ปัจจัยที่ส่งผลต่อการบาดเจ็บรุนแรงของผู้ประสบอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
คำสำคัญ:
ความรุนแรงของการบาดเจ็บ, การบาดเจ็บรุนแรง, อุบัติเหตุจราจร, อุบัติเหตุรถจักรยานยนต์, ชนท้ายบทคัดย่อ
การศึกษาข้อมูลย้อนหลังเชิงวิเคราะห์แบบตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะประชากรและสภาพการณ์การเกิดอุบัติเหตุของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ และปัจจัยที่ส่งผลต่อการบาดเจ็บรุนแรงจากอุบัติเหตุของผู้ใช้รถจักรยานยนต์ อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ของผู้บาดเจ็บจากอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ชนกับยานพาหนะอื่น ซึ่งเข้ารับการตรวจรักษาที่นิติเวชคลินิก โรงพยาบาลหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ระหว่างวันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2566 ถึง 29 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567 จำนวน 257 คน เก็บรวมรวบข้อมูลด้วยแบบบันทึกข้อมูล ปัจจัยส่วนบุคคล ปัจจัยสภาพแวดล้อม ปัจจัยด้านการบาดเจ็บ และระดับความรุนแรงของการบาดเจ็บ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติถดถอยโลจิสติกพหุตัวแปร ผลการวิจัยพบว่า
1. ผู้บาดเจ็บ 257 คน เพศชายร้อยละ 52.1 เพศหญิงร้อยละ 47.9 อายุเฉลี่ย 34.07 ± 17.40 ปี เป็นผู้ขับขี่ร้อยละ 83.3 ไม่สวมหมวกนิรภัยร้อยละ 70.8 อุบัติเหตุร้อยละ 42.8 เกิดช่วงเวลา 08:31 -16:30 น. ร้อยละ 62.6 เป็นอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ชนทางด้านหน้ากับรถคู่กรณี รถคู่กรณีร้อยละ 55.6 เป็นรถยนต์สี่ล้อ ผู้บาดเจ็บร้อยละ 88.3 มาโรงพยาบาลด้วยรถฉุกเฉินหรือบุคลากรทางการแพทย์ โดยพบเป็นผู้บาดเจ็บรุนแรง (ISS ≥ 16) จำนวน 35 คน (ร้อยละ 13.6)
2. ปัจจัยที่ส่งผลต่อการบาดเจ็บรุนแรง ได้แก่ เพศชาย 2.33 เท่า (ORadj=2.33, 95%CI: 1.03 -5.27) เมื่อเทียบกับเพศหญิง ผู้บาดเจ็บที่อายุระหว่าง 20 ถึง 59 ปี และผู้บาดเจ็บที่อายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป 8.59 เท่า (ORadj = 8.59, 95%CI: 1.89 - 38.90) และ 28.09 เท่า (ORadj = 28.09, 95%CI: 5.19 -151.97) ตามลำดับ เมื่อเทียบกับผู้บาดเจ็บที่อายุน้อยกว่า 20 ปี การไม่สวมหมวกนิรภัย 7.08 เท่า (ORadj = 7.08, 95%CI: 2.01 - 24.95) เมื่อเทียบกับผู้ที่สวมหมวกนิรภัย และผู้บาดเจ็บซึ่งขับขี่หรือซ้อนท้ายรถจักรยานยนต์ไปชนท้ายยานพาหนะอื่น 2.87 เท่า (ORadj = 2.87, 95%CI: 1.01 - 8.14) เมื่อเทียบกับไปชนทางด้านหน้ากับยานพาหนะอื่น
ดังนั้น การตรวจวินิจฉัยและให้การรักษาผู้บาดเจ็บจากอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ในห้องฉุกเฉิน บุคลากรผู้เกี่ยวข้องควรมีการตระหนักถึงปัจจัยที่อาจส่งผลให้ผู้บาดเจ็บมีการบาดเจ็บรุนแรงร่วม ได้แก่ เพศชาย อายุ การไม่สวมหมวกนิรภัยขณะประสบอุบัติเหตุ และลักษณะการชน อีกทั้งควรสนับสนุนให้มีการสวมหมวกนิรภัยแบบเต็มใบซึ่งเป็นปัจจัยป้องกันการเกิดการบาดเจ็บรุนแรงของสมองซึ่งเป็นสาเหตุให้เสียชีวิตมากในอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์
References
Baru, A., Azazh, A., & Beza, L. (2019). Injury severity levels and associated factors among road traffic collision victims referred to emergency departments of selected public hospitals in Addis Ababa, Ethiopia: the study based on the Haddon matrix. BMC Emergency Medicine, 19(1), 2. doi:10.1186/s12873-018-0206-1
Bolandparvaz, S., Yadollahi, M., Abbasi, H. R., & Anvar, M. (2017). Injury patterns among various age and gender groups of trauma patients in southern Iran: A cross-sectional study. Medicine (Baltimore), 96(41), e7812. doi:10.1097/MD.0000000000007812
Brockhus, L. A., Liasidis, P., Lewis, M., Jakob, D. A., & Demetriades, D. (2023). Injury patterns and outcomes in motorcycle driver crashes in the United States: The effect of helmet use. Injury, 111196. doi:10.1016/j.injury.2023.111196
Department of Disease Control. (2017). Condensed Chart (AIS 85). Retrieved February 20, 2024 from https://ddc.moph.go.th/uploads/ckeditor2//files/CONDENSED_CHART%20_AIS_85_ EB%20(1).pdf (in Thai)
Department of Trauma and Emergency Medicine, Phramongkutklao Hospital. (2024). PMK Trauma Registry Report 2023. Retrieved September 28, 2024 from https://www.pmk.ac.th/images/stories/dataemer/PMK_Trauma_RegistryMajor_Data2023.pdf. (in Thai)
Dimaio, V. J. M., & Molina, D. K. (2022). DIMAIO’s Forensic Pathology (3rd ed.). CRC PRESS.
Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A. G., & Buchner, A. (2007). G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behavior Research Methods, 39(2), 175-191.
Gopinath, B., McMahon, C. M., Burlutsky, G., & Mitchell, P. (2016). Hearing and vision impairment and the 5-year incidence of falls in older adults. Age Ageing, 45(3), 409-414. doi:10.1093/ageing/afw022
Hsieh, C. H., Liu, H. T., Hsu, S. Y., Hsieh, H. Y., & Chen, Y. C. (2017). Motorcycle-related hospitalizations of the elderly. Biomedical Journal, 40(2), 121-128. doi:10.1016/j.bj.2016.10.006
Kanitpong, K., Jensupakarn, A., Dabsomsri, P., & Issalakul, K. (2024). Characteristics of motorcycle Crashes in Thailand and factors affecting crash severity: Evidence from in-depth crash investigation. Transportation Engineering, 16, 100227. doi:10.1016/j.treng.2024.100227
Lam, C., Pai, C. W., Chuang, C. C., Yen, Y. C., Wu, C. C., Yu, S. H., et al. (2019). Rider factors associated with severe injury after a light motorcycle crash: A multicentre study in an emerging economy setting. PLoS One, 14(6), e0219132. doi:10.1371/journal.pone.0219132
Lin, H. Y., Li, J. S., Pai, C. W., Chien, W. C., Huang, W. C., Hsu, C. W., et al. (2022). Environmental factors associated with severe motorcycle crash injury in university neighborhoods: A multicenter study in Taiwan. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(16). doi:10.3390/ijerph191610274
Otăt, O., Dumitru, I., Otăt, V., Matei, L., & Tutunea, D. (2019). Study regarding the impact between a vehicle and a two-wheel vehicle. The 30th SIAR International Congress of Automotive and Transport Engineering, 383–391. doi:10.1007/978-3-030-32564-0_45
Padilla Colon, C. J., Molina-Vicenty, I. L., Frontera-Rodriguez, M., Garcia-Ferre, A., Rivera, B. P., Cintron-Velez, G., et al. (2018). Muscle and bone mass loss in the elderly population: Advances in diagnosis and treatment. Journal of Biomedical Science (Syd), 3, 40-49. doi:10.7150/jbm.23390
Prajongkha, P., Kanitpong, K., & Jensupakarn, A. (2023). Factors contributing to the severity of motorcycle rear-end crashes in Thailand. Traffic Injury Prevention, 24(1), 89-93.
doi:10.1080/15389588.2022.2127320
Sae-Tae, N., Lim, A., & Dureh, N. (2020). Determinants of severe injury and mortality from road traffic accidents among motorcycle and car users in Southern Thailand. Int J Inj Contr Saf Promot, 27(3), 286-292. doi:10.1080/17457300.2020.1774616
Sapsirisavat, V., & Mahikul, W. (2021). Drinking and night-time driving may increase the risk of severe health outcomes: A 5-year retrospective study of traffic injuries among international travelers at a university hospital emergency center in Thailand. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(18). doi:10.3390/ijerph18189823
Saukko, P. & Knight, B. (2015). Knights Forensic Pathology (4th ed.). CRC Press.
Spitz, W. U., Diaz, F. J., & Fisher, R. S. (2020). Spitz and Fisher’s Medicolegal Investigation of Death:
Guidelines for the Application of Pathology to Crime Investigation. Springfield, IL: Charles C. Thomas, Publisher, Ltd.
Tabary, M., Ahmadi, S., Amirzade-Iranaq, M. H., Shojaei, M., Sohrabi Asl, M., Ghodsi, Z., et al. (2021). The effectiveness of different types of motorcycle helmets - A scoping review. Accident Analysis & Prevention, 154, 106065. doi:10.1016/j.aap.2021.106065
Thai Road Safety Collaboration. (2023). Cumulative Death Statistics in Thailand 2023. Retrieved February 16, 2024 from https://www.thairsc.com. (in Thai)
Urrechaga, E. M., Kodadek, L. M., Bugaev, N., Bauman, Z. M., Shah, K. H., Abdel Aziz, H., et al. (2022). Full-face motorcycle helmets to reduce injury and death: A systematic review, meta-analysis, and practice management guideline from the Eastern Association for the Surgery of Trauma. The American Journal of Surgery, 224(5), 1238-1246. doi:10.1016/j.amjsurg.2022.06.018
Van Ditshuizen, J. C., Sewalt, C. A., Palmer, C. S., Van Lieshout, E. M. M., Verhofstad, M. H. J., Hartog, D. D., et al. (2021). The definition of major trauma using different revisions of the abbreviated injury scale. Scandinavian Journal of Trauma Resuscitation and Emergency Medicine, 29(1), 71. doi:10.1186/s13049-021-00873-7
Vanlaar, W., Mainegra Hing, M., Brown, S., McAteer, H., Crain, J., & McFaull, S. (2016). Fatal and serious injuries related to vulnerable road users in Canada. Journal of Safety Research, 58, 67-77. doi:10.1016/j.jsr.2016.07.001
World Health Organization. (2023). Global Status Report on Road Safety 2023. Retrieved February 16, 2024 from https://www.who.int/publications/i/item/9789240086517.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารเครือข่าย วิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการหรือเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและวิทยาลัยการสาธารณสุขภาคใต้ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
2. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้
