วยเป็นวัณโรค ผู้ติดเชื้อวัณโรคระยะแฝงในกลุ่มผู้ใหญ่ที่มีภูมิคุ้มกันปกติ จะกลายเป็นผู้ป่วยวัณโรค โดยเฉลี่ยร้อยละ 5–10 ในตลอดช่วงอายุ โดยส่วนใหญ่จะป่วยเป็นวัณโรคภายใน 2-5 ปี หลังจากการติดเชื้อวัณโรคครั้งแรก (Comstock, Livesay & Woolper, 1974) ทั้งนี้ในกลุ่มที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ ตัวอย่างเช่น ผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวีจะป่วยเป็น วัณโรค 21 เท่าเมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่มีการติดเชื้อเอชไอวี (World Health Organization, 2018)