ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมการดูแลตนเองและอัตราการกรองของไตในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 – 4

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงบรรยายความสัมพันธ์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมการดูแลตนเองและอัตราการกรองของไตในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 – 4  โดยใช้ทฤษฏีความรอบรู้ด้านสุขภาพเป็นกรอบแนวคิด  กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้เป็นโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 – 4 ที่มารับบริการที่แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลนพรัตน์ราชธานี กรุงเทพมหานคร ระหว่างเดือนพฤษภาคม – มิถุนายน 2561  คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงตามคุณสมบัติที่กำหนด จำนวน 97 ราย  เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพและแบบประเมินพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้เป็นโรคไตเรื้อรัง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติสหสัมพันธ์สเปียร์แมน (Spearman rank order correlation)

          ผลการวิจัยพบว่า  กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการดูแลตนเองโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง คะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ความรอบรู้สุขภาพด้านความเข้าใจ ด้านการเข้าถึงข้อมูล ด้านทักษะการสื่อสารและด้านการรู้เท่าทันสื่ออยู่ในระดับปานกลาง และมีความรอบรู้ด้านสุขภาพด้านการจัดการตนเองและด้านทักษะการตัดสินใจอยู่ในระดับสูง  มีความรอบรู้ด้านสุขภาพที่ไม่เหมาะสม 5 อันดับแรกคือ การรับประทานน้ำในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่  4   การรับประทานน้ำในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่  3 การค้นหาและเลือกแหล่งข้อมูลสุขภาพเกี่ยวกับการปฏิบัติตน  การรับประทานยาสมุนไพรหรืออาหารเสริม และการโน้มน้าวให้บุคคลอื่นยอมรับข้อมูลเกี่ยวกับการปฏิบัติตน โดยความรอบรู้ด้านสุขภาพมีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการดูแลตนเอง และมีความสัมพันธ์ทางลบกับอัตราการกรองของไต 

          ผลการศึกษาสามารถนำไปใช้เป็นข้อมูลแนวทางส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ ในผู้เป็นโรคไตระยะที่ 3- 4 ให้มีพฤติกรรมการดูแลตนเองที่เหมาะสม ชะลอการลดลงของอัตราการกรองของไต ลดการเข้าสู่โรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย