การพัฒนาโปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วน (5Es) ต่อภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุ ที่มีภาวะอ้วนลงพุง ตำบลนาเคียน อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช

ผู้แต่ง

  • พิมพวรรณ เรืองพุทธ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครศรีธรรมราช
  • วัลภา ดิษสระ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครศรีธรรมราช
  • วรนิภา กรุงแก้ว วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครศรีธรรมราช

คำสำคัญ:

ผู้สูงอายุ, ภาวะอ้วนลงพุง, ภาวะสุขภาพ, การออกกำลังกายเฉพาะส่วน

บทคัดย่อ

การวิจัยและพัฒนานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาวการณ์ภาวะอ้วนลงพุงในผู้สูงอายุ ตำบลนาเคียน 2) พัฒนาโปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วนต่อภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุที่มีภาวะอ้วนลงพุง 3) ศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วนต่อภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุที่มีภาวะอ้วนลงพุง ตำบลนาเคียน ดำเนินการ 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ศึกษาสภาวการณ์ภาวะอ้วนลงพุงของผู้สูงอายุในชุมชน วิเคราะห์สภาพปัญหาและการจัดการสุขภาพ โดยสนทนากลุ่มแกนนำชุมชนและบุคลากรสาธารณสุข จำนวน 9 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยจับประเด็น จัดกลุ่มข้อมูล และการตรวจสอบความถูกต้องของเนื้อหา ระยะที่ 2 พัฒนาโปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วน โดยผู้วิจัยนำผลการวิจัยจากระยะที่ 1 การทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง และการสนทนากลุ่มจากผู้ให้ข้อมูล มาจัดทำร่างโปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วน (5Es) ผ่านการตรวจสอบจากผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน ค่าดัชนีความตรงของเนื้อหา IOC .8  สัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคเท่ากับ .84 ระยะที่ 3 ศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วนของผู้สูงอายุที่มีภาวะอ้วนลงพุง จำนวน 45 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นโปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วน (5Es) แบบสอบถามพฤติกรรมการออกกำลังกาย ได้ค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคเท่ากับ .83 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ใช้สถิติ Paired t-test และ Wilcoxon Signs Rank test ผลการวิจัยพบว่า

1. ผู้สูงอายุในชุมชนมีภาวะอ้วนลงพุง ร้อยละ 33.66 เป็นโรคเรื้อรังได้แก่ความดันโลหิตสูงร้อยละ 38.36 เบาหวานร้อยละ 16.24 ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่มีแป้ง ไขมัน และคลอเลสเตอรอล กิจกรรมการออกกำลังกายของผู้สูงอายุในชุมชน ได้แก่ เดินแกว่งแขน ปั่นจักรยาน รำไม้พลอง เต้นตารางเก้าช่อง แอโรบิค และฤษีดัดตน

2. การพัฒนาโปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วนในผู้สูงอายุที่มีภาวะอ้วนลงพุง คือ 5Es ประกอบด้วย 1) E: Expectation 2) E: Education 3) E: Exercise 4) E: Empowerment 5) E: Elderly Tonkla

3. หลังใช้โปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วน (5Es) ผู้สูงอายุที่มีภาวะอ้วนลงพุงมีภาวะสุขภาพ ได้แก่ ขนาดเส้นรอบเอว ดัชนีมวลกาย และความหนาของไขมันใต้ผิวหนัง ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05, .05, .001 ตามลำดับ

ควรนำโปรแกรมการออกกำลังกายเฉพาะส่วน (5Es) ไปใช้เป็นประโยชน์ในกลุ่มผู้สูงอายุในชุมชนอื่น

References

Aksaranugraha, S. (1991). Exercise for the Aged Deterioration. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House. (in Thai)

Arujit, S., & Rueangphut, P., (2019). Exercise for the Elderly. Journal of Sakon Nakhon Hospital, 22(3), 96-105. (in Thai)

Bangkok Academy of Sports and Exercise Medicine: BASEM. (2015). Manual of Exercise and Rehababilities. Bangkok: Text and Journal Publication. (in Thai)

Bunsuk, C., & Suwanno, J. (2019). Prevalence of Metabolic Syndrome (Mets) and Metabolic Risk Components in Non-Obese Hypertension. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing, 30(2), 94-110. (in Thai)

Choombuathong, A., Chaitiamwong, R., Sanguansit, P., & Tothonglor. A. (2015). Effect of Aerobic Exercise on Reaction Time and Memory in the Elderly. Journal of Health Science, 24(2), 283-295. (in Thai)

Division of Non Communicable Disease. (2017). Annual Report 2017. Department of Disease Control. Ministry of Public Health. Retrieved November 2, 2019 from http://www.thaincd.com/document/file/download/paper-manual/NCDReport60.pdf.

