ผลของโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยแถบยางยืดตามทฤษฎีการเรียนรู้ทางปัญญาสังคมต่อความดันโลหิต เส้นรอบเอว ค่าดัชนีมวลกาย และความทนทานของหัวใจและหลอดเลือด ในบุคคลที่มีความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด
คำสำคัญ:
Elastic Band Exercise, Social Cognitive Learning Theory, Persons at Risk for Cardiovascular Diseaseบทคัดย่อ
การวิจัยกึ่งทดลองแบบ 2 กลุ่มวัดผลก่อน-หลังการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบค่าความดันโลหิต เส้นรอบเอว ดัชนีมวลกาย และความทนทานของหัวใจและหลอดเลือดในบุคคลที่มีความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด ระหว่างกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยแถบยางยืดตามทฤษฎีการเรียนรู้ทางปัญญาสังคมและกลุ่มที่ได้รับการดูแลตามปกติ กลุ่มตัวอย่างในการศึกษาคือบุคคลอายุ 35 - 60 ปี ที่มีความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด จำนวน 48 คน แบ่งเป็นกลุ่มศึกษาและกลุ่มเปรียบเทียบกลุ่มละ 24 คน เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไปและข้อมูลด้านสุขภาพ เครื่องมือในการดำเนินการวิจัย ได้แก่ โปรแกรมการออกกำลังกายด้วยแถบยางยืดตามทฤษฎีการเรียนรู้ทางปัญญาสังคม แบบประเมินความพร้อมในการออกกำลังกาย แบบบันทึกความทนทานของหัวใจและหลอดเลือด แบบบันทึกการออกกำลังกาย แถบยางยืด และเครื่องมือประเมินผลลัพธ์ทางสุขภาพ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ Paired t-test, Independent t-test, Wilcoxon Signed Rank Test, McNemar Test และ Chi-square Test ผลการวิจัยพบว่า
1. หลังการได้รับโปรแกรมกลุ่มศึกษามีค่าความดันโลหิตซิสโตลิกและไดแอสโตลิกลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 (t = -3.424, p-value < .001 และ t = -3.903, p-value < .001 ตามลำดับ) ส่วนเส้นรอบเอว ดัชนีมวลกาย ความทนทานของหัวใจและหลอดเลือด เมื่อเปรียบเทียบกับก่อนได้รับโปรแกรม พบว่าไม่แตกต่างกัน
2. หลังการได้รับโปรแกรมฯกลุ่มศึกษามีค่าความดันโลหิตซิสโตลิกและไดแอสโตลิก เส้นรอบเอว และความทนทานของหัวใจและหลอดเลือดดีกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างไม่มีนัยสำคัญ
โปรแกรมการออกกำลังกายด้วยแถบยางยืดตามทฤษฎีการเรียนรู้ทางปัญญาสังคมสามารถลดความดันโลหิตในกลุ่มบุคคลที่มีความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ และทำให้เส้นรอบเอว และความทนทานของหัวใจและหลอดเลือดมีแนวโน้มที่ดีขึ้น
References
Aekplakorn, W, Puckcharern, H., & Satheannoppakao, W. (2021). Report on Survey of Thai People's Health by Physical Examination No. 6 2019 - 2020. Graphic Fonts and Design. (in Thai)
Alves, A. J., Viana, J. L., Cavalcante, S. L., Oliveira, N. L., Duarte, J. A., Mota, J., et al. (2016). Physical activity in primary and secondary prevention of cardiovascular disease: overview updated. World Journal of Cardiology, 8(10), 575-583. doi:10.4330/wjc.v8.i10.575
Ashton, R. E., Tew, G. A., Aning, J. J., Gilbert, S. E., Lewis, L., & Saxton, J. M. (2020). Effects of short-term, medium-term and long-term resistance exercise training on cardiometabolic health outcomes in adults: Systematic review with meta-analysis. British Journal of Sports Medicine, 54(6), 341-348. doi:10.1136/bjsports-2017-098970
Baillot, A., Chenail, S., Polita, N. B., Simoneau, M., Libourel, M., Nazon, E., et al. (2021). Physical activity motives, barriers, and preferences in people with obesity: A systematic review. PLOS ONE, 16(6), e0253114. doi:org/10.1371/journal.pone.0253114
Baker, C.J., & Johnson, N.A. (2019). Exercise in prediabetes and type 2 diabetes moving beyond advice. Endocrinology Today, 8(4), 23-25.
