ผลของการบริบาลทางเภสัชกรรมโดยใช้รูปแบบการจัดการผู้ป่วยรายกรณี ต่อการชะลอการเสื่อมของไตในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง
คำสำคัญ:
โรคไตเรื้อรัง, การบริบาลทางเภสัชกรรม, การจัดการผู้ป่วยรายกรณีบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุมนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลของการให้การบริบาลทางเภสัชกรรมต่อผลลัพธ์ทางคลินิกและผลลัพธ์ด้านการดูแลผู้ป่วยในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 หรือ 4 เริ่มเก็บข้อมูลในเดือน พฤศจิกายน 2564 – กรกฎาคม 2565 จำนวนผู้ป่วย 124 ราย แบ่งเป็นกลุ่มที่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรม กลุ่มทดลอง 62 ราย และกลุ่มที่ได้รับตามมาตรฐาน กลุ่มควบคุม 62 ราย โดยโปรแกรมการให้การบริบาลทางเภสัชกรรมโดยใช้รูปแบบการจัดการผู้ป่วยรายกรณี ประกอบด้วย การค้นหาปัญหาจากการใช้ยา การปรับขนาดยา การให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้ยา โรคไตเรื้อรังและการปฏิบัติตน การส่งขอคำปรึกษาทีมสหวิชาชีพ โดยวัดผลลัพธ์ด้านคลินิก ได้แก่ ค่าการทำงานของไต ค่าความดันโลหิต ในขณะที่ผลลัพธ์ด้านการดำเนินการวัดคุณภาพชีวิต การวัดความรู้ การประเมินความร่วมมือในการใช้ยา และการค้นหาและแก้ไขปัญหาจากการใช้ยา วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Paired t-test และ Independent t-test ในการเปรียบเทียบผลก่อนและหลังการให้การบริบาลทางเภสัชกรรม และการเปรียบเทียบระหว่างกลุ่ม ตามลำดับ ในกลุ่มที่มีการกระจายตัวข้อมูลไม่ปกติใช้สถิติ Wilcoxon Signed Ranks Test ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลลัพธ์ทางคลินิกพบว่าค่าการทำงานของไต (eGFR) ในกลุ่มทดลองเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม (p-value < .05) ในขณะที่การเปลี่ยนแปลงค่า SCr ไม่ได้มีความแตกต่างระหว่างทั้งสองกลุ่ม แต่อย่างไรก็ตามเมื่อเสร็จสิ้นการศึกษาพบค่า SCr ของกลุ่มทดลองมีระดับลดลง ในขณะที่กลุ่มควบคุมเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ซึ่งแสดงให้เห็นภาวะการทำงานที่แย่ลงของไต
2. ผลลัพธ์การดำเนินการในประเด็นคุณภาพชีวิตความรู้เรื่องโรคและยา ความร่วมมือจากการใช้ยา และสามารถตรวจจับและแก้ไขปัญหาจากการใช้ยาของกลุ่มทดลองเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001
การให้การบริบาลทางเภสัชกรรมรูปแบบการจัดการผู้ป่วยรายกรณีช่วยให้ผู้ป่วยมีส่วนช่วยให้ผู้ป่วยมีความรู้เรื่องยาเพิ่มขึ้นและลดปัญหาจากการใช้ยา ซึ่งส่งผลต่อผลลัพธ์ทางคลินิก การชะลอการเสื่อมของไต และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
References
Belaiche, S., Romanet, T., Allenet, B., Calop, J. & Zaoui, P. (2012). Identification of Drug-Related Problems in Ambulatory Chronic Kidney Disease Patients: a 6-Month Prospective Study. J Nephrol, 5, 782-788.
Cha’on, U., Wongtrangan, K., Thinkhamrop, B., Tatiyanupanwong, S., Limwattananon, C., Pongskulet, C., et al. (2020). CKDNET, a Quality Improvement Project for Prevention and Reduction of Chronic Kidney Disease in Northeast Thailand. BMC Public Health, 20(1), 1299.
Cho, E. J., Park, H. C., Yoon, H. B., Ju, K. D., Kim, H., Oh, YK., et al. (2012). Effect of Multidisciplinary Pre-Dialysis Education in Advanced Chronic Kidney Disease: Propensity Score Matched Cohort Analysis. Nephrology, 5, 472-479.
Hepler, C. D. & Strand, L. M. (1990). Opportunities and Responsibilities in Pharmaceutical Care. Am J Hosp Pharm, 47, 533-43.
