ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดกลุ่มอาการเมตาบอลิกในผู้ป่วยจิตเวชที่รับไว้รักษาแบบผู้ป่วยในของสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดกลุ่มอาการเมตาบอลิกในผู้ป่วยจิตเวชที่รับไว้รักษาแบบผู้ป่วยในของสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา

วัสดุและวิธีการ : การวิจัยนี้เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง ในผู้ป่วยจิตเวชที่เข้ารับการรักษาในสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา ระหว่างเดือนพฤษภาคม ถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ.2564 เครื่องมือวิจัยที่ใช้ คือ แบบประเมินอาการเมตาบอลิกตามเกณฑ์ของ International Diabetes Federation (IDF) แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป ข้อมูลการรักษา และยาที่ได้รับ สถิติที่ใช้ คือ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติไคสแควร์ และสถิติถดถอยโลจิสติก

ผล : ผู้ป่วยทั้งหมด 315 ราย เป็นเพศชาย 193 ราย และเพศหญิง 122 ราย พบความชุกของการเกิดกลุ่มอาการเมตาบอลิก ร้อยละ 22.2 (จำนวน 70 คน) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดกลุ่มอาการเมตาบอลิก คือ อายุ 40 - 60 ปี (OR = 2.03, 95%CI = 1.17, 3.51) ประวัติครอบครัวที่มีโรคความดันโลหิต (OR = 2.20, 95%CI = 1.07, 4.50) ระยะเวลาการเจ็บป่วยด้วยโรคจิตเวชมากกว่า 10 ปี (OR = 2.10, 95%CI = 1.16, 3.82) จำนวนครั้งการนอนโรงพยาบาลก่อนหน้ามากกว่า 2 ครั้งต่อปี (OR = 1.90, 95%CI = 1.01, 3.61) และเมื่อทดสอบด้วยสถิติถดถอยพหุคูณ พบปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดกลุ่มอาการเมตาบอลิก คือ จำนวนครั้งการนอนโรงพยาบาลมากกว่า 2 ครั้งต่อปี (OR = 2.48,  95%CI = 1.23, 5.00)

สรุป : ความชุกของการเกิดกลุ่มอาการเมตาบอลิกพบบ่อยในผู้ป่วยจิตเวช ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดกลุ่มอาการเมตาบอลิกที่ควรตระหนักเมื่อทำการซักประวัติ ได้แก่ อายุ ประวัติครอบครัวที่มีความดันโลหิต ระยะเวลาการเจ็บป่วยด้วยโรคจิตเวชมากกว่า 10 ปี และจำนวนครั้งการนอนโรงพยาบาลก่อนหน้ามากกว่า 2 ครั้งต่อปี