ผลของโปรแกรมส่งเสริมสุขอนามัยการนอนหลับและการกดจุดนอนหลับต่อคุณภาพการนอนหลับและความรุนแรงของการนอนไม่หลับในผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรัง ระยะที่ 4-5 ก่อนได้รับการบำบัดทดแทนไต
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยกึ่งทดลองมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมสุขอนามัยการนอนหลับและการกดจุดนอนหลับต่อคุณภาพการนอนหลับและความรุนแรงของการนอนไม่หลับในผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรัง ระยะที่ 4 - 5 ก่อนได้รับการบำบัดทดแทนไต กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังระยะที่ 4 - 5 ก่อนการบำบัดทดแทนไต จำนวน 64 คน แบ่งเป็นกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง กลุ่มละ 32 ราย เลือกกลุ่มตัวอย่างตามคุณสมบัติที่กำหนดแบบเจาะจง กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมส่งเสริมสุขอนามัยการนอนหลับและการกดจุดนอนหลับ กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ โปรแกรมส่งเสริมสุขอนามัยการนอนหลับและการกดจุดนอนหลับที่ผู้วิจัยได้พัฒนาขึ้น ส่วนเครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป แบบประเมินคุณภาพการนอนหลับ มีค่าดัชนีความตรง เท่ากับ 0.97 และค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคเท่ากับ 0.88 และแบบประเมินความรุนแรงของอาการนอนไม่หลับ มีค่าดัชนีความตรงเท่ากับ 0.97 และค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค เท่ากับ 0.80 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ Independent t-test และ Paired t-test
ผลการวิจัย พบว่า 1) กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยคุณภาพการนอนหลับ (The Pittsburgh Sleep Quality Index: PSQI) (Mean = 8.20, SD = 3.36) ต่ำกว่ากลุ่มควบคุม (Mean = 11.67, SD = 2.61) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (p < .001) และ 2) กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความรุนแรงของอาการนอนไม่หลับ (Insomnia severity index; ISI) (Mean = 10.68, SD = 2.36) ต่ำกว่ากลุ่มควบคุม (Mean = 13.87, SD = 3.73) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (p < .001) จากผลการศึกษานี้จะพบว่าโปรแกรมส่งเสริมสุขอนามัยการนอนหลับและการกดจุดนอนหลับมีประสิทธิผลทำให้คุณภาพการนอนหลับดีขึ้น และทำให้ความรุนแรงของการนอนไม่หลับลดลง ควรสนับสนุนและให้ความรู้แก่พยาบาลวิชาชีพในการนำโปรแกรมส่งเสริมสุขอนามัยการนอนหลับและการกดจุดนอนหลับไปประยุกต์ใช้กับผู้สูงอายุที่มีปัญหาการนอนหลับในบริบทใกล้เคียงเพื่อช่วยส่งเสริมการนอนหลับในผู้สูงอายุและลดการใช้ยาและผลข้างเคียงของยานอนหลับให้น้อยลง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Tan LH, Chen PS, Chiang HY, King E, Yeh HC, Hsiao YL, et al. Insomnia and poor sleep in CKD: a systematic review and meta-analysis. Kidney Med 2022;4(5):1-12.
Phetsri K, Yodchai K, Chinnawong T. Factors related to quality of sleep in end stage renal disease patients undergoing continuous ambulatory peritoneal dialysis. Christian University Journal 2021;27(23):1-15. (in Thai).
Kanogsunthornrat N, Taiwong A. A study of unpleasant symptom cluster among patients with chronic kidney disease stages 3 - 4. Boromarajonani College of Nursing, Uttaradit Journal 2018;10(2):72-86. (in Thai).
Thongthiam S, Sriyuktasuth A, Saneha Ch, Leelahavanichkul A. The influences of sleep quality, nutritional status, and co- morbidity on quality of life in patients with pre dialysis chronic kidney disease. Nurs Sci J Thail 2016;34(1):42-52. (in Thai).
Phetsri K, Yodchai K, Chinnawong T. Insomnia, related factors and nurse’s roles in insomnia management among end stage renal disease patients. Songklanagarind Journal of Nursing 2017;37(4):130-6. (in Thai).
Panpanit L. Sleep problems in older people and nursing management. Journal of Nursing Science and Health 2020;43(1):139-50. (in Thai).
Chansom P, PanpanitP L. Development of a sleep promoting program using combination of non-pharmacological interventions for community dwelling older people. Journal of Nursing Science and Health 2022;45(4):114-6. (in Thai).
Panpanit L, Sopavonnakul T, Chansom P. Complementary and alternative therapies to promote sleep for older people. Journal of Nursing Science and Health 2021;44(4):107-42. (in Thai).
Sombutboon J, Prakas N. The effect of a sleep quality promotion program for the elderly patients in the hospital. Journal of Phrapokklao Nursing College 2022;33(1):239-50. (in Thai).
Suri K, Sununsirikul K, Tonsuvan K. Quality of sleep and associated factors in elderly at urban community, Nakhon Sawan. Region 3 Medical and Public Health Journal 2022;19(1):15-21. (in Thai).
Dodd M, Janson S, Facione N, Faucett J, Froelicher ES, Humphreys J, et al. Advancing the science of symptom management. J Adv Nurs 2010;33(5):668-76.
Maneerat S, Maneerat S, Rungit Ph, Chuachomket N. Sleep quality, sleep promotion, sleep disturbing factor, and relationship between sleep quality and sleep disturbing factors among community-dwelling older in Bangkok community. Journal of Psychology Kasem Bundit University 2021;11(2):10-24. (in Thai).
Lenz ER, Pugh LC, Milligan RA, Gift A, Suppe F. The middle-range theory of unpleasant symptoms: an update. ANS 1997;19(3):14-27.
Nimsuwan K, Kornpepanee S, Thepsatiporn S. Development of a mix massage program by integrating the Royal Thai and Chinese Acupressure techniques for relieving streess and increasing the sleep quality of people with primary insommia. Reseach Methadology and Cognitive Science 2019;16(2):179-88. (in Thai).
Thangbua B. The effect of Thai traditional massage on quality of sleep, stress, and muscle pain in patients with insomnia and muscle tension syndrome at Chula Sleep Center and Outpatient Psychiatric Department, King Chulalongkorn Memorial Hospital. [Master's Thesis, Faculty of Medicine]. Chulalongkorn University; 2021. (in Thai).
Kanangor N, Yaelae M, The A, Latekeh N, Rothatsadin N. The effectiveness of foot reflexology for relieving insomnia among the elderly: a case study of Thai Traditional Medicine Learning Center, Yala Rajabhat University. The 7th Southern National Institute of Higher Education Science and Technology Conference (NSCIC2022); 2022 March 10-11. Faculty of Science and Technology Suratthani Rajabhat University. Suratthani: Faculty of Science and Technology Suratthani Rajabhat University; 2022. p. 756-64. (in Thai).
Natale P, Ruospo M, Saglimbene V, Palmer S, Strippoli G. Interventions for improving sleep quality in people with chronic kidney disease. Cochrane Database Syst Rev 2019;26(5):1-24.
Buysse DJ, Reynolds CF, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh sleep quality index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Res 1989;28(2):193-213.
Morin CM, Vallieres A, Lvers H. Dysfunctional beliefs and attitudes about sleep (DBAS): validation of a brief version (DBAS-16). Sleep 2007;30(11):1547-54.
Zeng H, Liu M, Wang P, Kang J, Lu F, Pan L, et al. The effects of acupressure training on sleep quality and cognitive function of older adults: a 1-year randomized controlled trial. Res Nurse Health 2016;39(5):28-36.
Lai F, Chen I, Chen P, Chen IJ, Chien H, Yuan C. Acupressure sleep, and quality of life in institutionalized older adults: a randomized controlled trial. J Am Geriatr Soc 2017;65(5):103-8.