Ingsathit, A., Thakkinstian, A., Chaiprasert, A., Sangthawan, P., Gojaseni, P., Kiattisunthorn, K., et al. (2010). Prevalence and Risk Factors of Chonic Kidney Disease in Thai Adult Population: Thai SEEK Study. Nephrology, Dialysis, Transplantation : Official Publication of the European Dialysis and Transplant Association – European Renal Association, 25(5), 1567-1575.
In-yai, C. (1999). Development of Microcomputer Program for Grading in Loei Rajabhat University. Loei Rajabhat University.
Janpitakkun, M. (2019). Development of Care Process with Multidisciplinary Health Care Team for Chronic Kidney Disease Patients at Hospital in Thailand. Retrieved February 22, 2021 from https://www.brkidney.org/download/ESCORT-2Study.pdf
Jongwilaikasem, K. (2021). Development of the Medication Adherence Scale for Thais (MAST). Thai Journal of Pharmacy Practice, 13(1), 17-30.
Joy, M. S., DeHart, R. M., Gilmartin, C., Hachey, D. M., Hudson, J. Q., Pruchnicki, M., et al. (2005). Clinical Pharmacisits as Multidisciplinary Health Care Providers in Management of CKD: a Joint Opinion by the Nephrology and Ambulatory Care Practice and Research Networks of the American College of Clinical Pharmacy. Am J Kidney Dis, 6, 1105-1118.
Klyprayong, P. (2007). Effectiveness of Health Education Program in Promoting Health Behaviors for Slow Progression of Chronic Kidney Disease to the end Stage Renal Disease among Chronic Kidney Disease Patients Stage 3 and 4 at Out Patient Department, Ramathibodi Hospital, A Thesis Submitted in partial Fulfillment of Requirements for Master of Science (Health Education), Kasetsart University. (in Thai).
Muongmee, S. (2016). Effects of Pharmaceutical Care on Delaying Progression of Renal Insufficiency in Chronic Kidney Disease with Type 2 Diabetes Patients. A Thesis Submitted in partial Fulfillment of Requirements for Master of Pharmacy (Clinical Pharmacy), Silpakorn University. (in Thai).
Nicola, L., & Zoccali, C. (2016). Chronic Kidney Disease Prevalence in the General Population: Heterogeneity and Concerns. Nephrology Dialysis Transplantation, 3, 331-335.
Nuanchuay, P. (2012). Effect of Pharmaceutical Care on the Control of Risk Factors for Progression of Renal Function in Patients with Chronic Kidney Disease at Thasala Hospital. A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of Requirements for the Degree of Master of Pharmaceutical Science in clinical pharmacy, Prince of Songkla University. (in Thai).
Pantong, U. (2018). Chronic Kidney Disease Management with Chronic Care Model at Primary Care in Nakhon si Thammarat Province. Maharaj Nakhon si Thammarat Medical Journal, 1(2), 48-57. . (in Thai).
Phromkamdang, K., & Sirilak, T. (2022). Effects of Pharmaceutical Care on Clinical Outcomes in Patients with Chronic Kidney Disease in Wiang Haeng Hospital, Chiang Mai Province. Journal of Nursing and Public Health Research, 3(1), 1-19. (in Thai).
Srisuwanphop, P. (2012). Effectiveness of Chronic Kidney Disease Patient Care in Diabetes Mellitus Clinic at Chattrakan Hospital. A Thesis Submitted in partial Fulfillment of Requirements for Master of Pharmacy (clinical pharmacy), Silpakorn University. (in Thai).
Stemer, G., Lemmens, R., & Gruber, R. (2011). Clinical Pharmacy Activities in Chronic Kidney Disease and End-Stage Renal Disease Patients: a Systematic Review. BMC Nephrology, 12(35).
The Nephrology Society of Thailand. (2022). Clinical Practice Recommendations for Evaluation and Management of Chronic Kidney Disease in Adults 2022, The Nephrology Society of Thailand.
Tiwong, P. (2015). Outcomes of Pharmaceutical Care in Patients with Chronic kidney disease at nephrology clinic, Phrae Hospital. A Thesis Submitted in partial Fulfillment of Requirements for Master of Pharmacy (Clinical pharmacy), Chiangmai University. (in Thai).
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารเครือข่าย วิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการหรือเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและวิทยาลัยการสาธารณสุขภาคใต้ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
2. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้