การพัฒนาชุมชนต้นแบบสุขภาวะด้วยการประสานพลังทุนชุมชน

ผู้แต่ง

  • พัทธวรรณ ชูเลิศ คณะศึกษาศาสตร์และพัฒนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน
  • ประสงค์ ตันพิชัย คณะศึกษาศาสตร์และพัฒนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน
  • สันติ ศรีสวนแตง คณะศึกษาและพัฒนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน

คำสำคัญ:

การพัฒนาชุมชนต้นแบบ, สุขภาวะ, การประสานพลัง , ทุนชุมชน

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสุขภาวะพื้นฐานของชุมชนตำบลนราภิรมย์ 2) ศึกษาทุนชุมชนเพื่อการพัฒนาชุมชนสุขภาวะ และ 3) ศึกษาการประสานพลังของทุนชุมชนเพื่อการพัฒนาชุมชนต้นแบบสุขภาวะ ดำเนินการวิจัย 3 ขั้นตอน คือ 1) เก็บข้อมูลสุขภาวะพื้นฐานชุมชนกับคนในชุมชน 400 คน สุ่มตัวอย่างแบบแบ่งกลุ่ม เครื่องมือเป็นแบบสอบถามได้ค่า IOC เท่ากับ .67 – 1.00 และค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคเท่ากับ .87 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา 2) ศึกษาทุนชุมชนเพื่อการพัฒนาชุมชนสุขภาวะในตำบลนราภิรมย์ กลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง 29 คน เครื่องมือเป็นแบบสอบถามกึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา 3) การประสานพลังของทุนชุมชนด้วยกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง 41 คน เลือกแบบเจาะจง เครื่องมือใช้การสังเกต การสนทนา แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหาและสถิติพื้นฐาน ผลการวิจัยพบว่า

1. สุขภาวะพื้นฐานของชุมชนตำบลนราภิรมย์ พบว่า สุขภาวะพื้นฐาน 4 ด้าน ได้แก่ กาย จิต สังคมและปัญญาอยู่ในระดับดี (M = 4.02, SD = 0.87)

2. ทุนชุมชนเพื่อการพัฒนาชุมชนสุขภาวะ พบว่า ทุนชุมชนเพื่อการพัฒนาสุขภาวะของตำบลนราภิรมย์ ประกอบด้วย ทุนมนุษย์ ทุนสังคม ทุนกายภาพ ทุนธรรมชาติ และทุนการเงิน

3. การประสานพลังของทุนชุมชนเพื่อการพัฒนาชุมชนต้นแบบสุขภาวะ ด้วยกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการ เกิดกิจกรรมทั้งสิ้น 3 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรม “ธนาคารขยะ” “ร่วมใจพัฒนา ใส่ใจถิ่นเกิด” “พัฒนาชุมชนต้นแบบสุขภาวะดี ตามวิถีนราภิรมย์” ผลความพึงพอใจโดยภาพรวมของแต่ละกิจกรรมอยู่ในระดับมาก (M = 4.25, SD = 0.94; M = 4.07, SD = 0.26; M = 4.25, SD = 0.94) ตามลำดับ กิจกรรมส่งผลให้ประชาชนในชุมชนตระหนักถึงความสำคัญของการแยกขยะและเกิดการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในการดูแลสุขภาพของประชาชนในชุมชน

ข้อเสนอแนะ การประสานพลังของทุนชุมชนเพื่อการพัฒนาชุมชนต้นแบบสุขภาวะ มีทุนมนุษย์เป็นกลไกหลักในการขับเคลื่อน ดังนั้น ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องควรพัฒนาศักยภาพทุนมนุษย์ มุ่งเน้นกระบวนการให้มีความรู้ ทักษะ และทัศนคติที่ดีต่อการประสานพลังเพื่อการพัฒนาชุมชนต้นแบบสุขภาวะสู่การเป็นชุมชนสุขภาพดีอย่างยั่งยืน

References

Bunsu, A. (2016). Developing the teaching process for graduated students through coordination of family, school and community based on epstein approach. Journal of Education Studies, 44(3), 251–266. (in Thai)

Buzzell, Robert D. & Gale, Bradley T. (1987). The PIMS Principles: Linking Strategy to Performance. New York: Free Press.