Bandura, A. (1989). Human agency in social cognitive theory. American Psychologist, 44(9), 1175 – 1184. doi.org/10.1037/0003-066X.44.9.1175
Bernárdez-Vázquez, R., Raya-González, J., Castillo, D., & Beato, M. (2022). Resistance training variables for optimization of muscle hypertrophy: An umbrella review. Frontiers in Sports and Active Living, 4, 949021. doi.org/10.3389/fspor.2022.949021
Chen, H., Chen, C., Spanos, M., Li, G., Lu, R., Bei, Y., et al. (2022). Exercise training maintains cardiovascular health: Signaling pathways involved and potential therapeutics. Signal Transduction and Targeted Therapy, 7(1), 306. doi.org/10.1038/s41392-022-01153-1
Chiang Mai Provincial Office, Strategy and Information Work Group for Provincial Development. (2020). Lecture Summary of Chiang Mai Province. Retrieved October 10, 2023 from https://www.chiangmai.go.th/managing/public/D8/8D12Nov2020103220.pdf. (in Thai)
Choi, H. M., Hurr, C., & Kim, S. (2020). Effects of elastic band exercise on functional fitness and blood pressure response in the healthy elderly 17(19), 7144. doi.org/10.3390/ijerph17197144
El-Refaye, G. E., & Younis, H. A. (2019). The effect of 12 weeks of resistive exercises versus aerobic exercises in overweight hypertensive postmenopausal women. Bulletin of Faculty of Physical Therapy, 24(1), 40-48. doi:10.4103/bfpt.bfpt_19_18
García-Mateo, P., García-de-Alcaraz, A., Rodríguez-Peréz, M. A., & Alcaraz-Ibáñez, M. (2020). Effects of resistance training on arterial stiffness in healthy people: A systematic review. Journal of Sports Science & Medicine, 19(3), 444-451. Retrieved October 10, 2023 from https://www.chiangmai.go.th/managing/public/D8/8D12Nov2020103220.pdfhttps://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7429424/pdf/jssm-19-444.pdf
Gómez-Tomás, C., Chulvi-Medrano, I., Carrasco, J. J., & Alakhdar, Y. (2018). Effect of a 1-year elastic band resistance exercise program on cardiovascular risk profile in postmenopausal women. Menopause, 25(9), 1004-1010. doi:10.1097/GME.0000000000001113
Grusec, J. E. (1992). Social learning theory and developmental psychology: The legacies of Robert R. Sears and Albert Bandura. Developmental Psychology, 28(5), 776-786. doi.org/10.1037/0012-1649.28.5.776
Katewongsa, P., Widyastari, D. A., Saonuam, P., Haemathulin, N., & Wongsingha, N. (2021). The effects of the COVID-19 pandemic on the physical activity of the Thai population: Evidence from Thailand's surveillance on physical activity 2020. Journal of Sport and Health Science, 10(3), 341-348. doi.org/10.1016/j.jshs.2020.10.001
Kunno, N. (2021). Myocardial infarction: The health hazard in the working-age population. Journal of Nursing Science Christian University of Thailand, 8(2), 76-92. (in Thai)
Liang, M., Pan, Y., Zhong, T., Zeng, Y., & Cheng, A. S. (2021). Effects of aerobic, resistance, and combined exercise on metabolic syndrome parameters and cardiovascular risk factors: A systematic review and network meta-analysis. Reviews in Cardiovascular Medicine, 22(4), 1523-1533. doi.org/10.31083/j.rcm2204156
Marcos-Pardo, P. J., Orquin-Castrillón, F. J., Gea-García, G. M., Menayo-Antúnez, R., González-Gálvez, N., de Souza Vale, R. G., et al. (2019). Effects of a moderate-to-high intensity resistance circuit training on fat mass, functional capacity, muscular strength, and quality of life in elderly: A randomized controlled trial. Scientific Reports, 9(1), 7830. doi:10.1038/s41598-019-44329-6
Martbandit, C. (2017). The effectiveness of using elastic resistance band and SKT meditation therapy to promote health care behavior of truck drivers. Udonthani Hospital Medical Journal, 25(1), 1-10. (in Thai)
Ministry of Public Health. (2014). Handbook for Assessing and Managing Risk for Cardiovascular Disease. Agricultural Cooperatives Association of Thailand. (in Thai)
Ministry of Public Health. (2017). Manual for Assessing the Risk of Ischemic Heart Disease and Cerebrovascular Disease (Paresis, Paralysis) for Village Health Volunteers (VHVs). (2nd ed). Agricultural Cooperatives Association of Thailand. (in Thai)
National Statistical Office, Ministry of Digital Economy and Society. (2021). Survey of Behavior in Population Health 2021. (in Thai) Retrieved October 10, 2023 from https://www.trc.or.th/th/attachments/article/618/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B9%88%202564.pdf
Paluch, A. E., Boyer, W. R., Franklin, B. A., Laddu, D., Lobelo, F., Lee, D. C., et al. (2024). Resistance exercise training in individuals with and without cardiovascular disease: 2023 update: A scientific statement from the American heart association. Circulation, 149(3), e217-e231. doi:10.1161/CIR.0000000000001189.
