ผลการดูแลผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุในระบบบริการปฐมภูมิด้วยกระบวนการ “การทำงานของเภสัชกรในการบำบัดด้านยา”

บทคัดย่อ

          การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบจำนวนปัญหาการใช้ยา ผลลัพธ์ทางคลินิก (ระดับน้ำตาลในเลือด ระดับน้ำตาลสะสมในเม็ดเลือด) และคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยก่อนและหลังการใช้กระบวนการ “การทำงานของเภสัชกรในการบำบัดด้านยา” (Pharmacist’s Workup of Drug Therapy (PWDT))  มาเป็นแนวทางในการบริบาลทางเภสัชกรรม  โดยงานวิจัยนี้เป็นเชิงทดลองเปรียบเทียบก่อนและหลังการได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรม แก่ผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุ  ณ  ศูนย์สุขภาพชุมชนเมืองวัดท้ายตลาด อ.เมือง จ.อุตรดิตถ์ จำนวน 42 ราย ระยะเวลาในการศึกษา 6  เดือน  ผลการศึกษา พบว่า กระบวนการ PWDT ช่วยให้เภสัชกรค้นหาปัญหาจากการใช้ยาทั้งหมด  37  ปัญหา พบว่า จำนวนปัญหาการใช้ยาเฉลี่ยในนัดครั้งที่ 2 เปรียบเทียบกับนัดครั้งที่ 1 และ ครั้งที่ 3 เปรียบเทียบกับนัดครั้งที่ 2 ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P-value .001 และ .02) ตามลำดับ  ผลลัพธ์ทางคลินิก คือ ระดับน้ำตาลสะสมในเม็ดเลือดหลังการศึกษาลดลงจากก่อนการศึกษา .019 ± 1.08 มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์ แต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (P-value .9099)  ส่วนค่าระดับน้ำตาลในเลือดเฉลี่ยในนัดครั้งที่ 4 สูงกว่านัดครั้งที่ 1 โดยต่างกัน 16.12 ± 37.52 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร โดยต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P-value .0004). ผลลัพธ์ในด้านคุณภาพชีวิตโดยใช้แบบประเมิน D-39 ฉบับภาษาไทยมีแนวโน้มที่ดีขึ้นทุกมิติ  ในด้านมิติการควบคุมเบาหวานมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  ทั้งนี้กระบวนการ PWDT เป็นเครื่องมือหนึ่งที่ช่วยในการทำงานของเภสัชกรคลินิกและทีมสหวิชาชีพในบริบทของปฐมภูมิสามารถแก้ไขปัญหาการใช้ยาของผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุได้ การทำงานมีแบบแผนที่ชัดเจน มีเป้าหมายที่เข้ากับบริบทของผู้ป่วย มีความเข้าใจผู้ป่วยและช่วยทำให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้น