ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงทำนาย เพื่อศึกษาความสัมพันธ์และอำนาจทำนายระหว่าง ความรู้เรื่องอาหาร ทัศนคติต่ออาหาร การสนับสนุนจากครอบครัว การสนับสนุนความมีอิสระในตนเอง และการเข้าถึงแหล่งอาหาร กับพฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ จากกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยทั้งเพศชายและเพศหญิง อายุ 40 - 59 ปี ที่ได้รับการวินิจฉัยอยู่ในกลุ่มโรคหลอดเลือดหัวใจ จำนวน 128 คน ที่เข้ารับการตรวจรักษาในแผนกผู้ป่วยนอก คลินิกโรคหัวใจ โรงพยาบาลระดับตติยภูมิ ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล 4 แห่ง โดยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ได้แก่ 1) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล 2) แบบวัดความรู้เรื่องอาหาร 3) แบบวัดทัศนคติต่ออาหาร 4) แบบวัดการสนับสนุนจากครอบครัว 5) แบบวัดการสนับสนุนความมีอิสระในตนเอง 6) แบบวัดการเข้าถึงแหล่งอาหาร และ 7) แบบวัดพฤติกรรมการบริโภคอาหาร หาค่าความตรงตามเนื้อหาของแบบวัดได้เท่ากับ 0.93, 0.90, 1.00, 0.95, 0.93 และ 0.98 ตามลำดับ และหาค่าความเที่ยงของแบบวัดได้เท่ากับ 0.77, 0.74, 0.95, 0.94, 0.87 และ 0.82 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน และสถิติวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการวิจัยพบว่า 1) ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจมีพฤติกรรมการบริโภคอาหารอยู่ในระดับดี ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 49.28 (SD = 4.68) 2) ความรู้เรื่องอาหาร ทัศนคติต่ออาหาร การสนับสนุนจากครอบครัว การสนับสนุนความมีอิสระในตนเอง และการเข้าถึงแหล่งอาหาร มีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r = .224, .204, .320, .319 และ .343 ตามลำดับ) และ 3) ปัจจัยที่ร่วมกันทำนายพฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจได้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ การเข้าถึงแหล่งอาหาร (Beta = .262) และการสนับสนุนจากครอบครัว (Beta = .225) โดยสามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจได้ ร้อยละ 16.2 (R2 = .162) จากการศึกษาครั้งนี้สามารถนำมาเป็นแนวทางในการพัฒนาโปรแกรมที่ช่วยส่งเสริมให้ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจมีการปรับพฤติกรรมการบริโภคอาหารให้ถูกต้องเหมาะสมกับโรคได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
American Heart Association. Heart disease and stroke statistics 2015. [Internet]. [cited 2015 November 9]. Available from: https://www.heart.org/idc/groups/ahamah-public/@wcm/@sop/@smd/docu ments/downloadable/ucm_470707.pdf.
Bureau of Non Communicable Diseases. Annual report 2016. Bangkok: WVO Thai Printing; 2016. (in Thai).
Ignatavicius D, Workman ML. Medical-surgical nursing: patient-centered collaborative care. 8th ed. St. Louis: Saunders Elsevier; 2015. p. 627-72.
Nasoongchon J. Self-care behaviors of post percutaneous transluminal coronary angioplasty and stenting patients. [Master’s Thesis, Faculty of Nursing]. Khon Kaen University; 2009. (in Thai).
Martinez LG, House-Fancher MA. Nursing management and coronary artery disease. In Lewis SL, Heitkemper MM, editors. Medical surgical nursing: assessment and management of clinical problem. St. Louis: Mosby; 2000. p. 1016-29.
Tantikosoom P. The effect of behavioral management program on blood cholesterol in patients with coronary revascularization. [Dissertation’s Thesis]. Chulalongkorn University; 2010. (in Thai).
The Heart Association of Thailand under the Royal Patronage of H.M. The King. Heart disease management 2010. [Internet]. [cited 2015 November 9]. Available from: http://www.thaiheart.org/html.
Krumholz HM, Merrill AR, Schone EM, Schreiner GC, Chen J, Bradley EH, et al. Patterns of hospital performance in acute myocardial infarction and heart failure 30-day mortality and readmission. Circ Cardiovasc Qual Outcomes 2009;2(5):407-13.
Chandrasekar B, Bourassa MG. Incidence and risk factors predictive of unstable angina resulting from restenosis after percutaneous angioplasty of saphenous vein grafts. Am Heart J 2000;140(6):827-33.
Boonmeesrisap A, Deenan A, Chunlestskul K. Determinant of eating behavior of patient with coronary artery heart disease. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University 2009;17(3):41-53. (in Thai).
Hardin-Fanning F. Adherence to a Mediterranean diet in a rural Appalachian food desert. Rural Remote Health 2013;13(2):2293.
Green LW, Kreuter MW. Health program planning: an educational and ecological approach. 4th ed. New York: McGraw-Hill Education; 2005.
Changlek N, Lowirakorn S, Khajarern S. Food consumptions behavior and nutritional status of atherosclerotic heart disease patient in outpatient department, Queen Sirikit Heart Center of the Northeast, Thailand. Srinagarind Med J 2009;24(4):286-91. (in Thai).
Wichitthongchai J, Lowirakorn S. Effect of nutritional education in patients after coronary artery bypass graft surgery at Queen Sirikit Heart Center of the Northeast, Faculty of Medicine, Khon Kaen University. Srinagarind Med J 2013;28(2):220-8. (in Thai).
Pairoj P. Perception related to dietary control, family support of dietary control and dietary control behavior among elderly of diabetes. [Master’s Thesis, Faculty of Nursing]. Prince of Songkla University; 2007. (in Thai).
Schmied EA, Parada H, Horton LA, Madanat H, Ayala GX. Family support is associated with behavioral strategies for healthy eating among Latinas. Health Educ Behav 2014;41(1):34-41.
Glanz K, Sallis JF, Saelens BE, Frank LD. Nutrition environment measures survey in stores (NEMS-S): development and evaluation. Am J Prev Med 2007;32(4):282-9.
Gaughan ME. Heart healthy eating self-efficacy: an effective tool for managing eating behavior change interventions for hypercholesterolemia. Clinical Nutrition 2003;18(4):229-44.
Khongseua P, Tantikosoom P, Ua-Kit N. The effects of educative supportive nursing program on dietary behaviors among patients after percutaneous transluminal coronary intervention. Kuakarun Journal of Nursing 2014;21(suppl):168-85. (in Thai).
Nangyaem A, Deenan A, Chunlestskul K. Determinants of eating behavior of hypertensive patients. Journal of Nursing Science Chulalongkorn University 2007;19(3):84-96. (in Thai).
Han SS, Lee JI, Kim YJ. Predicting factors on eating behavior in coronary artery disease patients. Taehan Kanho Hakhoe Chi 2007;37(7):1193-201.
Yehle KS, Chen AM, Plake KS, Yi JS, Mobley AR. A qualitative analysis of coronary heart disease patient views of dietary adherence and web-based and mobile-based nutrition tools. J Cardiopulm Rehabil Prev 2012;32(4):203-9.
Konkaew P, Suntayakorn C, Prachanban P, Wannapira W. Factors predicting health promoting behaviors among civil servants with dyslipidemia. Journal of Nursing and Health Sciences 2011;5(3):17-28. (in Thai).
Chaturvedi R, Singh N. Changes in knowledge, attitudes and practices among coronary artery disease patients. Nutrition & Food Science 2012;42(1):41-7.
Noraluk Ua-Kit. Hand out of health promotion. Faculty of Nursing, Chulalongkorn University; 2010. (in Thai).