Ketwongsa, P. (2014). Physical Activity Survey of Thailand. Nakhornpathom: Population and Social Research Institute, Mahidol University. (in Thai)

Kumkate, B., Wongpat, P., & Sanjaroensuttikul, N. (2007). Effect of Tai Chi Chun Exercise on Balance in Thai Elderly People. J Thai Rehabil Med, 17(3), 73-78. (in Thai)

Liangruenrom, N., Topothai, T., Topothai, C., Suriyawongpaisan, W., Limwattananon, S., Limwattananon, J., et all. (2018). Do Thai People Meet Recommended Physical Activity Level?: The 2015 National Health and Welfare Survey. Journal of Health System Research, 11(2), 205-220. (in Thai)

Pacharabenjakul, K., & Chamratrithirong, A. (2011). The Impact of Exercise on Mental Health: A Multivariate Analysis of the Survey of Health and Welfare in Thailand 2011. Thai Popular Journal, 4(1), 3-23. (in Thai)

Panagiotakos, D. B., Pitsavos, C., Skoumas, Y., & Stefanadis, C. (2007). The Association Between Food Patterns and the Metabolic Syndrome Using Principal Components Analysis: The ATTICA study. J Am Diet Assoc, 107(6), 979-87.

Prasittipatt, T., Rudtanasudjatum, K., Methaphat, C., & Thetkathuek, A. (2018). Factors Influencing the Abdominal Obesity of Employees in Large-Sized Manufactories in the Eastern Region. Journal of Health Science, 27(5), 792-799. (in Thai)

Purakom, A. (2015). Promoting Physical Activity for Health in the Elderly. Nakhon Pathom: Petkasamprinting. (in Thai)

Purakom, A., Sukolpuk, M., & Sangcheun, N. (2020). Physical Activity Policy for Active Aging: A Systematic Review. Journal of Health Systems Research, 14(2), 208-224. (in Thai)

Rojanadhamkul, N. (2020). Nursing Care for Elderly: Physiology and Mental Health Aspect. Bangkok: SKS Interprint. (in Thai)

Saelao, K., & Kanungsukkasem, V. (2012). Effects of Arm Swing Exercise, Walking and Walking Exercise Combined with Arm Swing Exercise on Health-Related Physical Fitness of The Ederly Women. Journal of Sports Science and Health, 13(1), 92-103. (in Thai)

Sindhu, S. (2018). Health System for Caring Patient with Chronic Illness. (2th ed.). Bangkok: Wattanakranpim. (in Thai)

Singhajaru, P. (2016). Elderly Exercise by Social Dancing The Golden Teak. Humanity and Social Science Journal, 21(2), 99-108. (in Thai)

Sirivibulyakiti, C., & Makboon, K. (2020). The Effects of Thasala Model on Physical Competency Promoting to Minimize Risk from Falls in the Elderly. Region 4-5 Medical Journa, 39(1), 127-137. (in Thai)

Srimatavorakul, P., Naka, K., & Noopetch, P. (2010). Physical Activity among Older Persons in Rural Southern Thailand. Thai Journal of Nursing Council, 25(1), 112-120. (in Thai)

Sriramatr, S. (2014). Physical Activities for Wellness. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House. (in Thai)

Suksom, D. (2018). Exercise for Health. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House. (in Thai)

Tanathakorn, N., & Kanokthet, T. (2018). Obesity in The Elderly: Evaluation and Prevention. EAU Heritage Journal Science and Technology, 13(1), 15-26. (in Thai)

Vichitsoonthornkul, K., Khumpaen, D., & Charoendee, K. (2016). Annual Report of Behavioral Risk Factors Surveillance System. Division of Non Communicable Disease, Department of Disease Control. Ministry of Public Health. Retrieved November 2, 2019 from http://www.thaincd.com/document/file/info/brfss/. (in Thai)

Wimolphan, P., & Pitchalard, K. (2016). The Development of Guidelines for Management of Overweight and Obesity in the Elderly. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 17(1), 115-123. (in Thai)

Wongsaree, C., & Krittiyawan, J. (2018). Nurse’ Role in Health Promotion for the Older Adult by Exercise. Christian University of Thailand Journal, 24(4), 613-624. (in Thai)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2021-01-19