ผลของรูปแบบการป้องกันการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ต่อความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมการป้องกันการเกิดโรคเบาหวานในวัยรุ่นกลุ่มเสี่ยง จังหวัดสุราษฎร์ธานี
คำสำคัญ:
โรคเบาหวานชนิดที่ 2, ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, พฤติกรรมการป้องกันโรคเบาหวาน, วัยรุ่นกลุ่มเสี่ยงบทคัดย่อ
การวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดก่อนและหลังการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบคะแนนความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันการเกิดโรคเบาหวานของวัยรุ่นกลุ่มเสี่ยงจากโรงเรียนในจังหวัดสุราษฎร์ธานี จำนวน 100 คน กลุ่มทดลอง จำนวน 50 คน กลุ่มควบคุม จำนวน 50 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย รูปแบบการป้องกันการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในเด็กวัยรุ่นกลุ่มเสี่ยง คู่มือบันทึกสุขภาพ I Can DO แบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพและแบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกัน
การเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ตรวจสอบความตรงของเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน ได้ค่าดัชนี
ความสอดคล้องรายข้ออยู่ระหว่าง .67 - 1.00 และการหาความเชื่อมั่นได้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของ
ครอนบาค เท่ากับ .80 และ .82 วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติ Paired t-test และ Independent t-test ผลการวิจัยพบว่า
1. คะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 หลังการใช้รูปแบบฯ สูงกว่าก่อนการใช้รูปแบบฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 (t = 11.10, p-value < .001, t = 6.16, p-value < .001) ตามลำดับ
2. คะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 หลังการใช้รูปแบบฯ กลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 (t = 5.56, p-value < .001, t = 4.80, p-value < .001) ตามลำดับ
รูปแบบการป้องกันการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 สามารถเพิ่มความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันการเกิดโรคเบาหวานในวัยรุ่นกลุ่มเสี่ยงได้ ซึ่งจะส่งผลให้วัยรุ่นกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดี
References
Bureelerd, O., Songserm, N., & Charoenbut, P. (2018). Behavior modification model for preventing type 2 diabetes in primary school students, Huachiew Chlermprakiet Science and Technology Journal, 4(2), 20-29. (in Thai)
Calabria, A. (2024). Diabetes Mellitus in Children and Adolescents. Retrieved July 3, 2024 from https://www.msdmanuals.com/professional/pediatrics/endocrine-disorders-in-children/diabetes-mellitus-in-children-and-adolescents.
Choojai, R., Boonsiri, C., & Patcheep, K. (2021). Effects of a health literacy enhancement program for COVID-19 prevention on health literacy and prevention behavior of COVID-19 among village health volunteers in Don Tako sub-district, Mueang district, Ratchaburi province. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 8(1), 250-262. (in Thai)
Department of Disease Control. (2023). Annual Report 2023. Bangkok: Aksorn Graphic and Design Publishing. (in Thai)
Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A.G., & Buchner, A. (2007). G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behavior Research Methods, 39, 175-191.
Fleary, S. A., Joseph, P., & Pappagianopoulos, J. E. (2018). Adolescent health literacy and health behaviors: A systematic review. Journal of Adolescence, 62, 116–127. doi.org/10.1016/j.adolescence.2017.11.010
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2019). Multivariate Data Analysis. (8th ed.). Pearson: Upper Saddle River.