Chaiyachen, J., Unaromlert, T., & Paiwithyasiritham, C. (2017). The application of social capital development model to promote creative tourism industry of Klong Roi Sai. Veridian E- Journal, 10(2), 2039- 2055. (in Thai)

Chakraphan, S. (2015). Environment and Mental Health. Retrieved February 10, 2022 from www.healthcarethai.com. (in Thai)

Chantorn, C. (2024). The propulsion of environmental health to promate a healthy city through the coordination of the network of village health volunteer leaders, public and private organizations: Wat Kaew Subsistrict health promotion hospital. Journal of Mcu Nakhondhat, 11(7), 225-236. (in Thai)

Christos, N., Dimitris, K., Athanasios, B., Marousa, P., Zoi, Z., & Soris-Eva, B. (2022). Recommendations for physical activity in the elderly population: A scoping review of guidelines. Journal Frailty Sarcopenia Falls, 7(1), 18–28. (in Thai)

Dissara, W. & Rueangphut, P. (2020). Effects of specific exercise programs on Health status of public health volunteers in the community. Mahachula Nakorn News Journal, 7(6), 207-216. (in Thai)

Dongkwey, C., Changchai, A., Poonsri, W. & Suwan, S. (2024). Development of recreational Innovation for youth tour leaders in the 'New Normal' community through the harmonization of community power. Journal of Sustainable Tourism Development, 6(1), 55-68. (in Thai)

Jearajit, C., Promjittiphong, C., Soonsinpai, T., Panyachit, S., & Wanitchanon, P. (2022). Social innovation and the method of developent for sustainable community livelihood network. Journal of MCU Social Science Review, 11(2), 1-14. (in Thai)

Kanata,P. & Inkum D. (2016). Human capital development, human resources, new ideas. Journal of Innovation and Management: SuanSunandha RajabhatUniversity, 1(1) 62-70. (in Thai)

Krasang, F. (2018). Community Capital and the Participatory Process Towards Becoming a Self-Reliant Community: Study. Comparison between Rang Wai and Nong Sarai Communities, Phanom Thuan District, Kanchanaburi Province. Doctor of Philosophy Rangsit University. (in Thai)

Likert, R. (1967). The Human Organization: Its Management and Value. New York: McGraw-Hill.

Narapirom Subdistrict Administrative Organization. (2023). Community Health Information in Narapirom Subdistrict. Retrieved April 19,2020 from https://naraphirom.go.th/. (in Thai)

Office of the Health Promotion Fund. (2014). Course Principles of Social Development Condition Retrieved October 22, 2019 from www.thaihealth.or.th/Announcement/54/Course%20” Course Developing a healthy society”.html. (in Thai)

Physical Activity and Health Division (2019). Promoting Mental Health Proof Concept and Guidelines. Bangkok: Systemic innovation development plan for mental health promotion. (in Thai)

Ratanavilaisakul, R. (2015). Physical, Social, and Mental Health of People in the Pracha Uthit Community 76 (Under Bridge Community Zone 1), Bang Mot Subdistrict, Thung Khru District, Bangkok. In Proceeding of the 53rd Kasetsart University Academic Conference, Humanities and Social Sciences. (in Thai)

Ratchapolsit, A. & Dhammasaccakarn, T. (2018). Dynamics of savings for production group network with people and sustainable communities development. Journal of Social Work, 26(1), 34-62. (in Thai)

Saeagnet, B & Chaisuwan, S. (2022). Synergistic leadership and relationship with the community of school directors under the Samutprakarn secondary education service area office. Journal of Educational Review Faculty of Education in MCU, 9(3), 307–320. (in Thai)

SanarmkateandNittaya, T. & Kabjan, N. (2022). Guidelines for strengthening community capital to determine success factors at Uttaradit province. The Journal of Research and Academics, 5(1), 129-144. (in Thai)

Sindhu, S. (2018). Health System for Caring Patients with Chronic Illness. (2nd ed.). Bangkok: Wattanakranpim. (in Thai)

Thongruang, P., Lertgrai, P., & Noothongkeaw, K. (2017). The community model for sustainable learning. Nakkhabut Paritat Journal, 9(2), 192-205. (in Thai)

Thongwachira, C. Thophon, S., Theanworrakant, N., Charoenpul, S., Songdach, C., Kijnate, N., et al. (2018). Community well-being on a basis of community capacity and network partners' participation: A case study of Thasadet communities, Muang district, Suphanburi province. Princess of Naradhiwan university Journal of Humanities and Social Sciences, 5(Special edition), 51-61. (in Thai)

Wauters, Y. & Tiparat, W. (2019). Health promotion competency and practice among nurses In primary care services, southern region of Thailand. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 6(3), 41-52. (in Thai)

Yamane. (1967). Statistic: An Introductory Analysis. New York: Harper & Row.

Yusamran, P. P. & Neawheangtham, R.K. (2018). The model development of social capital management in community sustainable development. Panyapiwat Journal, 10(2), 187-199. (in Thai)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-11-07