ผลของโปรแกรมความเชื่อด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของผู้สูงอายุที่มีโรคความดันโลหิตสูง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมความเชื่อด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของผู้สูงอายุที่มีโรคความดันโลหิตสูง โดยใช้แนวคิดความเชื่อด้านสุขภาพของ Strecher และ Rosenstock กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุที่มีโรคความดันโลหิตสูง ณ ชมรมผู้สูงอายุ อำเภอวิเศษชัยชาญ จังหวัดอ่างทอง จำนวน 50 คน โดยคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ที่กำหนด แบ่งเป็นกลุ่มควบคุม 25 คน และกลุ่มทดลอง 25 คน จับคู่ให้มีคุณลักษณะคล้ายคลึงกันในเรื่อง เพศ อายุ และระดับการศึกษา กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมความเชื่อด้านสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุที่มีโรคความดันโลหิตสูง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ โปรแกรมความเชื่อด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของผู้สูงอายุที่มีโรคความดันโลหิตสูง ประกอบด้วย แผนการดำเนินงานตามโปรแกรม คู่มือความเชื่อและความจริงที่ควรรู้ในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนสำหรับผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง เก็บรวบรวมข้อมูล โดยใช้แบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากโรคความดันโลหิตสูง มีค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหาเท่ากับ 0.85 และค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.84 นำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติการทดสอบค่าที (t-test)
ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
1. พฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของผู้สูงอายุที่มีโรคความดันโลหิตสูง ภายหลังได้รับโปรแกรมความเชื่อด้านสุขภาพ ดีกว่าก่อนได้รับโปรแกรมความเชื่อด้านสุขภาพ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
2. พฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของผู้สูงอายุที่มีโรคความดันโลหิตสูงที่ได้รับโปรแกรมความเชื่อด้านสุขภาพ ดีกว่าของผู้สูงอายุที่มีโรคความดันโลหิตสูงกลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
ข้อเสนอแนะควรนำโปรแกรมความเชื่อด้านสุขภาพไปประยุกต์ใช้กับผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงตามบริบทในแต่ละพื้นที่รับผิดชอบเพื่อกระตุ้นให้สามารถเกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนโรคความดันโลหิตสูง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Wang A, An N, Chen G, Li L, Alterovitz G. Predicting hypertension without measurement: a non-invasive, questionnaire-based approach. Expert Systems with Applications 2015;42(21):7601-9.
Potts, K. Hypertension in older people: assessment and management. Nursing and Residential Care 2014;16(3):146-9.
Seow LSE, Subramaniam M, Abdin E, Vaingankar JA, Chong SA. Hypertension and its associated risks among Singapore elderly residential population. Journal of Clinical Gerontology and Geriatrics 2015;6(4):125-32.
Bureau of Non Communicable Diseases. Annual report 2014. Bangkok: WVO Thai Printing: 2014. (in Thai).
Medical Research Institute and Department of Medical Technology Assessment, Ministry of Public Health. Fact sheet: diabetes, hypertension, and their complications; the current situation in Thailand 2014. [cited 2014 April 28]. Available from: http://www.dms.moph.go.th/ imrta/images/data/ doc_dm_ht.pdf.
Rosenstock IM. The health belief model and preventive health. Health Education Monographs 1974;2(4):354-86.
Joint National Committee VII. The 1988 report of the Joint National Committee on detection, evaluation and treatment of high blood pressure. Arch Intern Med 2003;148:102.
Chaikul C. Effects of self-management and family participation enhancing program on health behavior and blood pressure among elderly with hypertension. [Master’s Thesis, Faculty of Nursing]. Prince of Songkla University; 2014. (in Thai).
Romano V, Scott I. Using health belief model to reduce obesity amongst African American and Hispanic populations. Procedia-Social and Behavioral Sciences Volume 2014;159(23):707-11.
Khongchoom P. Factors predictive complication prevention behaviors among hypertension patients of Prankratai Hospital, Kamphaengphet Province. [Master’s Thesis, Faculty of Public Health]. Naresuan University; 2010. (in Thai).
Khrutmuang W. Factors predicting health promoting behaviors among the elderly with hypertension. [Master’s Thesis, Faculty of Nursing]. Chiang Mai University; 2004. (in Thai).
Theangdunthia D. An application of the transtheoretical model to promote behaviors against complication among essential hypertensive patients in the hospital for tropical diseases. [Master’s Thesis, Faculty of Science]. Mahidol University; 2001. (in Thai).
Srangthaisong D. Supportive factors and barriers to exercise behaviors of elderly: a focus- group qualitative study. [Master’s Thesis, Faculty of Nursing]. Chulalongkorn University; 2006. (in Thai).
Jadjeen S. Health behavior and health status of elderly in Ban Oomlong Community, Thoen District, Lampang Province. [Master’s Thesis, Faculty of Science]. Chiang Mai University; 2012. (in Thai).
Strecher VJ, Rosenstock IM. The health belief model. In Glanz K, Lewis FM, Rimer BK, editors. Health behavior and health education: theory, research, and practice. 2nd ed. San Francisco: Jossey-Bass; 1997.
Burn N, Grove SK. The practice of nursing research: conduct, critique, utilization. 5th ed. St. Louis, MO: Elsevier Saunders; 2009.
Makpasook W. The effect of the protection motivation program on self care behavior in preventing complications among high risk hypertensive elderly. [Master’s Thesis, Faculty of Nursing]. Chulalongkorn University; 2008. (in Thai).
Chansuparin W. An application of the protection motivation theory and social support in modifying preventive behaviors against complications of essential hypertensive patients attending Lerdsin General Hospital. [Master’s Thesis, Faculty of Science]. Mahidol University; 2001. (in Thai).
Singthong P. The application of Self-Efficacy Theory for developing prevention behavior against complications of hypertension patients in Chaoprayayommaraj Hospital, Suphanburi Province. [Master’s Thesis, Faculty of Science]. Mahidol University; 1998. (in Thai).
Rosenstock IM. Model of individual health behavior. In Glanz K, Lewis FM, Rimer BK, editors. Health behavior and health education: theory, research and practice. San Francisco: Jossey-Bass Publishers; 1990. p. 33-62.
Katz DA. Health beliefs toward cardiovascular risk reduction in patients admitted to chest pain observation units. Acad Emerg Med 2009;16(5):379-87.
Jariyatanakhun J. The effects of health promotiong behavior program by applying the health belief model theory on preventing hypertension in the high risk elderly people. [Master’s Thesis, Faculty of Public Health]. Mahasarakham University; 2011. (in Thai).
Benjathanyaluk S, Kluenkaew N. Self-care behaviors of hypertensive patients by family and community participation. North-Eastern Primary Health Care Journal 2007;22(4):44-5. (in Thai).
