การพัฒนาและทดสอบประสิทธิภาพของสื่อการเรียนรู้รูปแบบแอพพลิเคชั่น ในการพยาบาลมารดาหลังคลอด สำหรับนักศึกษาพยาบาล

บทคัดย่อ

การวิจัยและพัฒนานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและอุปสรรคในการเรียนการสอนวิชาปฏิบัติการพยาบาลมารดา ทารกและการผดุงครรภ์  พัฒนาสื่อการเรียนรู้รูปแบบแอพพลิเคชั่น เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในการใช้สื่อแอพพลิเคชั่นก่อนและหลังฝึกปฏิบัติงาน และศึกษาความพึงพอใจของนักศึกษาที่มีต่อสื่อการเรียนรู้รูปแบบแอพพลิเคชั่นในการพยาบาลมารดาหลังคลอด ประชากรและกลุ่มตัวอย่างเป็น นักศึกษาพยาบาลศาสตรบัณฑิต วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมา ปีการศึกษา 2559 การดำเนินการประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ 1) วิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน เพื่อสำรวจสภาพปัญหาและอุปสรรค กลุ่มตัวอย่างคือ นักศึกษาชั้นปีที่ 4 จำนวน 151 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามวัดความพึงพอใจและการทำสนทนากลุ่ม 2) ออกแบบรูปร่างและพัฒนาแอพพลิเคชั่นโดยการใช้วงจรการพัฒนาระบบ (The System Development Life Cycle: SDLC) ตรวจสอบความครอบคลุมด้านเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 5 ท่าน ได้แก่ สูติแพทย์ พยาบาลและอาจารย์พยาบาลที่ปฏิบัติงานด้านสูติกรรม อาจารย์พยาบาลที่เชี่ยวชาญด้านการวัดและประเมินผล และผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีการศึกษา 3) ศึกษาผลการทดลองใช้สื่อการเรียนรู้รูปแบบแอพพลิเคชั่นในการปฏิบัติการพยาบาลมารดาหลังคลอด กลุ่มตัวอย่างคือนักศึกษาชั้นปีที่ 3 จำนวน 60 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 30 คน  และ 4) ขั้นการศึกษาความพึงพอใจของนักศึกษาที่มีต่อสื่อการเรียนรู้รูปแบบแอพพลิเคชั่นในการปฏิบัติการพยาบาลมารดาหลังคลอด (Postpartum Care) กลุ่มตัวอย่าง คือนักศึกษาชั้นปีที่ 3  ซึ่งเป็นกลุ่มทดลองในขั้นตอนที่ 3 จำนวน 30 คน  เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย ประเด็นสัมภาษณ์ความพึงพอใจ แอพพลิเคชั่นการพยาบาลมารดาหลังคลอด แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และ แบบสอบถามความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติทดสอบ Independent t-test และ Paired  t-test ผลวิจัยพบว่า

ผลการพัฒนาแอพพลิเคชั่นในการพยาบาลมารดาหลังคลอด สำหรับนักศึกษาพยาบาล ได้เท่ากับ 84.97/80.76 สูงกว่าประสิทธิภาพตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ที่ E1/E2=80/80 ด้านผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนพบว่าหลังการศึกษาคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักศึกษาที่เรียนผ่านสื่อแอพพลิเคชั่น (M = 18.17, SD = 2.26) สูงกว่าคะแนนของนักศึกษาที่ไม่ได้ใช้สื่อแอพพลิเคชั่น (M = 13.4, SD = 2.61) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t(29) = 7.56,    p = 0.000) และนักศึกษาที่ใช้สื่อแอพพลิเคชั่นมีคะแนนหลังการเรียน (M = 18.17, SD = 2.26) สูงกว่าก่อนการเรียน (M = 11.9, SD = 2.23) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t(29) = -10.116, p = .000.) นักศึกษาที่เรียนผ่านสื่อแอพพลิเคชั่นมีความพึงพอใจในการใช้สื่ออยู่ในระดับมากที่สุด (M =4.63, SD= .40)

ผลการวิจัยและพัฒนานี้ทำให้ได้สื่อการสอนที่เหมาะสมสำหรับนักศึกษา การวิจัยในอนาคตควรใช้แนวทางนี้ในการพัฒนาสื่อการเรียนรู้ในหัวข้ออื่น หรือพัฒนาสื่อในรูปแบบอื่น เช่น ภาพเสมือนสามมิติ เป็นต้น