การพัฒนารูปแบบการจัดการทีมการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูง ในหอผู้ป่วยสามัญ โรงพยาบาลยะลา

บทคัดย่อ

การวิจัยและพัฒนาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สถานการณ์การช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูงในหอผู้ป่วยสามัญโรงพยาบาลยะลา 2) พัฒนารูปแบบการจัดการทีมการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูงสำหรับหอผู้ป่วยสามัญ 3) ประเมินผลลัพธ์การจัดการทีมการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูงสำหรับหอผู้ป่วยสามัญ ในโรงพยาบาลยะลา โดยมีการดำเนินการ 3 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นที่ 1 ศึกษาสถานการณ์การช่วยฟื้นคืนชีพ ตามแนวคิดห่วงโซ่การรอดชีวิตในโรงพยาบาล (In Hospital Cardiac Arrest; IHCA) เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง ดำเนินการสัมภาษณ์ในกลุ่มตัวอย่าง 5 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 แพทย์เวชศาสตร์ฉุกเฉิน อายุรแพทย์ ศัลยแพทย์ แพทย์ใช้ทุน โดยการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง กลุ่มที่ 2 พยาบาลหัวหน้าหอผู้ป่วยสามัญ กลุ่มที่ 3 พยาบาลระดับปฏิบัติการในหอผู้ป่วยสามัญ กลุ่มที่ 4 พยาบาลระดับปฏิบัติการในหอผู้ป่วยหนักและ กลุ่มที่ 5 เจ้าหน้าที่ระดับสนับสนุนได้แก่ ผู้ช่วยเหลือคนไข้ เสมียน คนงาน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างเข้าสัมภาษณ์โดยการสุ่มแบบแทนที่ จำนวน 39 คน ขั้นที่ 2 พัฒนารูปแบบการจัดการทีมการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูง (ACLS) โรงพยาบาลยะลา โดยผู้วิจัยนำผลสรุปจากการสัมภาษณ์ในขั้นตอนที่ 1 มาสังเคราะห์แนวปฏิบัติการพยาบาลการจัดการทีมการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูงสำหรับหอผู้ป่วยสามัญ ได้แนวปฏิบัติทั้งหมด 5 เรื่องย่อย ซึ่งผ่านการตรวจสอบจากผู้ทรงคุณวุฒิทั้งหมด 5 ท่าน และดำเนินการยกร่างนโยบายกำหนดรูปแบบการจัดการทีมช่วยฟื้นคืนชีพ โรงพยาบาลยะลา ขั้นที่ 3 ขั้นประเมินผลลัพธ์ของการพัฒนารูปแบบการจัดการทีมการช่วยฟื้นคืนชีพ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่เข้าสู่ระยะวิกฤติตามแนวทางการประเมินอาการเพื่อค้นหาสาเหตุของภาวะหัวใจหยุดเต้น (6H’s 6T’s) และหรือผู้ป่วยที่เข้าสู่ภาวะหัวใจหยุดเต้นแล้ว จำนวน 30 ราย เครื่องมือ   ที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามเชิงกระบวนการ ได้ค่าความตรง .85 และค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคเท่ากับ 0.68 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา พบว่า

1. สถานการณ์การจัดการทีมการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูงในหอผู้ป่วยสามัญโรงพยาบาลยะลาพบว่า เจ้าหน้าที่ไม่สามารถคาดการณ์ความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะหัวใจหยุดเต้น การเข้าทีมช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูง พยาบาลไม่เข้าใจบทบาทหน้าที่ในแต่ละตำแหน่งของการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูง ไม่สามารถให้ข้อมูลแก่ญาติในช่วงภาวะหัวใจหยุดเต้น ญาติมีความต้องการทำกิจกรรมทางศาสนาทั้งศาสนาพุทธและอิสลามในระยะวิกฤตหรือระยะสุดท้าย การบันทึกข้อมูลขณะช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูงไม่ครบถ้วน ไม่ครอบคลุม พบปัญหาเครื่องมือไม่มีความพร้อมใช้

2. รูปแบบการจัดการทีมการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูงสำหรับหอผู้ป่วยสามัญโรงพยาบาลยะลาถูกออกแบบจากห่วงโซ่การรอดชีวิตในโรงพยาบาลสอดคล้องกับบริบทพหุวัฒนธรรมในพื้นที่ชายแดนใต้ ให้อยู่ในรูปแบบของแนวปฏิบัติการพยาบาลการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูงในหอผู้ป่วยสามัญโรงพยาบาลยะลามี 5 เรื่องย่อย

3. หลังจากสื่อสารโดยอบรมเจ้าหน้าที่ทุกระดับ/ประชุมหัวหน้าหน่วยงานเพื่อนำนโยบายสู่การปฏิบัติ ผลลัพธ์พบว่าผู้ร่วมวิจัยสามารถคัดกรองผู้ป่วยวิกฤตได้ถูกต้องครบถ้วนร้อยละ 91.70 และให้การดูแลเฝ้าระวังอาการผู้ป่วยระยะวิกฤติได้ร้อยละ 72.90 สามารถปฏิบัติตามแนวปฏิบัติการพยาบาลการจัดการทีมช่วยฟื้นคืนชีพขั้นสูงได้ร้อยละ 98.3 สามารถปฏิบัติการดูแลการให้ข้อมูลและคำยินยอมในผู้ป่วยวิกฤตได้ร้อยละ 87.50 สามารถปฏิบัติการดูแลตามหลักศาสนาในผู้ป่วยวิกฤตได้ ร้อยละ 82.30 และไม่พบอัตราการเกิดภาวะหัวใจหยุดเต้นโดยไม่ได้วางแผนในหอผู้ป่วยสามัญ