Promsong, A., Wang-ae, A., Thongwiset, K., Chaturapittaponrat, C., & Suwannit, W. (2019). Less physical activity and inappropriate food consumption were risk factors for diabetes mellitus and hypertension among risk group in Khokkhian subdistrict, Mueang district, Narathiwat province. Princess of Naradhiwas University Journal, 11(1), 50-63. (in Thai)
Riebe, D., Liguori, G. K., Ehrman, J.K., & Magal M. (2018). ACSM’s Exercise Testing and Prescription. 10th ed. Wolters Kluwer; Philadelphia.
Saguansuk, P., & Mekrungrongwong, S. (2022). The effectiveness of a self-efficacy building program on stroke prevention behaviors among elderly patients with chronic illness in Khlong Khulng district, Kampaengphet province. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 9(2), 122-135. (in Thai)
Sanchis-Gomar, F., Lavie, C. J., Marín, J., Perez-Quilis, C., Eijsvogels, T. M., O’Keefe, J. H., et al. (2022). Exercise effects on cardiovascular disease: From basic aspects to clinical evidence. Cardiovascular Research, 118(10), 2253-2266. doi:10.1093/cvr/cvab272
Schroeder, E. C., Franke, W. D., Sharp, R. L., & Lee, D. C. (2019). Comparative effectiveness of aerobic, resistance, and combined training on cardiovascular disease risk factors: A randomized controlled trial. PLOS ONE, 14(1), e0210292. doi:10.1371/journal.pone.0210292
Shamizadeh, T., Jahangiry, L., Sarbakhsh, P., & Ponnet, K. (2019). Social cognitive theory-based intervention to promote physical activity among prediabetic rural people: A cluster randomized controlled trial. Trials, 20(1), 98. doi.org/10.1186/s13063-019-3220-z
Singnoi, C., Julmet, P., & Tangthongchai, P. (2015). The Development of Apply Elastic Tube Exercise Program for Chronically Ill Older Adults. (in Thai) Retrieved October 10, 2023 from https://buuir.buu.ac.th/bitstream/1234567890/1895/1/2560_081.pdf
Son, W. M., & Park, J. J. (2021). Resistance band exercise training prevents the progression of metabolic syndrome in obese postmenopausal women. Journal of Sports Science and Medicine, 20(2), 291-299. doi:10.52082/jssm.2021.291
Suksom, D. (2018). Exercise for Health. Bangkok: Chulalongkorn University. (in Thai)
Tetik, S., & Sevin, D. (2019). The Investigation of the effects of 9-week elastic band exercises on physical parameters. Sportif Bakis Spor ve Egitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 288-94. doi:10.20463/pan.2020.0007
Thinchana, N., Naka, K., & Srikaew, M. (2018). Effects of home exercise promoting program using a stretched rubber band on the physical fitness of the elderly. Prince of Songkla Nursing Journal, 38(2), 70-78. (in Thai)
Thongpod, P., & Manasathitpong, N. (2021). The effectiveness of perceived self-efficacy enhancing program on health outcomes of hypertensive patients. Eastern University of Management and Technology Academic Journal, 18(2), 261-276. (in Thai)
Yuan, X., Dai, X., Liu, L., Hsue, C., Miller, J. D., Fang, Z., et al. (2020). Comparing the effects of 6 months aerobic exercise and resistance training on metabolic control and β‐cell function in Chinese patients with prediabetes: A multicenter randomized controlled trial. Journal of Diabetes, 12(1), 25-37.
Urairerkkul, C. (2019). Assessment of Readiness for Exercise. Retrieved October 10, 2023 from http://doh.hpc.go.th/bs/issueDisplay.php?id=186&category=A04&issue=Physical%20Activity. (in Thai)
World Health Organization. (2021). Cardiovascular Diseases (CVDs). Retrieved October 10, 2023 from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2025 วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารเครือข่าย วิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการหรือเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและวิทยาลัยการสาธารณสุขภาคใต้ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
2. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้