International Diabetes Federation. (2021). IDF Diabetes Atlas - 10th edition. Retrieved November 10, 2023 from www.diabetesatlas.org. (in Thai)
Jewsuebpong, W., Lekphet, K., Nawamawat, J., & Wanjan, P. (2022). The effect of health literacy on glycemic control among diabetes type II patients. Research and Development Health System Journal, 15(3), 30-43. (in Thai)
Kaewboran, S., Samartkit, N., & Masingboon, K. (2019). Factors predicting diabetes prevention behaviors among adolescents at risk for type II diabetes in Samutprakan. Journal of Nursing and Health Care, 37(2), 218-227. (in Thai)
Marciano, L., Camerini, A. L., & Schulz, P. J. (2019). The role of health literacy in diabetes knowledge, self-care, and glycemic control: A meta-analysis. Journal of General Internal Medicine, 34(6), 1007–1017. doi.org/10.1007/s11606-019-04832-y
Moungkum, S., Srisopa, P., Kunsongkeit, W., Ponpinij P., Wiseso, W., Chantamit-O-Pas, C., & Deerochanawong, C. (2020). Factors influencing microvascular complications among persons with type 2 diabetes. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University, 28(2), 74-84. (in Thai)
Nantarakchaikul, P. (2015). Children with diabetes mellitus in Suratthani hospital. Region 11 Medical Journal, 29(3), 353-364. (in Thai)
No-in, K. (2017). Overweight and obesity among Thai school-aged children and adolescents. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 18(Supplement), 1-8. (in Thai)
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International, 15(3), 259–267.
Nutbeam, D. (2008). The evolving concept of health literacy. Social Science & Medicine, 67(12), 2072-2078.
Pinhas-Hamiel, O., & Zeitler, P. (2023). Type 2 Diabetes in Children and Adolescents- A Focus on Diagnosis and Treatment. Retrieved February 15, 2024 from https://www.ncbi.nlm.nih.gov /books/NBK597439/
Phormpayak, D., Thongrat, Y., Limkamontip, S., & Chidnayee, S. (2019). Self-Management Experience of Adolescent Patients with Diabetic Mellitus. Songklanagarind Journal of Nursing, 39(4), 63-72. (in Thai)
Rabin, N. (2023). November 14, World Diabetes Day. Faculty of Medicine, Chiang Mai University. Retrieved November 26, 2023 from https://www.cmu.ac.th/th/article/1516e9d1-9cb9-40fa-ba98-9285046ddfe6
Saentecha, P., & Lamluk, P. (2020). The effectiveness of a program for health literacy development in the patients with type 2 diabetes. Thai Journal of Health Education, 43(2), 150-164. (in Thai)
Sila-Ngam, W. (2018). Dangers of smartphone addiction. Journal of Health Sciences and Wellness, 22(43-44), 193-204. (in Thai)
Stufflebeam, D. L., & Shinkfield, A. J. (2007). Evaluation Theory, Models and Applications. San Francisco: Jossey-Bass.
Techakanta, P., Tamdee, D., & Sripetchwandee, N. (2024). The effects of a food literacy program on eating behaviors among adults with uncontrolled hypertension in a local community. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 11(3), e268776. (in Thai)
The Royal College of Physicians of Thailand, Diabetes Association of Thailand under The Patronageof Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn, The Endocrine Society of Thailand, Department of Medical Services, National Health Security Office. (2023). DiaClinical Practice Guideline for Diabetes 2023. Bangkok: Sri Muang Printing. (in Thai)
Wangpitipanit, S., Terathongkum, S., & Pakpayak, M. (2017). Effects of a RANS 30 exercise program on diabetic preventive behavior, body mass index, and capillary blood glucose in persons with pre-diabetes. Ramathibodi Nursing Journal, 23(3), 358-370. (in Thai)
Wijitraphan, T. (2020). Effectiveness of health literacy and health behavior promoting program in risk group of diabetes mellitus at Thung Siao primary care cluster, Sanpatong district, Chiangmai province. Journal of Health Science, 29(4), 618-624. (in Thai)
Xu, H., & Verre, M. C. (2018). Type 2 diabetes mellitus in children. American Family Physician,98(9), 590-594.
Ya-in, B. (2021). The effects of health literacy enhancement program on self-care behaviors of patients with uncontrolled diabetes type II, chumsaeng Hospital in Nakhonsawan Province Sawanpracharak Medical Journal, 18 (1), 35-48. (in Thai)
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2025 วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารเครือข่าย วิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการหรือเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและวิทยาลัยการสาธารณสุขภาคใต้ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
2. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้
